جهان‌هایِ موازیِ ما کرم‌چاله هم دارد؟

آخرین فرضیه استیون هاوکینگ، کیهان‌شناس فقید معاصر، در مورد جهان‌های موازی چند ماه پس از این‌که او زندگی شیرینش را وداع کند در قالب مقاله مشترکی با هرتوگ، در مجله فیزیک انرژی‌های بالا منتشر شد. این مقاله حاصل ۲۰ سال تلاش و تعمیق نظریه اولیه ایشان در باب جهان‌های موازی برپایه نوسان‌های کیهان اولیه است. نظریه‌ای که نحوه شکل‌گیری کیهان را پس از مه‌بانگ اولیه به شکلی متفاوت از نظریه تنظیم ظریف بیان می‌کند. اما جهان‌های موازی یا چندگانه یا همان Multiverse یعنی چه؟

به یک بیان ساده، چندجهانی یا جهان‌های موازی یعنی:

جهانِ حاصل از مه‌بانگ اولیه، یک جهان یکتا نیست و امکان وجود جهان‌های چندگانه در کنار هم به صورت موازی وجود دارد.

جالب است بدانید که این دیدگاه در تعریف خود هم، دچار چندگانگی است؛ به عبارت بهتر، چهار سطح یا چهار نوع تعریف، از جهان‌های موازی در بین طرفداران این فرضیه-نظریه وجود دارد. البته به گفته جورج الیس که نظریه سطح یکِ چندجهانی را قبول دارد-یعنی نظریه‌ای که در آن قوانین فیزیک مشابه با قوانین فیزیکی جهان ما، اما توزیع ماده در آن جهان موازی یا جهان‌های موازی دیگر، متفاوت است-، نباید این نظریه، ادعاهای علمی خیلی قوی داشته باشد.

این ادعاهای علمی از نظر او همان مواردی است که از یک نظریه فیزیکی و یا علمی مورد انتظار است، زیرا آزمایش‌پذیری این ایده و چگونگی تعریف ثابت‌های اندازه‌گیری در آن جهان‌ها، بسیار دور از انتظار است؛ اما به گفته الیس، می‌توان از نظر فلسفی به امکان چنین ایده‌ای فکر کرد.

یک جمله جالب در توصیف چندجهانی که البته بسیار هم محل مناقشه است می‌گوید:

All that can occur, occurs!

این جمله معادل آن دیالوگ معروف است: فقط غیرممکن، غیرممکن است! خب خیلی هم عالی! چیز دیگری برای رسیدن به آشفتگی محض لازم نداریم. درواقع چندجهانی در معنای قویِ آن، می‌گوید: هر چیزی که امکان رخ دادن داشته باشد، اتفاق می‌افتد.

آلن گوث و آندره لیند، ایده‌پردازان این تعریف از فرضیه جهان‌های موازی که سطح دو نام دارد و اغلب از واژه جهان‌های پاکتی برای توصیف چندجهانی استفاده می‌کنند، بر این باورند که اگر ایده انبساط کیهانی ابدی یا تورم ابدی را درست بدانیم، جهان‌هایی بی‌نهایت و خودتکرار با شرایط متفاوت یعنی قوانین فیزیکی متفاوت، می‌تواند شکل بگیرد.

قبل از پرداختن به انواع نظریات مطرح در مورد تعابیر و شرایط امکان جهان‌های موازی بیایید قدری خیال‌پردازی کنیم. یک سناریوی ذهنی برای خود بسازید و در نظر بگیرید که در جهانی زندگی می‌کنیم که در آن ایده جهان‌های موازی به طرز دقیقی باورپذیر و ممکن است. در این شرایط و به طور موازی-این موازی با موازی‌های قبلی هم‌سان نیست- شما هنوز خودتان هستید پس قوه تخیل‌تان کار می‌کند و می‌توانید به طور موازی جهانی را با شرایط متفاوت از جهانی که در آن تخیل می‌کنید، تصور کنید.

در قدم اول برای این جهان خیالی یک قانون کلی و قابل اجرا بنویسید. دوست دارید اولین قانون جهان شما چه حقی را برای زندگی به رسمیت بشناسد؟ آیا قانونی می‌شناسید که این لیاقت و کفایت را داشته باشد که تنها قانون جهان شما باشد؟

لطفا به آن فکر کنید و فکرتان را بنویسید!