برای تبدیل برنامه ریزی به یک عادت در کودکان چه باید کرد؟
فکر می کنم همهی ما مطالب زیادی راجع به برنامه ریزی ، فوایدش ، اصولش و حتی نحوهی انجامش خوندیم و با دوستان و اطرافیانمون هم راجع بهش به اندازهی کافی بحث و گفتوگو کردیم.همینطور میشه با قطعیت گفت که بچهها و دنیاشون برای تمام ما آدمها علی الخصوص مادر پدرها به شدت اهمیت داره و کمتر والدینی پیدا میشن که تربیت و مسیر زندگی فرزندشون براشون مهم نباشه.
اما نکتهای که وجود داره این هستش که یک وقتایی ما از یک سری مسائل ناآگاه یا غافل هستیم که شاید تاثیر اون داستان ، همون موقع مشخص نباشه اما خوب بعدها ممکنه افسوسش رو بخوریم.
بریم سر اصل داستان "برنامه ریزی برای کودکان"
داشتم سخنرانی از دکتر حسن عشایری دربارهی آموزش تفکر انتقادی ، خرد و خردستیزی روگوش میدادم ، حرف های دکتر عشایری که تخصص عصب شناسی هم دارن خیلی جالب و قابل تامل بود و جالبه بدونید که حدود 15 دقیقه از 22 دقیقهی این سخنرانی رو دکتر راجع به کودکان و نقش بچه ها در جامعه حرف میزدن و من بعد از شنیدن صحبت هاشون با خودم فکر کردم چقدر از ما یا اطرافیانمون اینقدر به بچهها و زمان مفیدی که براشون میذاریم اهمیت میدیم؟ حالا منظور من از زمان مفید چیه؟
داستان از این قراره که ممکنه خیلی از پدر مادرها در روز زمان زیادی رو به بچهشون اختصاص بدن ، باهاش بازی کنن ، ببرنش پارک ، براش اسباب بازی بخرن و اتفاقا کاملا هم از عملکرد خودشون در قالب یک پدر مادر نمونه رضایت داشته باشن اما خوب یک سوال مهم وجود داره که به نظرم هر والدینی باید بهش جواب بدن و اون اینه که من برای فرزندم و حضورش در اجتماع و ارتباط برقرار کردنش و مهارت هاش در نوجوانی یا بزرگسالی چیکار کردم؟
هوشیمین وقتی از آمریکا به کشورش ویتنام برگشت، همه معتقد بودن که ویتنام به زودی توسط آمریکا از بین میره و این کشور هیچ توانایی برای مقابله با آمریکا نداره اما هوشیمین کفش های کوچیک بچهها رو نشون داد و گفت "با مغز این بچهها آمریکا را شکست خواهیم داد" و خوب برای این قضیه هم تلاش های زیادی کرد و خوب همون طور که در تاریخ هم ثبت شده آمریکا در ویتنام شکست خورد.
همهی این موارد گفته شد تا برسیم به این موضوع که بچهها و زمانشون هم نیاز به برنامه ریزی داره که اگر زمان برای این داستان گذاشته نشه نتیجه اش میشه تک بعدی شدن بچه در آینده ، یا عدم توانایی اون در برقراری ارتباط با دیگران و یا بسیاری مشکلات دیگه که امروزه نمونه هاش رو داریم میبینیم.
راهکار چیست؟
کودک شما هم درست مثل شما نیاز به یک برنامه داره تا بدونه روز خودش رو چجوری قراره بگذرونه و بعضا هم با پرسیدن سوالاتی مثل این که "مامان امروز میریم خونه مامان جان؟" یا "بابا کارتون مورد علاقم کی پخش میشه؟" سعی میکنه تا یک دید کلی نسبت به روزشون پیدا کنه.
اما مواردی هم هست که برنامه ریزی برای بچهها رو سخت میکنه مثل این که:
- بچهها متوجه ساعت و زمان دقیق نمیشن
- بچه ها نمیتونن کاراشون رو لیست کنن تا طبق اون لیست پیش برن
- بچه ها غیر از تفریح و بازی کاری برای خودشون متصور نمیشن
- بچه ها مقید به انجام کارها نیستن و هرلحظه هر عامل خارجی ممکنه اونا رو کلا از برنامشون دور کنه
پس باید به بچهها کمک کرد.
چجوری به فرزندم در برنامه ریزی روزانهاش کمک کنم؟
در این قسمت سعی می کنم تا با یک مثال موضوع رو روشن تر بکنم:
دانیال پسر من ، 5 سالشه و تا امسال غیر از تابستونها ، روزها 4 الی 5 ساعت توی کلوپ بازی نزدیک خونهمون با هم سنوسالهاش بازی میکرده ولی خوب الان که تابستونه ، خونه هستش و بیشتر وقتش رو صرف دیدن کارتونهای مورد علاقهاش یا بازی با آیپدش می کنه.شب ها معمولا تا دیروقت بیدار هستش و از اون طرف هم معمولا صبح ها تا ساعت 11 -12 میخوابه.عاشق شخصیت اسپایدرمن هستش و هر اسبابی که مربوط به اون باشه و ببینه رو میخواد و برای به دست آوردنش ممکنه ساعت ها گریه و بداخلاقی بکنه.
دانیال به شدت فوتبال و مسی رو دوست داره و دوشنبهها به کلاس فوتبال میره تا به قول خودش یک روز مثل مسی بشه.دانیال به تازگی کلاس موسیقی میره و نیازه که یک روز جدا از کلاسش توی خونه تمرین موسیقی داشته باشه.
قوانین و رویدادهای هفته:
- دانیال دوشنبهها کلاس فوتبال داره.
- چهارشنبهها معمولا به خانهی مادربزرگ ، پدربزرگ دانیال میریم.
- دانیال سهشنبهها کلاس موسیقی داره و لازمه که یک روز در هفته هم توی خونه تمرین موسیقی بکنه.
- دانیال اگر روزانه کمتر از 3 ساعت با آیپدش بازی کنه آخر هفته یک جایزه مثل عروسک یا لباس اسپایدرمن هدیه میگیره.
- اگر دانیال شبها قبل از ساعت 11 بخوابه می تونه شبی که مسی بازی داره بیدار بمونه و بازی فوتبال رو تماشا کنه.
- معمولا یک روز در هفته دانیال با پدرش به پارک میره و بازی میکنه.
- هر روزی که دانیال طبق برنامهاش پیش بره میتونه یک قسمت جدید کارتون موردعلاقهاش رو دانلود کنه و ببینه.
و...
برنامهی بالا برنامهای ساده و ابتدایی برای کودک حدود 5 ساله است که اولا از پاداش و جایزه در اون استفاده شده ، دوما کودک رو تشویق میکنه تا طبق برنامهاش پیش بره و به این کار یعنی برنامه ریزی علاقهمند بشه.
حالا وقتشه که با توجه به سختی هایی که برنامهریزی کودک داشت و با توجه به اطلاعاتی که از دانیال (مثال مطلب ما) داریم یک نمونه ساده از برنامه ریزی برای کودک رو ببینیم.
در آخر باید بگم که هر کودکی به هرحال روحیات و علاقههای خاص خودش رو داره و بهترین کسانی که با این روحیات آشنا هستن، والدین اون هستن برای همین توصیه می کنم که پدر مادرها در کنار کودکان و با توجه به مطالب گفته شده شروع کنن به برنامه ریزی برای فرزندشون و سعی کنن این کار برای فرزندشون تبدیل به یک عادت بشه و خب مهم ترین نکتهای که باید بگم اینه که بچهها به بزرگترهاشون نگاه میکنن و سعی میکنن تا همون کارها رو تکرار کنن پس چقدر بهتره اگه شما مامان بابای عزیز هم از همین امروز و همراه با فرزندتون شروع به برنامهریزی کنین.
مطلبی دیگر از این انتشارات
خلاصه کتاب "عادتهای اتمی" - بخش اول
مطلبی دیگر از این انتشارات
خودت دست خودتو بگیر و بلندشو
مطلبی دیگر از این انتشارات
آیا کار اضافه ای در لیست کارهای روزانه من قرار نگرفته است ؟