حسابداری برای همه (قسمت اول)

به عنوان یه برنامه نویس بارها شده برای حساب و کتاب هزینه های فروشگاه‌هایی که راه میندازم یه اپ کوچیک حساب کتاب (نمیشه اسمش گذاشت حسابداری) مینوشتم، هرچی فروشگاه بزرگتر میشد منم بیشتر گیج میشدم حساب و کتاب چطور انجام بدم، خلاصه تصمیم گرفتم حسابداری از پایه یاد بگیرم تا یکبار برای همیشه از شر اشتباهاتم راحت بشم، فکر کنم خیلیای دیگه تو تخصص من از این چیزا سر در نمیارن، پس شروع کردم اینجا درموردش بنویسم.

خب اول از همه یک سری تعریف های حسابداری تعریف میکنیم.

معادله حسابداری: تساوی جمع دارایی با بدهی و سرمایه را معادله حسابداری می‌گویند.

دارایی = بدهی + سرمایه

دارایی: اموال یا منابع اقتصادی متعلق به یک موسسه است.

بدهی: دیون یا تعهدات یک موسسه است که باید از طریق انتقال دارایی‌ها یا انجام خدمات تسویه گردد. اشخاص و یا موسساتی که طلب آنها باید پرداخت شود بستانکاران خوانده می‌شود.

در اصل ارجعیت قانون تصفیه می‌گویند، اما ما بیشتر تسویه استفاده می‌کنیم.

سرمایه: حق مالی صاحب موسسه نسبت به دارایی‌های موسسه است.

توضیح: از لحاظ قانونی حق بستانکاران برحق صاحب سرمایه ارجعیت دارد.

معادله اصلی حسابداری را، معادله ترازنامه نیز می‌گویند.

سناریوی زیر را در نظر بگیرید:

در تاریخ ۱۳۷۰/۰۸/۰۱ موسسه خاور توسط آقای خاوری تاسیس شد، آقای خاوری حسابی جداگانه برای عملیات بانکی موسسه متعلق به خود در بانک تجارت به شماره ۱۲۷۶ افتتاح و مبلغ ۵.۰۰۰.۰۰۰ ریال از حساب شخصی خود به عنوان سرمایه اولیه به حساب مذبور واریز کرد، وضعیت مالی موسسه خاور بعد از این رویداد به شرح زیر است.

دارایی = بدهی + سرمایه
بانک ۵.۰۰۰.۰۰۰ = ۰ + ۵.۰۰۰.۰۰۰

آقای خاوری ۱۳۷۰/۰۸/۰۵ جهت موسسه ساختمانی به مبلغ ۳.۰۰۰.۰۰۰ ریال به طور نقد خریداری کرد، از مبلغ خرید ۲.۰۰۰.۰۰۰ ریال به زمین و ۱.۰۰۰.۰۰۰ ریال به ساختمان مربوط است، وضعیت مالی موسسه خاور بعد از این معامله به شرح زیر است.

وضعیت مالی موسسه خاور در تاریخ ۱۳۷۰/۰۸/۰۵ سرمایه ۵.۰۰۰.۰۰۰ ریال، بدهی صفر و جمع دارایی‌ها ۵.۰۰۰.۰۰۰ ریال.

در تاریخ ۱۳۷۰/۰۸/۱۱ جهت موسسه، اثاثیه اداری به اندازه ۸۰۰.۰۰۰ ریال از شرکت سپید به طور نسیه خریداری شد، وضعیت مالی موسسه خاور بعد از این معامله به شرح زیر است.

در تاریخ ۱۳۷۰/۰۸/۲۰ چکی به مبلغ ۵۰۰.۰۰۰ ریال بابت بخشی از طلب شرکت سپید پرداخت شد، آثار این تغییر بر دارایی حقوق مالی بستانکاران و صاحب سرمایه را می‌نویسیم.

در تاریخ ۱۳۷۰/۰۸/۲۵ تعدادی از اثاثیه خریداری شده به مبلغ ۱۸۰.۰۰۰ ریال به شرکت تابان فروخته شد. اثاثیه به بهای تمام شده به فرش رسید، بنابراین سود یا زیانی نداشت، موسسه خاور موافقت کرد که مبلغ صورت حساب را حداکثر طی ۳۰ روز دریافت کند.