طرح توجیهی چیست؟/ راهنمای گام‌به‌گام نوشتن طرح توجیهی

استارتاپ‌ها یا کسب‌وکارهای جدید، جدای از ایده اولیه نیاز به سرمایه نیز دارند؛ به همین دلیل است که باید بتوانید به بهترین شیوه نظر سرمایه‌گذاران را به‌خود جلب کنید.

اگر بخواهیم اجزای یک طرح توجیهی را خلاصه کنیم به این سه مورد می‌رسیم:

‌بخش مربوط به مسائل بازار

‌قسمت‌های مربوط مسائل فنی یا سازمانی

جزئیات مربوط به بخش مالی

هدف طرح توجیهی آن است که امکان‌پذیری و اجرایی بودن ایده کسب‌وکارتان را به اثبات برساند و سرمایه‌گذاران را ترغیب کند که در این ایده سودآور و جذاب شریک شوند. ما در ادامه بخش‌های مختلف طرح توجیهی تجاری را به‌صورت خلاصه شرح خواهیم داد.

مشخصات شرکت و تیم اجرایی‌تان را بنویسید

زمانی که شما شروع به نوشتن طرح کسب‌وکارتان می‌کنید لازم است که در بخش اول مشخصات تمامی افرادی که در این طرح مسئولیت یا نقشی دارند را به‌صورت کامل شرح دهید. از نوشتن آدرس، شماره‌تلفن و کدپستی هم غافل نشوید.

مجوزهای قانونی و مدارک خود را شرح دهید

درصورتی‌که برای بخش‌های گوناگون کسب‌وکارتان گواهی، مجوز یا پروانه خاصی دریافت کرده‌اید لازم است که آن‌ها را شرح داده و مدارک مربوطه را هم اضافه کنید.

مشخصات محصول یا خدمات خود را بیان کنید

زمانی‌که شما محصول یا خدمتی را ارائه می‌کنید باید بتوانید به بهترین شکل ممکن آن را از نظر فنی، بازاریابی و چشم‌انداز آینده شرح دهید. هر‌چه در این بخش بتوانید توضیحات بهتری بنویسید، سرمایه‌گذاران به شما اطمینان بیشتری خواهند کرد.

برآورد مالی و تحلیل بازار محصول یا خدمت خود را به‌خوبی انجام دهید

نوشتن این بخش از طرح تجاری شما بسیار حساس و مهم است؛ چراکه باید بتوانید با تحلیلی که از بازار محصول خود و رقبای آن انجام داده‌اید برآوردهای مالی را لحاظ کنید. آشنایی با ساختارهای مالی مربوط به حوزه کاری شما و پیش‌بینی بازار در ماه‌ها و سال‌های بعد نیز ضروری است.

هزینه‌های کسب‌وکارتان را برآورد کرده و شرح دهید

هرچقدر که بتوانید واقع‌بینانه‌تر هزینه‌های اجرای طرح توجیهی کسب‌وکارتان را بنویسید بهتر می‌توانید نظر سختگیرترین سرمایه‌گذاران را هم با خود همسو کنید. در این میان هزینه‌های تمام‌شده، سود و زیان‌های احتمالی، قیمت نهایی محصول و مواردی از این‌ قبیل را باید بتوانید به‌خوبی برآورد کرده و توضیح دهید.

برنامه‌ریزی اجرای طرح را به‌طور مفصل و دقیق بیان کنید

اگر می‌خواهید یک طرح توجیهی بدون نقص و جذاب را نگارش کنید باید بتوانید به‌طور منطقی و حساب شده و با در نظر گرفتن تمامی شرایط احتمالی و واقعیت‌های موجود، برنامه اجرای آن را تنظیم کرده و برای سرمایه‌گذاران ارائه کنید.

در نوشتن طرح توجیهی عوامل مؤثر در محیط کسب‌وکار خود را ذکر کنید

فراموش نکنید اگر شروع یک استارتاپ سخت است، ادامه ‌دادن آن نیز بسیار سخت‌تر خواهد بود. پس باید همه نیروهایی که می‌توانند به شما در این مسیر کمک کنند را در نظر بگیرید.

صنعت را فراموش نکنید

نه‌تنها در هنگام نوشتن طرح توجیهی، بلکه حتی قبل از ایده‌پردازی هم باید صنعت و حوزه کاری خود را به‌خوبی بشناسید. استراتژی بازار در هر صنعتی منحصر به همان حیطه است و برای اینکه از رقبا عقب نمانید باید بدانید که بازار به کدام سمت بیشتر گرایش دارد.

از رقبای خود سبقت بگیرید

همیشه قرار نیست ایده شما یک فکر خلاقانه یا نوآورانه باشد. گاهی می‌توانید یک نسخه قدیمی موجود در بازار را به شکل جدیدی ارائه دهید که بتواند گوی سبقت را برباید. قیمت‌گذاری جدید، افزودن بر ارزش اولیه یا هر تغییری کوچک که بتواند سود زیادی را عاید شما کند می‌تواند در این قسمت قرار بگیرد.

در نوشتن طرح توجیهی تحلیل خود را از بازار بیان کنید

بازار را باید از جنبه‌های مختلفی بررسی و همه نکات آن را در قالب یک طرح توجیهی بیان کنید و همچنین باید بدانید که دقیقاً در بازاری که قرار است وارد آن شوید چه می‌گذرد.

مدارک خود را ضمیمه کنید

شما می‌توانید برخی داده‌ها، عکس‌ها، نمودارها و مستندات را نیز به‌صورت ضمیمه در انتهای طرح توجیهی خود قرار دهید تا به ‌این ‌ترتیب مطمئن شوید هیچ جای شک و ابهامی برای سرمایه‌گذاران باقی نمی‎ماند.


شما می‌توانید برای تسلط و آشنایی کامل با مراحل و موارد مربوط به یک طرح توجیهی دوره‌ی پرفروش «آموزش راه‌اندازی کسب‌وکار و نرم‌افزار بیزینس پلن» با تدریس علی حیدری را از سایت فرادرس تهیه کنید:
مشاهده دوره

بخش‌های رایگان دوره‌ی آموزش راه‌اندازی کسب‌وکار و نرم‌افزار بیزینس‌پلن: