مشکل یا فرصت؟ مساله این است

مقدمه

رسیدیم به مقاله‌ی چهارم. تا الان درباره‌ی اهیمت مدیریت ناوگان فروشگاه‌های اینترنتی و نمونه‌های موفق مدیریت ناوگان در دنیا صحبت کردیم و مشکلات مدیریت ناوگان رو در ایران بررسی کردیم. زیرساخت‌هایی که برای توسعه‌ی مدیریت ناوگان در فروشگاهای اینترنتی در ایران نیازه رو در مجموعه مقالات لوجیکو بررسی کردیم. در این مقاله به بررسی روش‌های ارسال کالا در فروشگاه‌های اینترنتی می‌پردازیم. جایگاه لجستیک رو در زنجیره‌ی تامین بررسی میکنیم. و بررسی میکنیم و در آخر مزیت‌ها و معایب هرکدوم از روش‌ها رو بررسی میکنیم.

با ما همراه باشین.

انواع فروش اینترنتی

قبل از اینکه بریم سر اصل مطلب، نگاهی کنیم به چهار دسته فروشنده که لوازم و محصولات خودشون رو به صورت اینترنتی و آنلاین میفروشن:

• تولیدکنندگان
• خرده‌فروشان و عمده‌فروشان سنتی
• شرکت‌های اینترنتی بدون موجودی فیزیکی (نرم‌افزارها)
• شرکت‌های اینترنتی با دارایی فیزیکی (فروشگاه‌های اینترنتی)

هر کدوم از این شرکت‌ها با توجه به نوع خدمات و محصولی که به فروش میرسونن، روش‌های مختلفی برای ارسال کالای خریداری شده خودشون دارن و با توجه به کالای ارسالی شرایط و ضوابط مخصوص به خودشون رو دارن. مثلا شرکت‌های تولیدکننده‌ی خودرو، برای ارسال خودروی خریداری شده قوانین سخت‌گیرانه‌ای دارن تا به محصول آسیبی وارد نشه.

استانداردهای ارسال کالا

در اینجا یک سری سوال کلی وجود داره که اصن برای ارسال کالا توسط فروشنده‌های آنلاین باید به چه نکاتی توجه کرد:

• مناطق تحت پوشش با توجه به گستره‌ و توان کسب و کار
• شرایط ارسال کالا
• فاصله‌ی زمانی استاندارد بین سفارش و ارسال کالا
• تعداد و تجهیزات هاب‌های توزیع (کانال‌های توزیع کالا)

این‌ها سوالاتیه که برای بهبود مدیریت لجستیک و ارسال بهتر کالا برای مشتری میشه از اونا استفاده کرد. حالا نگاهی میندازیم به انواع استراتژی‌های ارسال کالا در فروشگاه‌های اینترنتی:

• ارسال از فروشگاه به طور مستقیم
• ارسال از مراکز عرضه (هاب)
• ارسال سفارش از انبار اصلی
• استفاده از روش Drop Shipping

مورد چهارم چیز جدیدی نیست، الان باهاش بیشتر آشنا میشیم.

روش Drop Shipping :

دِراپ شیپینگ یک تعریف کلی داره:

" یک روش برای مدیریت زنجیره تامین که فروشنده اجناس خودش رو داخل انبار نگه نمیداره و به جای اینکار بعد از اینکه سفارش رو از مشتری گرفت، با تولیدکننده و عمده‌فروش ارتباط برقرار میکنه و اونا هستن که جنس مشتری رو به دستش میرسونن."

حالا این روش چه مزیت‌هایی داره؟ اصن چه کاریه ما به تولیدکننده بگیم محصول رو به دست مشتری برسونه و خودمون نقش واسط رو بازی کنیم؟

خب بزارین مزیت‌ها و مشکلاتش رو اول بررسی کنیم، جالبترین مزتی که داره اینه که کلا نیازی به هیچی ندارین!

مزایا:

• برای راه‌اندازی این مدل کسب و کار نیازی به سرمایه‌گذاری ندارین
• از همه بهتر نیازی به انبار و تجهیزات هم ندارین
• نیازی به نواگان و مدیریت لجستیک هم ندارین، چون اصلا ناوگانی ندارین
• سرعت و کیفیت بالاتری هم در ارائه خدمات به مشتریان دارین
• تمرکزتون هم فقط روی بازاریابی و فروش میره

اینا مزیت‌های خوبی هستن ولی هر خوبی‌ای، بدی‌هایی هم داره که اینجا بهش اشاره میکنیم:

معایب:

• حاشیه سود پایین
• افزایش اشتباهات در ارسال در صورت نبود زیرساخت مناسب
• نقش واسط و افزایش ریسک در کار

اینا هم معایبش بودن که بهش اشاره کردیم. خب خیلی از اصل موضوع دور نشیم. روش‌های ارسال کالا رو بهش اشاره کردیم برای اینکه به چی برسیم؟ سوال خوبیه!

روش‌های ارسال کالا رو توضیح دادیم تا بیایم سراغ اصل مطلبو جایگاه لجستیک رو در زنجیره‌ی تامین فروشگاه‌های اینترنتی بررسی کنیم.

روش‌های ارسال کالا

لجستیک در فروشگاه‌های اینترنتی تا حد زیادی جایگاه مشخصی داره. فروشگاه‌های اینترنتی که با استراتژی و هدف مشخصی دارن کار میکنن به خوبی میدونن که عدم توجه و مدیریت لجستیک در زنجیره‌ی تامینشون چه عواقبی میتونه داشته باشه.

همونجوری که ابتدای امر به استراتژی‌های ارسال اشاره کردیم، روش‌های ارسال کالا رو با توجه به تحقیقاتی که تیم لوجیکو در بازار انجام داده میتونیم به سه مدل زیر تقسیم‌بندی کنیم:

• ارسال با استفاده از ناوگان خود فروشگاه‌ها
• ارسال با استفاده از شرکت‌هایی که خدمات ارسال کالا ارائه میدن ( اسنپ، الوپیک و ...)
• ارسال به صورت همکاری با شرکت‌هایی که در زمینه‌ی لجستیک خدماتی ارائه میدن ( اصطلاحا میگن لجستیک 3pl)

حالا بیایم هرکدوم از این روش‌ها رو بررسی کنیم.

ناوگان خودمون، آره یا نه؟

اگه مقاله‌ی قبلی لوجیکو رو خونده باشین (مدیریت ناوگان، از چون مرغ تا خون آدمیزاد) به مزایا و معایب استفاده از ناوگان خودمون اشاره کردیم و گفتیم که برای استفاده از ناوگان خودمون لازمه تا مدیریت اصولی داشته باشیم و ناوگان خودمون رو مدیریت کنیم. دلیل اصلی این حرف هم اینه که مشتری شما از روند ارسال کالا توسط شما خبر نداره و براش اهمیتی هم نداره که شما با چه چالش‌هایی دارین دسته و پنجه نرم میکنین. اونا فقط پیک شما رو میبینن که محصول خریداری شده رو آورده و اگه سروقت نرسیده باشه کُلّی شاکی میشه. همچنین به مشکلاتی مثل پشتیبانی و مسائل دیگه هم اشاره کردیم که شاید خوندن این مطلب چندان خالی از لطف نباشه.

ارسال به صورت برونسپاری

این روش بیشتر برای فروشگاه‌هایی استفاده میشه که ناوگان خودشون رو ندارن و کالای مشتری رو با استفاده از سرویس‌هایی که ارسال کالا در سطح و خارج شهر ارائه میدن، ارسال میکنن مثل اسنپ باکس، الوپیک و ... . مزیتی که این روش داره اینه که شما نیازی به راه‌اندازی ناوگان خودتون ندارین و در هزینه‌هاتون میتونین صرفه‌جویی کنین اما مهمترین ایرادی که به این روش وارده اینه که شما از دریافت کالا توسط مشتری خودتون مطلع نیستین.

همکاری با شرکت‌های 3PL

اما مورد سوم، شرکت‌هایی که در زمینه‌ی لجستیک طرف سوم یا به اصطلاح 3PL خدمات ارائه میدن که به این حالت لجستیک مشارکتی هم گفته میشه. اول ی تعریفی داشته باشیم از لجستیک طرف سوم:

لجستیک طرف سوم چیست؟

شرکت‌های لجستیک طرف سوم به شرکت‌هایی گفته میشه بقیه میان بخشی یا همه‌ی کارهای لجستیکی خودشون رو اعم از انبارداری، مدیریت سفارشات، مدیریت انبار و ارسال و مدیریت ناوگان رو به بهشون واگذار میکنن. تخصص اصلی ای شرکت‌‎ها هم همونجوری که گفتیم در زمینه‌ی انبارداری و ارستال کالاست که با استفاده از نیروهای مجربی که دارن این کار رو مدیریت و انجام میدن.

اینکار خوبه یا بد؟ چه مزیت‌هایی داره؟

در سال‌های گذشته بیشتر شرکت‌ها برای انتخاب شریک تجاری خودشون در زمینه لجستیک، به موضوع کیفیت کار اهمیت بالایی میدادن. امروزه با فشارهای اقتصادی و شرایط نابسامانی که در اون هستیم مساله‌ی قیمت تبدیل شده به مهم‌تری موضوعی که به اون توجه میشه.

به طورکلی فاکتورهایی که باعث گرایش شرکت‌ها به استفاده از شریک تجاری لجستیکی شده رو میشه به صورت زیر بیان کرد:

• فشارهای شدید برای کاهش قیمت
• تلاش برای بهبود عملکرد زنجیره‌ی تامین
• استفاده از تکنولوژی‌های جدید ارتباطات
• سرعت یافتن در معرفی به بازار
• بهبود عملکرد در حمل و نقل و ارسال کالا
• ورود به بازارهای جدید

استفاده از شرکای تجاری برای واگذاری بخش لجستیک مزیت‌های زیادی داره اما مهمترین نکته‌ای که باید به اون توجه کنین مساله‌ی کیفیتیه که دارن ارائه میدن. شما برای فروشگاه اینترنتی خودتون یک استراتژی مشخص بر اساس ارزش آفرینی برای مشتری تعریف میکنین و در صورتی که شرکتی که با اون به عنوان شریک خودتون دارین کار میکنین به این هدف پایبند نباشه میتونه برای اعتبار شما گرون تموم بشه.

جمع‌بندی

روش‌های ارسال کالا رو در فروشگاه‌های اینترنتی بررسی کردیم و دیدیم که برای ارسال سفارشات مشتری از چه روش‌هایی میتونیم استفاده کنیم. شاید استفاده از لجستیک مشارکتی یکی از بهترین روش‌ها باشه ولی قبل از انتخاب نوع ارسال کالای خودتون لازمه ی نگاهی به سایز کسب و کارتون داشته باشین تا حساب شده‌تر گام بردارین.