«الماسی که بعد از 55 سال پیدا شد»

جان کولترین، یکی از اسطوره‌های موسیقی جز و ایستاده بر قله‌ی بهترین نوازندگان ساکسفون است که در دهه‌های پنجاه و شصت آثار ماندگاری در این سبک آفرید. شاید لیستی از ضروریات موسیقی جز وجود نداشته باشد که آثاری چون A Love Supreme و Blue Train را در آن نبینیم و این نشان از اهمیت کولترین در تاریخ موسیقی جز دارد.

در سال 2018 یعنی بعد از گذشت بیش از نیم قرن از مرگ کولترین، آلبومی شنیده نشده از او منتشر شد. این کار که با عنوان Both Directions at Once: The Lost Album منتشر شده است شامل 14 قطعه از کولترین به همراه کوارتت کلاسیک خود، جیمی گریسون (کنترباس)، الوین جونز (درام) و مک‌کوی تاینر (پیانو) است که همگی به جز یکی از قطعات تا به حال شنیده نشده‌اند. این اثر در سال 1963 و در نیوجرسی ضبط شد، اما مسترتِیپ آن طی جابه‌جایی لیبل از نیویورک به نیوجرسی در همان سال گم شد و دیگر پیدا نشد و به دست فراموشی سپرده‌شد. تا اینکه نسخه‌ای کپی از این اجرا که در دست همسر اول کولترین، نعیما مانده بود توسط ایمپالس رکورد بار دیگر پیدا شد و به‌وسیله‌ی پسر کولترین، راوی برای انتشار دوباره گردآوری و تنظیم شد.

بنا به آنچه کریستین مک‌براید، نوازنده‌ی کنترباس و تهیه‌کننده‌ی موسیقی می‌گوید سال 1963 برای کولترین و کوارتتش سال بسیار مهمی بوده؛ زمانی که او ریشه‌های بی‌باپ خود را پشت سر گذاشته و دنیای تازه‌ای از فری‌جز و جزآوانگارد را در برابر خود می‌بیند. فازی که سالهای پایانی عمرش را در جستجو و بسط آن گذراند. مک‌براید می‌گوید: «جان کولترین صدای اصلی‌ای بود که نسل قبلی موسیقی جز را که از مایلز دیویس می‌آمد و نسل تازه‌ای را که از نوازندگانی با تفکرات آزاد و جدید می‌آمد، تعادل می‌بخشید.» همین موضوع و نقش کلیدی این ضبط در کارنامه‌ی هنری جان کولترین، پسرش راوی را به این سمت سوق داد که نامی متناسب با این تنش و دوگانگی برای آلبوم گمشده‌ی پدر خود انتخاب کند: دو مسیر در یک آن. اثری که برای دوستداران موسیقی جز همچون الماسی که سالها در دل معدنی رهاشده مدفون مانده بود و حالا کشف شده ارزشمند است.

• در اسپاتیفای گوش کنید