مهارت های نرم

مقدمه :

مطابق نظر پژهشگران و اندیشمندان ، مقدمه حرکت به سمت خشنودی و موفقیت ، کشف ارزش های فردی است ،گام دوم آن نیز تعیین اهداف و چشم انداز ها است. در گام سوم وپس از روشن شدن ارزش ها ، چشم اندازها و اهداف، نوبت به اقدام و حرکت است. انجام صحیح ، سریع و موثر هر سه مرحله (کشف ارزش – تعیین اهداف و چشم انداز – اقدام) نیازمند مهارت است . مهارت ها ، همانند ابزارهایی قدرتمند عمل کرده و صاحبان خود را به پیش می رانند . در واقع بدون مهارت های لازم ، تعیین ارزش ها ، هدف گذاری ها و دستیابی به اهداف و تحقق موفقیت با اختلال مواجه می شود . اما مهارت ها چه هستند و چگونه به دست می آیند ؟

مهارت ها عمدتا به دو بخش سخت و نرم تقسیم می شوند .مهارت های سخت ، شامل تخصص ها و خبرگی های فنی مرتبط با پدید آوری محصولات یا خدمات هستند. مهارت هایی مثل نجاری ، آهنگری ، طبابت ، برنامه نویسی، خانه داری، طراحی ، نقاشی و ... . این نوع مهارت ها عمدتا وابسته به علاقه مندی ها و استعداد های افراد بوده و هر فرد بسته به جمیع شرایط خود ، می تواند در یک یا چند مقوله فنی وارد شده و با کسب آموزش و تجربه، به مهارت های لازم دست پیدا کند. با وجود اینکه تجهیز به مهارت های سخت برای تحقق موفقیت لازم و ضروری هستند اما در مسیر پر فراز و نشیب موفقیت ، به هیچ وجه کافی به نظر نمی رسند. همانطور که در ابتدای بحث مطرح شد ، کشف ارزش های فردی ، تعیین چشم انداز و هدفگذاری نیازمند مهارت های ویژه ای هستند. علاوه بر این پس از هدف گذاری ها و قرار گرفتن در مسیر تحقق اهداف ، در کنار مهارت های تخصصی (سخت) ، مهارت های دیگری نیز مورد نیاز است. به عنوان مثال مدیریت شرایط بحرانی در زندگی یا کسب و کار، قویا وابسته به مهارت های غیر فنی و غیر تخصصی است. لذا مهارت های دیگری به عنوان مکمل مهارت های سخت مورد نیازند.

مهارت های نرم (4H) :

به مجموعه مهارت های غیر فنی و غیر تخصصی ، مهارت های نرم گفته می شود. این نوع مهارت ها با توجه به ماهیت خود، به 4 دسته کلی ، تحت عنوان 4H تقسیم می شوند. عناوین این چهار گروه به همراه زیرمجموعه های آنها به صورت زیر می باشد:

- مهارت های سر (Head )

- مهارت های قلب (Heart)

- مهارت های دست ( Hand )

- مهارت های سلامتی (Health )

مهارت های سر (Head ): به مجموعه مهارت هایی که با مغز ارتباط دارند مهارت های سر اطلاق شده است. مهارت های مرتبط با تفکر ، تحلیل ، حافظه و ذهن در این گروه قرار می گیرند و شامل موارد زیر می باشد.

تفکر خلاق ، تفکر انتقادی ، تفکر استراتژیک ، تفکر سیستمی ، مدل ذهنی ، مدیریت حافظه ، حل مساله ، تصمیم گیری

..

مهارت های قلب (Heart): به مجموعه مهارت هایی که با هیجانات ، احساسات و ارتباطات موثر مربوط می شوند ، مهارت های قلب اطلاق شده است و شامل موارد زیر می باشد.

هوش هیجانی و ارتباطات موثر ، همدلی ، مذاکره و متقاعد سازی ، مهارت ارایه اثربخش، گوش دادن فعال، فن بیان و هوش کلامی،ارتباط غیر کلامی و زبان بدن ، شخصیت خوانی و شخصیت شناسی ، اتیکت و آداب معاشرت، کار تیمی و تیم سازی ، رهبری ، کوچینگ

مهارت های دست ( Hand ): به مجموعه مهارت های اجرایی و عملیاتی، مهارت های دست گفته می شود و شامل موارد زیر می باشد.

هدف گذاری ، برنامه ریزی ، مدیریت زمان ، مدیریت پروژه ، آیین نگارش ، مهارت یادداشت برداری ، زبان خارجی(مذاکره، ارایه نامه نگاری) ، مهارت فناوری اطلاعات ، مهارت مطالعه و تند خوانی، سواد مالی ، مهارت های عددی

مهارت های سلامتی (Health ): به مجموعه مهارت هایی که با سلامت جسم و روان فرد ارتباط دارند ، مهارت های سلامتی گفته می شود و شامل موارد زیر می باشد.

مهارت های جسمی ، مدیریت انرژی ، ورزش و تناسب اندام ، تغذیه مناسب ، مهارت های روانی، مدیریت استرس، حفظ تعادل بین کار و زندگی، خود انگیزشی، انگیزه بخشی و الهام بخشی به دیگران.

مهارت های نرم مشتمل بر بیش از چهل مهارت می باشند که در چهار دسته بندی فوق قرار گرفته اند . هر فرد متناسب با نقشی که در زندگی شخصی یا شغلی خود ایفا می کند ، می تواند مهارت های نرم را اولویت بندی کرده و متناسب با اولویت و نیازی که تشخیص و ترتیب داده ، خود را به آنها مجهز نماید. این مهارت ها برای والدین و مربیان کودکان و نوجوانان نیز می تواند حایز اهمیت ویژه ای باشد، تا بتوانند با آگاهی از نقش و اهمیت این مهارت ها، مسیر رشد و بالندگی فرزندانمان را هموارتر کرده و آنها را به جایگاه های درخشانتری رهنمون شوند .

موارد اشاره شده در بالا ، خط راهنمایی برای درک مهارت های نرم بوده است. لذا پیشنهاد می شود برای درک بهتر و شناسایی راه های کسب این مهارت ها ، شرح و بسط آنها در منابع و مراجع معتبر مورد مطالعه و بررسی دقیقتر قرار گیرد.

نتیجه : انسان ها در مسیر تجربه خشنودی و موفقیت، نیازمند تجهیز شدن به مجموعه ای از مهارت ها هستند . مهارت ها به دو بخش سخت و نرم تقسیم می شوند . مهارت های سخت در بر دارنده تخصص و فنون فراوری محصولات و خدمات هستند اما به تنهایی متضمن موفقیت افراد نیستند . در مسیر پر افت و خیز و پر چالش کار و زندگی ، مهارت های دیگری علاوه بر دانش و تخصص فنی مورد نیازند تا فرد بتواند بر چالش ها و مسایل خود فایق آمده و به سر منزل مقصود برسد . این گونه مهارت ها را مهارت های نرم می نامند، که با توجه به ماهیت شان به چهار دسته مهارت های "مغز"،"قلب"،"دست" و "سلامتی" تقسیم می شوند. لذا آنانکه طالب موفقیت و تحقق چشم اندازهای خود هستند ، می بایست در این مسیر به کسب مهارت های نرم در کنار مهارت های سخت توجه کنند و خود را هر چه بیشتر برای مواجهه با مخاطرات یا فرصت ها آماده کنند.