آیا مغز تمام واقعیت است؟ مروری بر آنچه دوگانه انگاری ویژگی می­‌گوید- بخش دوم

خوانده بودیم- دنیایی تک جوهری(تماما مادی) را در نظر بگیرید که تنها قوانین فیزیک معاصر در آن صادق باشد. چگونه آنچه یک یک فرد به صورت روزمره تجربه می کند با این قوانین قابل توصیف است؟ برای بررسی این سوال بیایید یک مثال مشخص بزنیم. آقایی 30 ساله را در نظر بگیرید که شغلش معماری داخلی است. انگشت شست دست راستش را حین قطعه قطعه کردن تخته چوب ها توسط دستگاه x بریده و از قیافه اش پیداست که دارد درد می کشد. سوال اول: باتوجه به قوانین فیزیک معاصر، آنچه برای این فرد اتفاق افتاده را چگونه به زبان علمی می توان شرح داد؟

بخش دوم: شرح درد کشیدن به زبان فیزیکی معاصر

بیایید آنچه رخ داده را از دیدگاه یک دوست‌دار توضیح طبیعت شرح بدهیم. روشن است که اختلال اصلی در یک بافت بیولوژیک تشکیل شده از سلول‌های انسانی رخ داده است. برای ساده‌تر شدن متن مجبوریم جزییات فیزیولوژی سلولی و بیوفیزیکی این فرایند را کنار بگذاریم و تاحدی به کلیات اکتفا کنیم. گرچه برای فهم دقیق فرایندها لازم است آن جزییات نیز در نظر گرفته شوند. تصویر اولیۀ سلول را به عنوان یک کیسۀ پر از آب، مواد محلول، نامحلول و ارگانل‌های نامحلول شناور یا متصل به دیوارۀ کیسه فرض می‌کنیم. این تصویر اولیه در هرجا که از سلول حرف می‌زنیم تکرار خواهد شد. به مثالمان برگردیم؛ وقتی فرد مورد نظر آسیب بافتی در دستش دارد چه اتفاقی می‌افتد که منجر به درد کشیدن می‌شود؟ تعداد زیادی سلول‌های بافت نرم این فرد آسیب دیده‌اند، کیسه‌هایی متعدد و پاره شده با محتویات بیرون ریخته از آنها قابل تصور هستند. برای ساده‌تر شدن تصویر، یک سلول عصبی سالم را در میان این سلول‌های پاره شده فرض کنید. با یک فرایند کاملا الکترو-مکانیکی ناشی از تغییر ذکر شده در محیط (پاره شدن تعداد زیادی سلول)، تغییراتی (باز هم از جنس الکترو-مکانیکی) در آن سلول عصبی سالم ایجاد می­شود. از شکل زیر کمک می‌گیریم؛ برای مطالعۀ جزییات بیشتر مراجعه کنید به آناتومی و فیزیولوژی درد[1].

با ذکر این نکته که تقریبا شرایط فیزیولوژیک در سراسر مسیر انتقال پیام یکسان است، این تغییرات الکترو-مکانیکی مطابق با شکل تا قشر حس پیکری در مخ در قالب یک سیستم انتقالی ادامه می‌یابد. مطابق با آزمون‌های تجربی هرگاه که این تغییرات به مقصد خود می‌رسند، فرد مورد نظر درد را احساس و با یک تاخیر زمانیُ این احساس را گزارش می‌کند.

مشخصا از لحاظ اهمیت فیزیکی، آنچه رخ داده تغییراتی در سطوح ماکرو، مزو و میکرو است. این تغییرات از پاره شدن واضح غشای سلولی بافت آسیب دیده (ماکرو) تا تغییر شکل پروتئین‌های سطح غشایی (مزو) تا تغییرات پیچیدۀ ذرات بنیادی تشکیل دهندۀ این اجزای بزرگتر (میکرو) قابل اشاره است. اگر بخواهیم با تئوری میدان‌های کوانتومی هم به سرتاسر این فرایند‌های ذکر شده نگاه کنیم باز هم تغییرات متعدد و غیرقابل شمارشی در دیمانسیون‌های جرم، بار و حرکات در محورهای x، y، z برای ذرات سازنده بستر این فرایندها قابل تصور است. امیدوارم این خلاصه به شرح جامع آنچه برای فیزیک مهم است و در این مثال رخ داده، کمک کرده باشد.

[1] The Anatomy and Physiology of Pain. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK219252/