بیلی هالیدی

در پاپ و راک، وجود گروهی بدون خواننده‌ای پرجذبه و کاریزماتیک غیرقابل تصور است. در موسیقی کلاسیک، طرفداران بر این باورند که اپرا نمایانگر بلندترین عروج از صدای انسان است. اما داستان در ارتباط با خوانندگان جز کمی غیرمنصفانه است.

شهرت و محبوبیت خوانندگان فوتوژنیک و خوش‌‌عکس اما بدون تحصیلات آکادمیک موسیقایی، طوری سبب رنجش نوازندگان نسل‌های اولیه شده بود که خوانندگان خانم را با لفظ اهانت‌بارِ «قناری» خطاب می‌کردند. از نظر آنان، اثر واقعی از آن کسانی بود که ساکسفون می‌نواختند یا تنها با داشتن چند آکورد مختصر و ریتم سویینگ در پس‌زمینه، یک ملودی طولانی را بداهه‌پردازی می‌کردند. به هنگام پرسیدن نام چند موزیسین معاصر جز، طرفداران غیرجدی این سبک ممکن است به نورا جونز، دیانا کارل و مدلین پیروکس اشاره کنند؛ در حالیکه شنوندگان واقعی این سبک کمتر به سمت خوانندگان می‌روند. موقع گردآوری لیست موزیسین‌های بزرگ جز، نام‌هایی همچون چارلی پارکر، مایلز دیویس و جان کولترین به همراه تعداد مختصری از خوانندگان هستند که میدان را به دست دارند.

این مسئله در حق خلاق‌ترین خوانندگان جز بی‌انصافی‌ست؛ چرا که بهترین آن‌ها از همان نبوغ ذاتی، مهارت تکنیکی و قوه‌ی آفرینشی که توسط نوازندگان به نمایش گذاشته می‌شد برخوردار بوده‌اند. به طور برجسته لویی آرمسترانگ، که نوازندگی ترومپت و آواز بی‌مانند او در جمله‌بندی از هم تمیز دادنی نبود.

نوازندگی آرمسترانگ و همین‌طور آواز او، الهام‌بخش تعداد بی‌شماری از ترومپت نوازان دهه ۲۰ و ۳۰ میلادی بود. یکی از معروف‌ترین پیروان وی، زنی‌ست که در نظر بسیاری بهترین خواننده جز شناخته می‌شود: بیلی هالیدی.

هالیدی در کودکی به صدای آرمسترانگ و "شهبانوی بلوز"، بسی اسمیت گوش می‌داد. اما جمله‌پردازی‌های آرمسترانگ، خصوصاتوانایی غبطه‌برانگیزش در خروج از ضرب اصلی قطعه و دادن حسی آرام‌بخش و خودانگیخته به موسیقی‌اش بود که تاثیر عمیقی بر آن کودک یتیم فیلادلفیایی گذاشت. شهرت هالیدی، که در سال ۱۹۵۹ و در ۴۴ سالگی درگذشت، نه تنها برای خلاقیتش بلکه برای دردسرهایش هم بود؛ از جمله روسپی‌گری و مورد تجاوز قرار گرفتن در کودکی، ازدواج‌های ناموفق و اعتیاد شدید که او را حتی در بستر مرگ هم با احضاریه بازداشت مواجه کرد. اما بخشی از توانایی واضح  او که موجب می‌شد صدایش هم معصومانه و هم بیزار از زندگی جلوه کند، به خاطر همین گذشته‌ی سخت بود و به او و صدایش قدرتی می‌داد که می‌توانست قلب‌های همگان را به تسخیر خود درآورد.

در شماره بعدی، به جزئیات بیشتری از زندگی و آثار هالیدی می‌پردازیم، اما داستان اولین باری که صدای ذاتی او، سبب شیفتگی عموم شد: او به تاریخ ۷ آوریل سال ۱۹۱۵ با نام النورا فگان (که نام خانوادگی مادرش بود) به دنیا آمد و در دهه ۲۰ بعد از نقل مکان مادرش به نیویورک، در مدت کوتاهی به عنوان نوجوانی روسپی کار می‌کرد و لقب «بیلی» را به عنوان بچه‌ای خیابانی داشت، اما در دهه ۳۰ مشغول نمایش استعداد رقص و خوانندگی‌اش در کلاب‌های شبانه هارلم بود. جان هموند، تهیه‌کننده و مدیر اپرا، بین او و بنی گودمن قراردادی برای همکاری بست. اما این آثار همکاری با گروه کوچکش – تدی ویلسون به عنوان پیانیست و نابغه ساکسفون، لستر یانگ – برای بازار تازه تاسیس جوک‌باکس بود که از هالیدی یک ستاره ساخت. لستر یانگ لقب «Lady Day» را به هالیدی داد که برای همیشه با او ماند. همکاری ماندگار این دو را می‌توانید در اجرای سال ۱۹۳۷ از قطعه The man I love ببینید.