لجستیک سنتی، لجستیک الکترونیک مساله این هم نیست!

ظهور و گسترش بستر اینترنت در دهه‌ی 90 امکان ارتباطات جهانی با هزینه‌ی کم رو برامون فراهم کرد. این بستر باعث به وجود اومدن کسب‌وکارهای تجارت الکترونیک شد که به صورت الکترونیکی با مشتریان ارتباط برقرار میکنن. گسترش و فراگیرشدن این بستر باعث شکل گرفتن زنجیره‌ی تامین و در ادامه مدیریت زنجیره‌ی تامین در فرآیندها شد.
نتیجه‌ی این رشد روزافزون در رشد اقتصادی و عملکرد تجاری شرکت‌ها و استارتاپ‌ها خودش رو نشون داد. متعاقباً با این پیشرفت در زمینه‌ی کسب و کارهای تجارت الکترونیک توقع مشتریان و مصرف‌کننده‌ها نیز بیشتر شده و همین امر سبب شد تا روش‌های سنتی دیگه توانایی پاسخگویی به نیاز مشتری رو نداشته باشن. نیاز به زمان توزیع سریع‌تر، مشتری‌گرایی و سطح خدمات خواسته اصلی مشتریانه.
با وجود این، نه تنها مشتریان مایل به پرداخت هیچگونه مبلغی درازای این منافع اضافی نیستن، بلکه به همان میزان خواهان کاهش در قیمت‌ها هستن. مدیران کسب و کارها وقتی به این نقطه میرسن سعی میکنن تا از روش‌های جدید و به روز برای ترغیب مشتری به استفاده از سرویسی که ارائه میدن استفاده کنن. از بهترین و مطمئن‌ترین روش‌هایی که در سراسر دنیا امتحان خودش رو پس داده و در این مقاله قصد داریم تا به اون بپردازیم، برخط کردن فرآیندها و درارتباط بودن با مشتری به صورت برخط و مستقیمه.

یک تعریف کلی از لجستیک الکترونیک به این صورت است که:

لجستیک الکترونیکی در مقابل لجستیک سنتی

پاسخ به این سوال در نگاه اول شاید سخت به‌نظر برسه. مهاجرت از دیدگاه سنتی به مدرن برای بسیاری از کسب و کارها خوشایند نیست و اونا ترجیح میدن تا ساختار سنتی خودشون رو حفظ کنن.

نکته‌ی قابل توجه، هزینه‌ی بالایی که روش‌های سنتی در طول فرآیند برامون دربر داره. به طورکلی معایب فرآیند سنتی رو به صورت زیر میشه شمرد:

• هزینه‌ی بالای فرآیند
• عدم هماهنگی واحدهای مختلف اعم از انبارداری و غیره با یکدیگر
• کند بودن روند انجام فرآیند
• فقدان گزارشات تحلیلی برای بهبود فرآیند
• عدم ارتباطات موثر با مشتری

از مهم‌ترین مزیت‌هایی که لجستیک الکترونیک میتونه در کسب و کار دربر داشته باشه، علاوه بر کاهش هزینه‌های جاری، برخط بودن جریان اطلاعات و ارتباط موثر بین بخش‌های مختلف یک فرآینده. به‌طور کلی مزیت‌های لجستیک الکترونیک رو میشه به صورت زیر خلاصه کرد:

• شفافیت
• معتبرسازی
• یکپارچگی

همونطور که در تعریف بالا بهش اشاره کردیم، لجستیک الکترونیک سعی داره تا بین واحدهای مختلف مثل کارخانجات، ناوگان، انبار، نیروی انسانی با استفاده از بستر وب، یکپارچگی به وجود بیاره و باعث ایجاد شفافیت در روند انجام فرآیندها بشه.

لجستیک الکترونیک، چیزي بیش از حمل و نقله و شامل طیف وسیعی از رویه‌هایی هست که در تامین کالاها و مواد اولیه وجود داره. این رویه‌ها شامل: سفارش تدارک و تامین، مدیریت موجودي، انبارداري و توزیع، کارآیی حمل و نقل، برنامه‌ی زمان‌بندي حرکت محموله، مدیریت بازده و خدمات مشتریانه.  ارتباطات، می‌بایستی به هنگام بوده و اطلاعات از طریق سیستم‌هاي اداري پشتیبانی بشه که درنتیجه، کاهش امور دستی و دفتري هستن.
لجستیک الکترونیکی سازمان‌ها رو قادر ساخته که با جمع آوري اطلاعات و تحلیل آن‌ها (جهت تدارک و اجرا) تصویر بزرگ و دید وسیعی از شرکت را به دست بیاره. از این رو، مدیریت کلیه زنجیره تامین به صورت الکترونیکی امکان پذیره و سیستم لجستیکی، اقدام به تولید اطلاعاتی می‌کنه که به عنوان بازخورد به دیگر بخش‌هاي سازمان جهت اتخاذ تصمیمات استراتژیک و تاکتیکی، منتقل میشه.
امروزه اینترنت، زمینه‌اي رو براي دستیابی هرچه بیشتر به اطلاعات صحیح عرضه و تقاضا (به جاي پیش بینی آن) فراهم آورده. به طور خلاصه، لجستیک الکترونیکی، شالوده‌اي رو پی‌ریزي می‌کنه که با شفافیت به هنگام، ارتباطات بدون مرز و راه حل‌هاي مشترك در زنجیره تامین، موجب بهبود فرآیندهاي یک شرکت میشن و نهایتاً ما رو در پیاده‌سازي زنجیره تامین الکترونیکی یاري میکنه. درواقع، میشه گفت که لجستیک الکترونیکی، به یک سلاح رقابتی کلیدي تبدیل شده که به تامین‌کنندگان و توزیع‌کنندگان شرکت‌هاي بزرگ نظیر INTEL،CISCO ،DELL ، امکان صرفه‌جویی‌های زیادی رو در هزینه‌های جاری خودشون میده.

زنجیره‌ی تامین الکترونیک

لجستیک، زیرمجموعه‌ای از مدیریت زنجیره تأمین بوده و بنابراین، لجستیک الکترونیکی نیز زیرمجموعه‌ای از مدیریت زنجیره‌ی تأمین الکترونیکی خواهد بود. لجستیک الکترونیکی زیرمجموعه‌ای از یک بازار لجستیک خارجی بزرگه و میتونه به معنی انتقال کالاها و خدمات بوسیله تکنولوژی ارتباطات اینترنت مانند انتقال داده الکترونیکی، پست الکترونیکی، وب و ... باشد.
همچنین، لجستیک الکترونیکی به عنوان جزئی از کسب‌وکار الکترونیکی، مفاهیم لجستیک رو به صورت الکترونیکی جهت هدایت کسب‌وکار از طریق اینترنت، بکار میبره. بسیار مشکله که لجستیک رو به صورت کامل تعریف کنیم، چون توان مواجه کسب‌وکار الکترونیکی با لجستیک و زنجیر تأمین هنوز بصورت کامل درک نشده. یک تعریف ممکن، اینه که لجستیک الکترونیکی به صورت ساده به معنی مراحل لازم برای انتقال کالای فروخته شده در اینترنت به مشتریان است. Lee Kim  در سال ۲۰۰۲ میلادی، بر روی تعریف لجستیک الکترونیکی به معنای «فعالیت و معماری مجازی لجستیک کسب‌وکار برای کمپانی‌های برپایه تکنولوژی اینترنت» توافق کردن. همچنین چهارچوب لجستیک الکترونیکی به صورت توسعه چهارچوب لجستیک سنتی با امکان یکپارچگی کسب‌وکار در سیستم‌های اطلاعاتی مجزاست.

جمع‌بندی

کاربرد فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیک در زمینه‌ی تدارکات و اجرا میتونه منافع عظیمی رو با کاهش همزمان هزینه‌ها وافزایش رضایت مشتریان، به همراه داشته باشه. معمولاً سرمایه‌گذاری تنها بر روی فناوری اطلاعات، کفایت نمی‌کنه، بلکه ممکنه تغییرات اساسی در جنبه‌های فیزیکی زنجیره تامین، برای حاصل شدن کامل منافع بالقوه لجستیک الکترونیکی، ضروری باشه.
از این رو، بهبودهای رقابتی حاصل از لجستیک الکترونیکی، میتونه برای سایر رقبا که مایل یا قادر نیستن که به چنین بهبودهایی دست پیدا کنن، تهدیداتی رو ایجاد کنه. در نتیجه تغییرات زنجیره تامین (که به وسیله لجستیک الکترونیکی تسهیل یافته) میتونه در بعضی شرکت‌ها مورد توجه قرار نگیره یا اینکه برعکس، در بعضی دیگه از شرکت‌ها، موجبات تغییرات اساسی و پرهزینه در شیوه تولید رو فراهم کنه. به دلیل علل ذکر شده فوق، لجستیک نمیتونه یک عملکرد و موضوع جزیی داشته باشه؛ بلکه نیازمند اینه که به عنوان عامل محوری برای رسیدن به موفقیت کل شرکت و مدیریت به حساب بیاد. به این ترتیب ممکنه تغییرات داخلی و خارجی در فعالیت‌های زنجیره تأمین، دلیل کافی برای تجدیدنظر اساسی بعضی شرکت‌ها، در استراتژی کلی شرکت باشه.