۷ تحول حقوقی که با به‌کارگیری بلاک‌چین اتفاق خواهد افتاد

فناوری بلاک‌چین طی سالیان گذشته توجه کارشناسان زیادی را به خود جلب نموده است، به طوری که کارشناسان مختلف در حوزه‌های گوناگون در خصوص کارایی آن در صنایع خدماتی گوناگون مطالب بسیاری را ابراز نموده‌اند.

از جمله مهم‌ترین تحولاتی که بلاک‌چین می‌تواند در جامعه کنونی ایجاد نماید، تحول در مسائل پولی، مالی و حقوقی است.

این تغییرات به صورت عمده در ۷ بخش حقوقی قابل بررسی و پیاده‌سازی است که با به‌کارگیری آن می‌توان تحولات عظیمی را حوزه جامعه مدنی و کسب‌وکارها ایجاد کند.

۱) قراردادهای هوشمند

در حال حاضر قراردادها به صورت سنتی و با امضای طرفین یک قرارداد منعقد می‌گردد که این امر در غالب موارد با صرف زمان زیادی نیز همراه است، در حالی که اگر بتوان از فناوری بلاک‌چین در خصوص انعقاد قراردادهای هوشمند بهره گرفت، قراردادها می‌تواند در یک بستر امن و با استفاده از استعلامات الکترونیکی و با سرعت بیشتری صورت پذیرد و همچنین تدوین و نحوه ذخیره‌سازی این نوع قراردادها می‌تواند نقش واسطه‌ها را نیز از بین برده و اعتبار قراردادها را تا حد بسیار بالایی تأمین نماید. ایضاً استفاده از این نوع قراردادها مخصوصاً در امور پولی و مالی می‌تواند به توسعه کسب‌وکارها کمک شایانی کند.

۲) مالکیت معنوی

در زمانی که ارائه و استفاده از ایده‌ها و آثار هنری، ادبی و علمی در جهان حکمرانی می‌کنند، حمایت و صیانت قانونی از این‌گونه دستاوردها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، حفاظت از مالکیت معنوی در عصر دیجیتال، از جمله تصاویر، فایل‌های صوتی و تصویری، و همچنین طرح‌ها و نمادها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، امروزه در اغلب موارد استفاده از این‌گونه آثار بدون پرداخت حقوق مؤلف و پدیدآورنده اتفاق می‌افتد در صورتی که می‌توان از فناوری بلاک‌چین برای ردیابی و ثبت مالکیت‌های فکری و معنوی به صورت بسیار مؤثری استفاده نمود. در این صورت می‌توان اطمینان حاصل نمود تا انقلابی در عرصه حضانت از مالکیت‌های معنوی رخ و شبکه‌ای جهانی در این خصوص ایجاد و عملیاتی گردد تا حقوق متصوره بیش از این نقض نگردد.

۳) قانون

با پیشرفت جامعه بشری قانون نیز به طور مداوم و با تغییر نیازهای اجتماعی تغییر و سازگار می‌گردد، یک دهه پیش حقوقدانان به مسائل حقوق رسانه‌ای دیجیتالی می‌پرداختند و امروز زمان آن رسیده است تا قوانین با توجه به پیشرفت‌های ایجاد شده در حوزه ارتباطات نیز به‌روزرسانی و مجدداً با انتظارات و نیازمندی‌ها تطبیق گردد. امروزه به واسطه استفاده از هوش مصنوعی و فناوری بلاک‌چین شاهد آن هستیم تا در نظام‌های مختلف حقوقی در خصوص استفاده از قوانین هوشمند تحرکاتی صورت پذیرد که این امر می‌تواند منجر به ایجاد قوانین هوشمند در عرصه اجرا، گردد، در این صورت شاهد ظهور قوانین جدید با کارکردی نو در عرصه‌های قانون‌گذاری خواهیم بود که این قوانین می‌توانند به صورت هوشمند و ایمن و به صورت خودکار عملیاتی و اجرا گردند، در صورتی که بتوان به این مهم دست یافت اعمال سلیقه‌ای قانون و سوءاستفاده از آن تقریباً منتفی می‌گردد.

۴) حقوق مالکیت

حقوق مالکیت شامل مسائلی چون نحوه خرید، فروش و اجاره املاک نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، تقریباً می‌توان گفت تهیه و صدور اسناد مالکیت در اموال غیرمنقول کمترین پیشرفت را نسبت به دیگر حقوق داشته است، مدارک حسابداری، پرونده‌های کاغذی، اسناد مالکیت اموال و سایر موارد شکلی همچون دهه‌های قبل هنوز نیز جاری و عملیاتی است، حال تصور کنید مالکیت اموال غیرمنقول در یک دفتر انتقال دیجیتالی ثبت و ضبط گردد و برای احراز مالکیت از بستری امن و غیرمتمرکز استفاده گردد، بی‌تردید در این صورت می‌توان با سرعت بسیار بالا و اطمینان‌بخش و بدون اخذ استعلامات زمان بر شاهد تصدیق مالکیت‌ها بود، بدون آنکه در این بستر جعل و یا خطایی صورت پذیرد.

۵) زنجیره نگهداری از اسناد

زنجیره نگهداری از مدارک یک مفهوم حقوقی است، زنجیره نگهداری معمولاً به یک رشته از اعمالی اطلاق می‌شود که برای نگهداری مدارک و شواهد کاغذی از آن استفاده می‌گردد، این کار به خودی خود و تا قبل از ارائه مدارک به محکمه قضایی کار پیچیده و مشکلی است زیرا می‌تواند در قوی نمودن و یا تضعیف استدلالات یک پرونده بسیار مؤثر باشد، حال زنجیره نگهداری از مدارک دیجیتالی از این نیز پیچیده‌تر می‌گردد، شواهد دیجیتالی، مانند فایل‌های موجود در هارددیسک‌ها یا پایگاه‌های داده در یک شبکه اطلاعاتی خود با چالش‌های بیشتری مواجه است، در اینجا بلاک‌چین می‌تواند نه تنها برای نگهداری اسناد، بلکه برای ذخیره‌سازی اسناد نیز نقش ایفا نماید، ایجاد یک کتابخانه دیجیتال و وجود یک سابقه دائمی از زنجیره نگهداری مدارک و شواهد به صورت الکترونیکی می‌تواند نیاز به شهادت در بسیاری از امور را از بین برده و جعل کردن این مدارک را با دشواری مواجه نماید.

۶) معاملات مالی

به نظر می‌رسد قانون‌دانان و حقوقدانان باید اطلاعات بیشتری را در خصوص ارزهای دیجیتالی بر بستر بلاک‌چین کسب نمایند زیرا این‌گونه رمزنگاری‌ها در معاملات مالی در آینده‌ای نه چندان دور بسیار زیاد مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در حال حاضر ماهیت ناشناس این رمزنگاری ارزها باعث تشویق استفاده مجرمان از این ارزها گردیده است که البته با اصلاحاتی قانونی و پشتیبانی از داده‌های ارزی می‌توان راه‌حل‌هایی را برای آن ارائه نمود، از فناوری‌های بلاک‌چین می‌توان برای معاملات بین‌المللی فارغ از قوانین سخت‌گیرانه دولت‌ها نیز استفاده کرد.

۷) دفاتر اسناد رسمی

در حال حاضر، اسناد حقوقی رسمی مانند قراردادها برای تأیید امضا و یا مفاد و تعهدات در دفاتر اسناد رسمی تهیه می‌گردد با استفاده از فناوری بلاک‌چین این اسناد می‌تواند به صورت الکترونیکی به عنوان بخشی از یک کتابخانه دیجیتالی حفظ و نگهداری گردد، در حال حاضر حقوقدانان به دنبال استفاده از فناوری بلاک‌چین در اسناد حقوقی هستند تا با ارائه تایمر زمان و اثر یکتا برای اسناد حقوقی، آن را جایگزین مهروموم و آگهی‌های قانونی و امضاهای رسمی نمایند.