"معرفی جلد اول تاریخ نقد جدید / رنه ولک"


«تاریخ نقد از گسترش رنسانس تا نیمه‌ی قرن هجدهم مشتمل است بر تثبیت، تکمیل، گسترش دیدگاهی درباره‌ی ادبیات که در 1750 کم و بیش همان است که در 1550 بود. البته نوساناتی در تأکیدها و تغییراتی در اصطلاحات به چشم می‌خورد، و میان فردفرد منتقدان، کشورهای عمده‌ی اروپا و مراحل مختلف تحول تاریخ نقد تفاوت‌هایی وجود دارد.»

کتاب تاریخ نقد جدید، جلد اول اثر رنه وِلک، متفکر و منتقد ادبی آمریکایی ـ چک در قرن بیستم است. کتاب‌های مجموعه‌ی هشت‌جلدی تاریخ نقد جدید را سعید ارباب شیرانی به فارسی برگردانده است. رنه ولک در جلد اول کتاب تاریخ نقد جدید، نقدش را از نیمه‌ی دوم قرن هجدهم آغاز می‌کند؛ دوره‌ای که پایه‌های نئوکلاسیسم متزلزل شده و نظریات جدیدی همچون ناتورالیسم و رئالیسم به‌تدریج ظاهر می‌شوند، مکاتبی که منتقدان همچنان در این دوران هم سراغ آن‌ها می‌روند. دسته‌بندی آثار و مؤلفان براساس کشور بوده و در این جلد و جلد دوم غالباً به نویسندگان و منتقدان کشورهای انگلستان، فرانسه، آلمان و ایتالیا پرداخته می‌شود. همچنین در این کتاب، سخنرانی این منتقد در کنگره‌ی انجمن بین‌المللی ادبیات تطبیقی در سال 1976 با عنوان «تأملاتی درباره‌ی تاریخ نقد جدید» به فارسی برگردانده شده است.

رنه ولک یکی از برجسته‌ترین منتقدان ادبی (1995-1903) برخاسته از مکتب زبان‌شناسی و متن‌شناسی پراگ بود. این مورخ ادبی در اوایل جنگ جهانی دوم به آمریکا مهاجرت کرد و مطالعات خود را تا آخر عمر در این کشور ادامه داد. ولک آثار بسیاری دارد؛ اما شاهکار او مجموعه‌ی هشت‌جلدی نقد جدید است که در آن نظریه‌های نقد را از 1750 تا 1950 بررسی، تحلیل و ثبت می‌کند. برای او نقد هم داوری درباره‌ی آثار و نویسندگان و به عبارت دیگر نقد حکمی و عملی است و هم اصل و اساس ادبیات، نظریه‌ی ادبی، خاستگاه و نقش و تأثیر آن در زندگی و تمدن بشری مدنظر است.


فرشته اشتری