نشریه تخصصی مطالعات، سواد و تحلیل بازیهای دیجیتال* صفحه انتشارات ما: https://virgool.io/Bazibaan
گیمستان یا گیمیستان مساله این است!
گیمستان می نویسیم، گیمیستان (Gamistan) می خوانیم!
حسن باقری / بازی بان - شماره اول
لینک دانلود: http://yon.ir/baziban1Lo
برای ساختن یک ساختمان پس از طرح نقشه و دو دو تا چهارتای مالی، به دنبال فعالیت های مربوط به آماده سازی زمین و پی ریزی می روند و برای این کار از لودر و بولدوزر گرفته تا بونکر و تانکر هماهنگ می شوند و اصولا مدیر پروژه ساختن یک ساختمان در ابتدا به کارهای مربوط به پی و اسکلت بندی ساختمان می پردازد و بدیهی است که همان ابتدا وانت ها و کامیون های حمل سنگ و شیشه برای تزیین نمای ساختمان در محل پروژه حضور حاضر نمی شوند.
ساختن و پرداختن یک صنعت نوپا به نام بازیهای دیجیتال نیز مثال بزرگی در ابعاد بزرگتر از همان ساختن و پرداختن یک ساختمان است، پس باید انتظار داشت که فعالیت های پایه ای و زیرساختی بر فعالیت های روکاری و تزئینی پیشی بگیرد و البته در مورد نیاز بودن و لازم بودن این تزئینات در بخش هایی از کار شکی نیست.
حال سوالی که خیلی مستقیم می شود رفت به سراغش این است که آیا TGC و یا گیمستان یک نمایش و یا یک شو برای پوشاندن کم کاری در بخش های زیرساختی این صنعت است و یا اینکه واقعا کارهای واجبی است که از جمله عوامل کلیدی شکست پروژه های بازی پی سی و یا سطحی سازی در بازیهای موبایلی است و گره وضعیت فعلی بازیهای دیجیتال به دست این چنین رویدادهایی گشوده می شود؟!
شاید اگر بخواهیم منصفانه نظر بدهیم باید بگوییم این کارها، طبیعتا کارهای پایه ای و زیرساختی نیست و فقدان رشته های دانشگاهی بازیسازی، ضعف در آموزش بازی سازی، هدایت محتوایی پروژه های گیم موبایلی ایرانی، مدیریت پروژه های لوکالایز شده، فشارهای وارده از مارکت ها به بازیسازان، مشکلات صنفی بازیسازان و نبود بیمه و یا مالیات برای شرکت ها، در حاشیه رفتن نسبی سازمان نظام رده بندی اسرا، پیمایش های منظم و کلان پژوهشی در حوزه شناخت بازار و همچنین وضعیت تولیدکنندگان و خلاصه همه و همه این کارها که شاید اولویت های نسبی دارند در صف قرار گرفته اند تا شاید برگزاری رویدادها توسط بنیاد ملی بازیهای رایانه ای، این مشکلات و مسائل اساسی را نیز رفع و رجوع کند.
و البته باز هم اگر بخواهیم منصفانه تر نظر بدهیم باید بگوییم که برگزاری چنین رویدادهایی با کلاس جهانی انتقال حجم گسترده ای از دانش برگزاری نمایشگاه را به کشور می آورد و همچنین استاندارد برگزاری رویدادهای بازی به صورت تخصصی را نیز بالاتر می برد و از سویی دیگر فضای برخورد کسب و کاری در چنین رویدادهایی، شرایط را برای پیش آمدن کسب و کارهای جدید، تعریف پروژه های جدید، انتقال تجربیات و آموزش های کوتاه مدت آماده می کند.
در این خصوص که TGC در فضای فعلی صنعت بازیهای دیجیتال کشور در رده چندم اهمیت و اختصاص ظرفیت های مالی و زمانی و رسانه ای بنیاد ملی بازیهای رایانه ای قرار دارد در شماره های بعدی نظر خواهیم داد اما مطلبی که قطعا و انصافا به نظر می رسد این است که اینچنین رویدادهایی خوب است و برگزاری اش نیز به بالارفتن کلاس و استاندارد بازیسازی کشور در برگزاری رویدادها کمک می کند شکی نیست ولی باید گفت چقدر کارهای ضروری دیگر وجود دارد که نیاز وضعیت حال بازی، بازیسازان و بازیکنان کشور است و درک درست این فضا ما را به این رهنمون می شود که حتی در برگزاری شوآف ها هم کمی بیشتر دقت کنیم!!
شاید بشود در یادداشتی کمی تحلیلی به بررسی موارد روی زمین مانده بوم زیست بازیهای دیجیتال در مقایسه با کارهایی که در یکی دو سال اخیر انجام شده است پرداخت و این یادداشت را به امید خدا در شماره های بعدی تقدیم شما مخاطبان گرامی خواهیم کرد.
اما پس از این مقدمه بد نیست به رویداد جدید و نام جذاب دیگری بپردازیم که گیمستان نام دارد که البته گویی به خاطر مشکلات تلفظی کشورهای دیگر! Gamistan یا گیمیستان نام گرفته است بپردازیم . البته در همین ابتدای سخن باید بگوییم که اگر بنا بر نقش محوری زبان فارسی است و این پسوند "ستان" هم به همین دلیل به واژه گیم چسبیده است که بگوید این جایزه در کشورهایی برگزار می شود که "ستان" دارد و شاید به نوعی می خواسته اصالت این کشورها را نشان دهد، دیگر "گیمیستان" خواندن "گیمستان" خود نوعی دستکاری در اصالت منطقه انتخاب شده است و به زبان خودمانی تر اگر قرار است ما کشورهای منطقه با زبان اصیل "فارسی" میزبان زبان های انگلیسی و عربی باشیم، دیگر تغییر نام این رویداد چه رسمی است؟! و توجه به محتوای نام گذاری بی شک در غنای محتوای رویداد نیز بی تأثیر نخواهد بود.
و چه خوب که صحبت به مسأله بسیار مهم و البته مظلوم محتوا رسید. مساله ای که این روزها اگر عده ای از آن دم می زنند به دنبال انتقال پیام مستقیم و بدون زحمت برای تعبیه هنرمندانه در گیم پلی هستند و اگر عده ای هم از آن دم نمی زنند که خب کلا بازیهای صرفا سرگرم کننده با محتوای سبیل و دسته چاقوی قهوه ای می سازند.
سوال خوبی که می شود پرسید این است که اصولا اگر قرار است طبق گفته برگزار کنندگان، رویداد گیمستان یا گیمیستان هاب منطقه ای باشد محتوای در نظر گرفته شده اش چیست؟
در اینجا اشاره کوتاهی به اخبار منتقل شده در این خصوص می کنیم :
"گیمیستان چیست؟ عجیب نیست که برای اولین بار نام «گیمیستان» را میشنوید. ما این نام را از ترکیب دو بخش گیم و ستان (که در فارسی و بسیاری از زبانهای هند و اروپایی به عنوان پسوند مکان به کار میرود) درست کردیم تا منطقهای بزرگ در صنعت بازیهای ویدئویی را توصیف کنیم. منطقهای که سازندگان بازی در آن، شور و هیجان، انرژی، جغرافیا و حتی فرهنگ و تاریخ مشترکی دارند. این منطقه در تقسیمات سیاسی و جغرافیایی معمول تعریف نشده است، با این حال منطقهای بسیار بزرگ و البته مستعد همکاری و توسعه بازیهای ویدئویی در جهان است. از هند تا مراکش، از قزاقستان تا یمن و همچنین کشورهایی مانند ترکیه و مصر در این منطقه قرار میگیرند. بیش از 2 میلیارد نفر در منطقه گیمیستان زندگی میکنند و چهل درصد آنها روزانه بازیهای ویدئویی انجام میدهند.
ماهیت گیمیستان ایجاد فرصت برای توسعه دهندگانی است که برای پروژههایشان، به دنبال ناشر، توزیعکننده یا سرمایهگذار هستند. بنابراین بازیهایی که پیش از این منتشر شده و در بازار هم عملکرد خوبی دارند، و در نتیجه نیازی به سرمایهگذار و ناشر ندارند، نباید در این رویداد شرکت کنند.
و در جایی دیگر از اخبار مربوط به این رویداد آمده است :
"بنابر اعلام رسمی بنیاد ملی بازی های رایانه ای، مهلت ارسال آثار برای رقابت در «جایزه گیمیستان 2018» که تا پیش از این تا 31 فروردین ماه تعیین شده بود به مدت یک هفته تمدید شده است. گفته می شود دلیل این تمدید، پیام ها و درخواست های مکرر بازی سازان بوده و به همین خاطر تا هفتم اردیبهشت ماه برای ارسال آثار به دومین رویداد Tehran Game Convention فرصت باقی است.
بنیاد ملی می گوید که تا به این لحظه، حدود 60 بازی از کشورهای ایران، هند، پاکستان، ترکیه، قزاقستان، ارمنستان، بحرین و مصر برای حضور در نخستین دوره جایزه گیمیستان ارسال شده است. این هفت کشور، جزو منطقه فرضی "گیمیستان" هستند که در مجموع 33 کشور را شامل می شود.
هدف اصلی بنیاد ملی از برگزاری جایزه گیمیستان ایجاد فرصت برای بازی سازانی است که به دنبال ارتباط با ناشران و خریداران بین المللی و نیز در حضور بازارهای بین جهانی هستند. داوران گیمیستان نیز به همین خاطر به شکلی هدفمند انتخاب شده اند و نمایندگانی از شرکت های بزرگ ناشر، توزیع کننده و خریدار میان آنها به چشم می خورد. گفتنی است این شرکت ها در مناطق مختلفی از جهان فعالیت دارند و به همین خاطر، بازی سازان شانسی بزرگ برای جلب نظر ناشران بین المللی خواهند داشت. "
تا این لحظه که این یادداشت در حال نوشتن است هیچ اثری از هدایت محتوایی بازیها و بازیسازان این وسعت گسترده جغرافیایی که عموما نام کشورهای مسلمان، کشورهای فارسی زبان، کشورهای با فرهنگ و اقلیم شبیه به هم هستند یافت نمی شود و گویی قرار است این عده بازی بسازند و یک عده از داوران طراز از شرکت های بازی سازی برتر دنیا نیز بازیها را داوری و انتخاب و احیانا خریداری و معرفی نمایند و بس !
اگر تمام ماجرای گیمستان با این وسعت و ایده خوبی که در نظر گرفته شده است منتهی به همین شود که فقط بازیها به لحاظ اصول فنی بررسی شود و فنون جدید بازی سازی با محتوای مورد نیاز بازیکنان و مردم کشورهای ساکن در منطقه گیمستان آمیخته نشود باید گفت نگاهی بسیار حداقلی است که صرفا نام و ایده زیبایی را به یدک می کشد.
و باز اگر بخواهیم منصفانه در خصوص گیمستان بگوییم باید خاطر نشان کنیم که این ایده و پیشنهاد هاب شدن جمهوری اسلامی ایران و همچنین انتخاب و همراه سازی داورانی از شرکت های خوب بازی سازی کار قابل تحسینی است ولی اینکه این رویداد فقط منتهی به انتخاب و معرفی بازیها و بازیسازان بشود هر چند اتفاق خوبی است اما خیلی کم است آن هم برای نهادی به نام بنیاد ملی بازیهای رایانه ای که به نوعی زیرمجموعه وزارت فخیمه فرهنگ و ارشاد اسلامی است و کمترین تفاوتی که با وزارت ارتباطات یا وزارت خارجه دارد توجه به محتوای فرهنگی اجتماعی باز (به عنوان یک محصول فرهنگی) است، می باشد.
اشتباه برداشت نشود که منظور از توجه به محتوا، انتخاب موضوعی مثلا به عنوان داعش یا جنگ سوریه و یا حضور چندصدساله ی کشورهای استعمارگری مانند آمریکا و انگلیس و روسیه در این منطقه است. جشنواره هایی که به محتوا توجه کافی و وافی دارند مانند G4C کم نیستند و حتی بازیهای همان شرکت های خارجی مطرح که داورانشان در این جشنواره حاضر شده اند در محصولاتشان بازیهای با محتوای مد نظر خودشان کم نیست. پس شاید این ایده اگر کمی در دیگ بنیاد ملی قُل قُل می کرد و توسط صاحب نظران فنی و محتوایی ( به معنای محتوای عام ملی و مذهبی) پخته می شد می توانست این ظرفیت رسانه ای بکارگرفته شده و این نام (گیمستان و نه گیمیستان) و این داوران فنی کارآزموده را به نتیجه مطلوب تری برساند.
در ادامه به بررسی آماری کشورهای منطقه گیمستان و همچنین آشنایی مختصری با وضعیت بازیهای دیجیتال در یکی از کشورهای مطرح در جغرافیای گیمستان می پردازیم و ضمن تقدیر از همه دست اندرکاران زحمتکش این رویداد، امیداریم در رویدادهای آتی علاوه بر نام "فارسی" برگرفته از زبان و رسم الخط خودمان، محتوای مطلوب و هدایت شده ای را بیشتر و پررنگتر شاهد باشیم.
مطلبی دیگر از این انتشارات
بازی بان/نقدی کوتاه بر بازی مهدیار
مطلبی دیگر از این انتشارات
بازیهای ارزشی، با ارزش افزوده اقتصادی
مطلبی دیگر از این انتشارات
ما طراحان بازی، والدین بچهها هم محسوب میشویم! بازیهای ویدئویی و مسئولیت اجتماعی