آزاد کردن مدرک و دریافت دانشنامه برای عپلای

مقدمه

بعد از پذیرش گرفتن کارهای اداری زیادی دارید و بخش مهمیش کارهای اداریتون با وزارت علوم هست اعم از آزاد کردن مدرک، درخواست خروج از کشور برای مشمولین سربازی، درخواست ارز دانشجویی، بلاه بلاه.

برای آزاد کردن مدرک، دریافت دانشنامه و سپس دریافت ارز دانشجویی لازمه که وضعیت نظام وظیفه شما معاف باشه. اگر دختر هستید یا کارت معافیت یا پایان خدمت دارید، تبریک میگم. لازم نیست نگران چیزی باشید. اگر نه، در این پست توضیح دادم چطور باید برای پذیرشتون از نظام‌وظیفه معافیت تحصیلی بگیرید.

(داخل پرانتز) دانشنامه: مدرک رسمی شما به همراه کارنامه نهایی رسمی انگلیسی و فارسی و مدارک مقطع قبلی شماست که موقع ثبت نام به دست دانشگاه رسیده و همه تو یه بسته نفیس به نام دانشنامه در اختیارتون قرار می‌گیره به شرطی که حاضر باشین براش بجنگین.

آزاد کردن مدرک چیه و چرا باید مدرکم رو آزاد کنم؟

تعهد تحصیل رایگان

در ایران دریافت تحصیلات عالی رایگان برای دانشجوهای دانشگاه‌های دولتی همراه با یک «تعهد» هست و اون اینه که شما متناسب با مدتی که رایگان دانشگاه رفتید باید برای کشور کار کنید. به این منظور، تا زمانی که تعهدتون رو ادا نکردین اصل مدرک رو بهتون نمیدن.

آزاد کردن مدرک

برای کسایی که نمی‌خوان در ازای تحصیل رایگانشون در ایران شاغل بشن، این امکان وجود داره که با دانشگاهشون «تسویه حساب» کنن و با پرداخت پول، اصل مدرکشون رو بگیرن یا «آزاد کنن».

راه‌های دیگری هم برای آزاد کردن مدرک بدون پرداخت پول وجود داره از جمله «عدم کاریابی» که پروسه زمان‌بری هست و چون اکثر مخاطبین از این راه نمیرن اطلاع ندارم از قوانینش. اگه کسی بتونه تو نظرها در این رابطه هم توضیح بده ممنون میشم. ?

هزینه آزاد کردن مدرکم چقدره و چه شرایطی داره؟

«لغو تعهد تحصیل رایگان» قوانین بسیار پیچیده‌ای داره که اگه به هر دلیلی مایل هستید به طور دقیق از این قوانین خسته‌کننده مطلع بشید می‌تونید این و این رو بخونید.

صفحه‌های رسمی و فروم‌های آشغالی عپلای و گروه‌های تلگرام هم معمولاً با ریختن همین PDF های پنجاه-شصت صفحه‌ای سر شما خودشون رو راحت می‌کنن. نکته مهم اینه که نیازی نیست این قوانین رو بطور دقیق بدنید. دونستن همین نکات کافیه:

• به ازای هر ترم شهریه ثابتی حدود یک میلیون تومن در نظر گرفته میشه و از یه تعدادی واحد به بعد به ازای هر واحد هم هزینه ثابتی حدود ۹۰ هزارتومن باید بپردازید.
• برای رشته‌های مهندسی اگر پنج ساله فارغ‌التحصیل بشید حدوداً ۱۱.۵ میلیون تومن باید بپردازید.
• به ازای هر ماه سابقه کاری که براتون بیمه رد شده باشه ممکنه تخفیف براتون درنظر گرفته بشه. توجه داشته باشید که برای دانشجوهای روزانه سابقه کاری در مدت تحصیل در نظر گرفته نمیشه. سابقه کاری بعد از تحصیل هم فقط در صورت رد شدن بیمه براتون درنظر گرفته میشه.
• هزینه دقیق لغو تعهد شما توسط کارشناس‌های وزارت علوم تعیین میشه.

اصلا اینایی که میگی رو چرا لازم دارم؟

1. اکثر دانشگاه‌های داخل و خارج برای ثبت نام شما، یه مدرک رسمی از مقطع قبلیتون رو می‌خوان. برای اینکه بتونید مدرکتون رو ترجمه کنید (با مهر وزارت علوم و دادگستری که دانشگاه‌ها معمولاً می‌خوان) لازمه مدرکتون رو آزاد کنید چون اگر این کار رو نکنید فقط می‌تونید گواهی موقت مدرکتون رو از دانشگاه بگیرید (اون هم به شرط این که سرباز نباشید) که گواهی موقت رو هم نمیشه ترجمه کرد.
2. برای دریافت ارز دانشجویی، تا زمانی که دانشنامه یا رسید پرداخت هزینه تحصیلتون رو نداشته باشید نمی‌تونید تو سامانه nesha درخواست بدید.

نکته: اگر وقت دارید می‌تونید مرحله ۳ رو قبل از مراحل دیگه انجام بدید.

مرحله ۱) [برای مشمولان سربازی] گرفتن نامه وزارت علوم به دانشگاه

اگر دختر هستید یا کارت معافیت یا پایان خدمت دارید این قسمت رو اسکیپ کنید.

در پست قبلیم توضیح دادم چطور معافیت تحصیلی‌تون رو با گذاشتن وثیقه تو نظام وظیفه اوکی کنید. اما نامه‌ای که نظام وظیفه بهتون میده (مبنی بر این که شما معاف هستید و از دید نیروی انتظامی تحصیلتون مانعی نداره) خطاب به وزارت علوم هست، نه دانشگاه.

مجدداً باید به سازمان امور دانشجویان واقع در خیابان موسوی (نزدیک میدان فردوسی) مراجعه کنید تا وزارت علوم هم معافی شما رو تایید کنه و دانشگاه بتونه بدون عذاب وجدان کار دانشنامه‌تون رو پیگیری کنه:

نکته خیلی مهم: بهتره کارهای این مرحله رو همون روزی که نظام وظیفه رفتید انجام بدید که بی‌خودی یک روز معطل نشید. سازمان در لحظه تا کمی بعد از ۲ هم بازه و به کارتون رسیدگی می‌کنه.

۰- ساختن اکانت نشا

اگر قبلاً درخواست نامه به نظام وظیفه دادید این کار انجام شده. اگر هنوز این کارو نکردید، باید با مدرک یا نامه‌ای که موقع فارغ‌التحصیلی از دانشگاه گرفتید تو nesha.saorg.ir ثبت نام کنید. توضیحاتش

۱- آپلود نامه نظام‌وظیفه

نامه‌ معافیت تحصیلی که با مشقت بسیار از نظام‌وظیفه دریافت کردید رو باید اسکن کنید «تو سیستم آپلود کنین». نمی‌دونم چطور باید این کار رو دستی انجام داد و اگر کسی می‌دونه لطفاً تو نظرها بگه. اما انتشارات سازمان امور دانشجویان این کار رو براتون با هزینه کمی انجام میده. از در اصلی وارد بشید، دست چپ واحد انتشارات هست.

نکته خیلی مهم: سازمان اصل نامه‌ نظام‌وظیفه به وزارت علوم رو می‌گیره تا ضمیمه پروندتون کنه برای همین ازش عکس و کپی هم بگیرید.

۲- رجوع به باجه ۷ و ۸

از در اصلی خارج بشید، بیاید پایین و از در شیشه‌ای سر کوچه سهیل وارد قسمت رسیدگی به امور تحصیل خارج بشید. اگر قبلاً برای نظام وظیفه نامه گرفتید قبلاً به همین باجه رجوع کردید. برای باجه ۷ و ۸ وقت بگیرید (دکمه سمت چپ).

۳- رجوع به بایگانی

کارمند محترم نامه‌تون رو بررسی می‌کنه و بهتون یه کاغذ میده تا از بایگانی پرونده‌تون رو بگیرید. بایگانی سمت راست در ورودی هست و سرش شلوغه. کاغذ رو بهش بدید و پرونده رو بگیرید.

بد نیست برای اطمینان از باجه ۷ دوباره یه نوبت بگیرید که موقع برگشت شر نشه، نگرفتین هم مهم نیست. کارتون رو راه میندازن.

۴- بازگشت به باجه ۷ و ۸

با پروندتون و اصل نامه نظام وظیفه به باجه‌ای که بهش رجوع کرده‌بودید برگردید. نامه نظام‌وظیفه ضمیمه پروندتون میشه و به جاش بهتون یه نامه A5 خطاب به دانشگاه میدن.

مرحله ۲) درخواست دانشنامه به دانشگاه

[این قسمت بر اساس دانشگاه شریف نوشته شده ولی برای همه دانشگاه‌ها مشابه هست]

با نامه وزارت علوم که گرفتید به اداره دانش‌آموختگان آموزش دانشگاه برید. (در دانشگاه شریف همون طبقه اول ساختمان اصلی آموزش سمت چپ هست و قبلاً هم رفتید) و نامه رو بهشون بدید تا فرم درخواست دانشنامه رو براتون پرینت کنن.

به امور مالی برید و هزینه ۳۱ هزارتومنی صدور دانشنامه رو با کد ۳۱۰۰۰۰۱۳ پرداخت کنید.

به اداره دانش‌آموختگان برگردید و رسید رو تحویل بدید. درخواستتون ثبت میشه.

تو راه خروج یک کارنامه غیررسمی فارسی هم از اداره سوابق بگیرید.

مرحله ۳) ساختن اکانت portal.saorg.ir

در portal.saorg.ir یک اکانت باز کنید. ساختن اکانت حدود نیم ساعت طول می‌کشه و مشابه ساختن اکانت nesha هست. تو پروسه ثبت نام ازتون می‌خواد تمام صفحات شناسنامه و پشت و روی کارت ملی رو آپلود کنید.

برای پسرها اسکن کارت معافی یا پایان خدمت یا برگه معافیت که تو level آخر نظام وظیفه بهتون دادن هم لازمه.

اسکن نامه اتمام معافیت تحصیلی یا مدرکی که موقع فارغ‌التحصیلی گرفتید هم لازمه.

به صورت آپشنال مدرک پیش دانشگاهی و متوسطه هم ازتون خواسته میشه که بعیده آپلود نکردنش مشکلی ایجاد کنه.

مرحله ۴) ایجاد درخواست لغو تعهد تحصیل رایگان

از قسمت خدمات درخواست لغو تعهد رو انتخاب کنید و فرمش رو پر کنید. فرم نسبتاً یوزرفرندلی هست و فقط نکات زیر رو داشته باشید:

• بنا به گفته مسئول آموزش دانشگاه ترم‌های تابستون رو لازم نیست در ترم ها بیارید
• سایت اجازه ایجاد ترم صفرواحدی بهتون نمیده و نیازی نیست اونها رو ثبت کنید. کلاً ترم اضافی (اعم از تابستون، صفر واحدی،...) برای خودتون نتراشید. به ازای هر ترم یک میلیون و خورده‌ای باید پول بدید. بدترین حالتش اینه که میره آموزش دانشگاه و ریجکت میشه.
• به جای «مدرک» اسکن کارنامه غیررسمی که انتهای مرحله ۲ گرفتید رو آپلود کنید.
• تعداد واحد های هر ترم رو باید مشخص کنید. تعداد ترم‌هایی که بالای فرم می‌نویسید هم باید با ترم‌هایی که پایینش اضافه می‌کنید برابر باشه.
• تعداد کل واحدهاتون لازم نیست با مجموع واحدهای ترم‌هایی که ثبت می‌کنید برابر باشه. یعنی اگه مثلاً ۳ واحد رو تو تابستون گذروندید لازم نیست از اون «مجموع واحد ها» کمش کنید. اونجایی که تعداد کل واحد ها رو خواسته واقعاً کلش رو بنویسید.

درخواستتون رو ثبت کنید.

مرحله ۵) پرداخت هزینه و گرفتن نامه لغو تعهد

بعد از ایجاد درخواست تو مرحله ۴، درخواستتون به آموزش دانشگاه (اداره دانش‌آموختگان) منتقل میشه تا کارمند دانشگاه درخواستی که ایجاد کردید رو تایید کنه. در اینجا اگر عجله دارید می‌تونید به آموزش برید و ازشون بخواید سریع‌تر تایید رو بزنن ولی به تجربه من یه روزه انجام شد و نیازی نیست.

بعد از تایید دانشگاه، درخواستتون به سازمان امور دانشجویان وزارت علوم میره و طی مدت کوتاهی (تقریباً آنی) درگاه پرداخت توی سایت باز میشه. پیشرفت مراحل درخواستتون رو می‌تونید از قسمت «کارتابل» توی portal.saorg.ir دنبال کنید. وقتی درگاه باز بشه توی همون کارتابل قسمت توضیحاتش میگه «لطفاً برای پرداخت هزینه لغو تعهد بر روی لینک فلان کلیک کنید» (شاید سیستمشون SMS هم بفرسته ولی من چیزی نگرفتم)

بعد از کلیک روی شماره پیگیری کلیک در پایین صفحه یه «گزارش» و دکمه پرداخت اضافه شده:

بعد از پرداخت درخواستتون به سازمان امور دانشجویان وزارت علوم منتقل میشه. معمولاً در حد دو سه روز بیشتر طول نمی‌کشه که بهش رسیدگی بشه و تعهدتون رو لغو کنن ولی اگه خیلی عجله دارید می‌تونید به اتاق ۳۴۰ سازمان مراجعه کنید و درخواست کنین سریع‌تر تاییدش کنن. (همون خیابان موسوی، اما از در اصلی وارد بشید و همون جلو تو اطلاعات بگید لغو تعهد راهنمایی‌تون می‌کنن)

بعد از تایید نهایی سازمان، توی همون کارتابل وضعیت درخواستتون تغیری می‌کنه و یه لینک PDF تو توضیحاتش می‌ذارن که نامه لغو تعهدتونه.

دانشنامه

در اینجا می‌تونید به آموزش دانشگاه (اداره دانش‌آموختگان) رجوع کنید و درخواست دانشنامه تون رو بدید که حدود ۳۰ هزارتومن هزینه داره. اگر قبلاً این کار رو کرده باشید لغو تعهدتون خود به خود به آموزش منتقل میشه و دیگه لازم نیست کاری بکنید.

به گفته کارمندان آموزش آماده شدن دانشنامه حداکثر دو هفته طول می‌کشه که برای من حدود یک هفته طول کشید. بسته به دانشگاهتون وقتی دانشنامه آزاد بشه براتون ایمیل یا اسمس میاد و اگه نیومد هم بد نیست برید آموزش سراغ بگیرید.

داخل پوشه دانشنامه یه کارنامه رسمی فارسی، یه کارنامه رسمی انگلیسی و خود برگه دانشنامه (مدرک رسمی لیسانس) هست. اگر مدرک دبیرستان رسمی تون هم پیش دانشگاه باشه (که برای اکثر پسرها پیش خود دبیرستان می‌مونه) بهتون تحویلش میدن.

تایید مدرک برای ترجمه

درصد زیادی از دانشگاه های خارج برای ثبت نام مدرک رسمی شما رو به همراه مهر وزارتخونه ازتون میخوان. برای ترجمه مدرک نیاز هست که امور دانشجویان مدرکتون رو «تایید» کنه. این اطلاعاتی هست که وزارتخونه واسه این کار داده:

برای تایید باید در سایت mad.saorg.ir یک درخواست «تایید مدرک برای ترجمه» ایجاد کنید.

خوشبختانه این سایت برخلاف portal.soarg.ir و nesha.saorg.ir یه هفت خان ثبت‌نام نداره و مستقیم درخواستتون رو ایجاد می‌کنید.

بعد از آپلود مدرک نظام وظیفه و عکس پرسنلی و پر کردن فیلد ها مبلغ ۵۰ هزار تومن باید پرداخت کنید تا درخواستتون ایجاد بشه. حواستون باشه از شماره پیگیریتون کپی بگیرید و یه جا سیو کنید.

این درخواست پس از واریز هزینه به آموزش دانشگاه منتقل میشه تا اونا تایید کنن. بعد از تایید دانشگاه می‌تونید مدارکتون رو پستی یا حضوری به وزارتخونه ببرید.

برای مراجعه حضوری باید از در اصلی (و نه شیشه‌ای) وارد سازمان امور دانشجویان بشید (همون آدرس مرحله ۱)، به طبقه سوم برید و برای اتاق ۳۴۰ وقت «تایید مدارک» بگیرید. اونجا اصل مدارکتون رو تحویل میدید و مهر وزارتخونه رو دریافت می‌کنید.

ترجمه مدرک

برای ثبت نام خیلی از دانشگاه های خارج مدرک لیسانستون رو باید ارسال کنید یا شخصاً پیششون ببرید که حزئیات این رو می‌تونید از admission office دانشگاهتون هم بپرسید.

برای ثبت نام اگه «Official Copy of Transcript and Certificate» رو خواسته باشن منظورشون اصل مدرک نیست بلکه باید دانشنامه و کارنامه رسمی فارسیتون رو به دارالترجمه بدید تا مثل کپی برابر اصل بشه و حتما مهر دادگستری هم بگیرید. هزینه‌اش هم برای من حدود ۴۰۰-۴۵۰ هزارتومن شد.

قبل از پست کردن مدرک یا بردنش همراه خودتون بد نیست از طریق ایمیل، اسکن چیزی که از دارالترجمه گرفتید رو براشون بفرستید و سوال کنید که آیا این کافیه یا نه.

ارز دانشجویی

توجه: به نظر می‌رسه ارز اولیه کلاً کنسل شده و بهتره روش حساب نکنید. اگر تغییری رخ داد این قسمت با جزئیات بیشتر تکمیل خواهدشد.

برای درخواست ارز اولیه دانشجویی به دانشنامه نیاز ندارید. با این مدارک در سایت nesha.saorg.ir درخواست ارز اولیه رو ایجاد کنید.

برای این درخواست کافیه مدارک زیر رو داشته باشید:

• نامه لغو تعهد رایگان
• ویزای کشور مقصد

بعد از ایجاد درخواست باید به سازمان مراجعه کنید.

دقت کنید طبق قوانین جدید سازمان به دانشجویانی که partial fund دارند هم مثل دانشجویان full-fund ارزی تعلق نمی‌گیره! #کفگیر #ته_دیگ

خروج از کشور و گذرنامه

برای کسایی که سربازی ندارن دیگه کاری وجود نداره. مدرکتون بعد از یکی دو هفته آماده میشه، همون رو می‌دید دارالترجمه و برای دانشگاه خارجتون می‌برید. اگر سربازی دارید باید دقت کنید داشتن معافیت تحصیلی به معنی داشتن اجازه خروج نیست. بلکه مثل وقتی که دانشجو بودید باید درخواست بدید ولی دیگه با نظام‌وظیفه کاری ندارید.

به فرض داشتن معافیت تحصیلی (که تو این پست توضیح دادم) به شما فقط در شرایط زیر اجازه خروج داده میشه:

• داشتن نامه لغو تعهد + ویزای کشور مقصد (یا پاسپورتش اگه سیتیزن هستید)
• داشتن وقت مصاحبه یا نامه بیومتریک سفارت
• داشتن مدرک پاس‌ریکوئست سفارت

یعنی شما فقط برای انجام امور ویزا یا رفتن به کشور دانشگاهتون می‌تونید خارج شید. با این مدارک به سازمان مراجعه کنید تا کارهاتون رو انجام بدن.

پس از این به اداره گذرنامه واقع در ستارخان هم باید برید و یک روز باید پاسپورتتون دستشون باشه.

توجه: توضیحات این قسمت رو رضا ندری (خلب) عزیز زحمت کشید برای من فرستاد تا اضافه بشه و ازش تشکر می‌کنم.

نامه لغو تعهد که تو سامانه portal.saorg.ir براتون فرستادن (با فرمت JPG یا PDF) پرینت میکنین. + کپی ویزای کشور مقصد.

میبرین سازمان امور دانشجویان. همون باجه ۷ و ۸ که چند بار قبلا رفتین. بهشون میدین و میگین نامه برای اداره گذرنامه میخوام. مثل قبل یک نامه میده و میرین پروندتون رو از بایگانی میگیرین و برمیگردین باجه ۷ یا ۸. اونجا کاراتون رو انجام میده و نامه رو میده. بعد میرین اداره گذرنامه :

مدارک مورد نیاز: پاسپورت + نامه سازمان امور دانشجویان + شناسنامه + کارت ملی

اول که وارد میشین ساختمون سمت چپ دبیرخانه میرید که نامتون رو مهر بزنه و تایید کنه.

بعد میاید از ساختمون بیرون و میرین تو اداره صدور.

همون اول که وارد میشید سمت راست یک عکاسی هست که باید از اونجا یک {فرم خروج} بگیرید.

فرم خروج پر شده + نامه تایید شده + پاسپورت + شناسنامه + کارت ملی رو به اطلاعات نشون میدید و بهتون نوبت میده (مدارک رو نمیگیره). نوبتتون که رسید این مدارک رو ارائه میدین، پاسپورت رو تحویل میگیره و یک رسید میده.

نکته : میتونین قبل از اینکه برین دبیر خونه برین فرم خروج رو بگیرین پر کنین و نوبت بگیرین تا کمتر معطل بشین.

نکته: تحویل پاسپورت از ساعت ۱۰ تا ۱ هست ( اونطور که روی رسید نوشته ). اگر صبح زود برید، ممکنه همون روز بهتون پاسپورت رو تحویل بدن.

نکته: بعد از صدور اجازه اولیه خروج شما باز هم نمی‌تونید هرطور دلتون خواست بیاید و برید، بلکه مجددا وقتی برمی‌گردید باید از طریق nesha.saorg.ir درخواست بدید و ظاهراً نیازه یک «گواهی اشتغال به تحصیل» از دانشگاهتون رو هم ارائه بدید که به تایید حافظ منافع یا سفارت ایران در کشور مقصد هم رسیده باشه. اگر کسی در این رابطه اطلاعات بیشتری داره لطفاً در کامنت‌ها راهنمایی کنه.

نکته: طاها شاهرودی عزیز این نکته رو اضافه کرد که برای گرفتن نامه وزارت علوم به اداره گذرنامه، باید نامه نظام وظیفه به وزارت علوم رو قبل از صدور نامه آپلود کنیم تو نشا (که قسمت انتشارات و فتوکپی سازمان امور دانشجویان واقع در طبقه همکف سمت چپ بعد از ورود در اصلی هم انجام میده براتون). شانسی ممکنه به یکی بگن حتما آپلود کن به یکی گیر ندن ولی بهتره محض احتیاط این کار رو انجام بدید.

تموم شد؟

فک کنم.

آپدیت ۲۰۲۰: ردیت اپلای ایران

از حجم توجهی که تو این مدت به این پست شده خیلی خوشحالم. متوجه شدم تو این مدت تلاش های مشابهی برای داکیومنت کردن مراحل اداری انجام شده که خبر خوبیه. از اونجایی که گروه‌های تلگرام و فروم‌ها خیلی جای خوبی برای سوال و پاسخ و اشتراک گذاری اطلاعات نیست، پیشنهاد می‌کنم از این به بعد از ساب‌ردیت جدید «عپلای ایران» برای پرسش و پاسخ و اشتراک گذاری اطلاعات استفاده کنیم.