مشاوره بازاریابی و تبلیغات آنچه مشتریان حتما باید بدانند!

دستان شفابخش مشاور تبلیغات و بازاریابی؟!

مشاور یا ساحر؟ گاهی دوستانی از بنگاه های اقتصادی مختلف برای موضوع مشاوره تبلیغات و مشاوره بازاریابی با اینجانب تماس می گیرند. تجربیاتی که در این زمینه داشتم و شنیده هایم از تجربه برخی همکاران گرامی من را بر آن داشت تا یک بخش از مطالب دنباله دار آسیب شناسی تبلیغات در ایران را به مساله مشاوره ها و اجراهای سریع و فست فودی اختصاص بدهم.

با یک بررسی اجمالی در می یابیم که مشتریان چنین خدماتی معمولا از گروه ذیل هستند:

• کسب و کارهای کوچک که توان راه اندازی بخش یا معاونت بازاریابی را ندارند.
• شرکت هایی که اساسا در گذشته اعتقادی به مبحث تبلیغات و بازاریابی نداشته اند و به سبب بروز مسائلی نظیر کاهش میزان فروش یا خطر ورشکستگی، مایل به همکاری با مشاوران هستند.
• بنگاه هایی که در ابتدای مسیر کسب و کار خود هستند و با توجه به مسائلی مانند بودجه بندی محدود و یا عدم تشکیل چارت سازمانی بصورت کامل، مایل هستند در ابتدای مسیر از خدمات مشاوره ای بازاریابی و تبلیغات استفاده کنند.

و البته شرکتها و یا سازمان هایی که شما خواننده عزیز می توانید به این لیست اضافه کنید.

اما این شرکت ها به هر دلیلی که با یک متخصص بازاریابی و تبلیغات تماس می گیرند، غالبا – بازهم تاکید می کنم، غالبا- دچار مشکلات بنیادی تری هستند که حل آنها اگر نگویم مهمتر از مسائل بازاریابی و تبلیغات است، به همان اندازه نیازمند دقت نظر و ممیزی است.

یک معادله و چندین مجهول

یادم می آید سالها پیش که با آقای مجتبی محمدیان همکاری داشتم در زمینه اهداف تبلیغات و بازاریابی مجموعه ای که ایشان مشاور آن بودند گفتگو کردم. ایشان نیز با اشاره به این آسیب که شرح آن در ادامه این نوشته خواهد آمد، مطلب جالبی را بیان داشتند:" من معمولا شرکت هایی که دچار چنین مشکلاتی هستند و اهداف آنان مشخص نیست و در حالت بحران قرار دارند را ابتدا به جزیره آرامش می رسانم تا در مجال دیگر که فرصت مناسب هست نسبت به تعیین اهداف و استراتژی های بلند مدت تصمیم گیری شود..."

البته این طرز نگاه و شیوه عمل را بسیار می پسندم اما مساله مهم ادامه فعالیت بنگاه های اقتصادی پس از استقرار در جزیره آرامش است. معمولا زمانی که شرکت ها برای مشاوره تبلیغات مراجعه می کنند، من از اهداف بازاریابی و برنامه بازاریابی شرکتشان از آنها سوال می کنم و متاسفانه درمی یابم که چنین اهداف و برنامه ای یا وجود ندارد و یا بیشتر در ذهن کارآفرین محترم جای دارد و در سازمانشان جاری نشده است.

بنابراین مجبورم از منظر کلی تری سازمان را بررسی کنم و از ایشان در مورد اهداف استراتژیک، برنامه کسب و کار و حتی طرح توجیهی شان سوال می کنم. در این موارد نیز متاسفانه اغلب، وضعیت از برنامه بازاریابی بهتر نیست. یعنی مدیران کسب و کارهای مختلف بیشتر با توجه به اینکه احساس کرده اند محصولی خریدار دارد، اقدام به راه اندازی یک کسب و کار کرده اند و طرح های توجیهی شان (F.S) بیشتر برای دریافت اعتبار از موسساتی مثل بانک هاست. در این حالت است که مشاور بازاریابی و یا مشاور تبلیغات با یک معادله چند مجهولی لاینجل مواجه می شود:

• اهداف استراتژیک شرکت چیست؟
• شرکت در کدام مرحله است، تهاجم، حفظ موقعیت و یا عقب نشینی؟
• کسب و کار در کدام یک از گروه های استراتژیک قرار دارد؟
• مزیت رقابتی پایدار شرکت چیست؟
• محرک های صنعتی که کسب و کار در آن قرار دارند،کدامند؟
• صنعت به سمت گسترده شدن حرکت می کند یا برعکس در حال کوچک شدن است؟
• آیا شرکت تحلیل صحیحی در مورد فرصت ها، تهدیدها، نقاط ضعف و قوت دارد؟
• هریک از محصولات شرکت اعم از کالا و خدمات در کدامیک از مراحل سیکل حیات خود قرار دارند؟
• شرکت در چه شرایطی از نقطه نظر رقابتی قرار دارد؟ رقبا، تامین کنندگان، کالاهای جایگزین، مشتریان و تازه واردهای صنعت.

و ده ها سوال و مساله دیگر که قبل از بحث تبلیغات و بازاریابی و اجرای چنین برنامه هایی باید در مورد آنها تحقیقات انجام شود. کارآفرینان محترم و مدیران ارشد بنگاه های اقتصادی باید به این نکته توجه کنند که یک مشاور بازاریابی و تبلیغات اگر بخواهد برنامه های خود را به درستی اجرا کند، نیازمند پاسخگویی به مسائلی است که در بالا به بخشی از آنها اشاره شد. اگر جواب این سوالات را نمی دانیم و یا به صورت صحیح و علمی مسائل بالادستی تبلیغات و بازاریابی را تبیین نکرده ایم، باید از یک مشاور امین بخواهیم در این زمینه شرکت را یاری کند.

مشاور بازاریابی و تبلیغات نیازمند صرف زمان است! هیچ راه حل میانبر و ساحرانه ای وجود ندارد.

شاید انجام چنین پروسه هایی زمان بر بوده و نیازمند صرف هزینه باشد، اما شرکت را از آسیب هایی بزرگی مثل صرف هزینه های گزاف و بی تاثیر ایمن می سازد. به یاد داشته باشیم، طراحی و اجرای یک کمپین تبلیغاتی بدون در نظر داشتن موارد یاد شده کاری سهل ولی در عین حال پرمخاطره است. دوراندیش باشیم، مشاور بازاریابی شما ساحر نیست که بدون داشتن اطلاعات مدون شرکت را به ساحل آرامش برساند. نظر شما دوست فرهیخته در این زمینه چیست؟

علیجاه شهربانویی مشاور بازاریابی ، تبلیغات و برندینگ