آبادان یازده 60، صدایی که آبادان را سرپا نگه داشت

آبادان یازده ۶۰ فیلمی به کارگردانی مهرداد خوشبخت، نویسندگی مهرداد خوشبخت و حسین تراب‌نژاد و تهیه‌کنندگی حسن کلامی محصول سال ۱۳۹۸ است.

این فیلم در بخش سودای سیمرغ سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر حضور داشت و برنده سیمرغ بلورین جایزه ویژه قاسم سلیمانی جشنواره فیلم فجر گردید.

آبادان یازده ۶۰ از بیست و ششم شهریور ۱۳۹۹ در سینماهای ایران اکران شده است.

فیلم آبادان یازده 60 بدلیل شیوع کرونا و تعطیل شدن سینماهای سراسر کشور، در روز دوازده‌ام آبان 1399 در سامانه‌های آنلاین پخش فیلم و سریال پخش گردید.
منبع: ویکی‌پدیا

نقدهای منتشر شده در سلام سینما درمورد آبادان یازده 60

نقد فیلم آبادان یازده 60, abadan 1160, وجهی کمتر دیده شده از دفاع مقدس

با اینکه سینمای دفاع مقدس در چند سال اخیر نسبتاً مهجور مانده است، اما بعضی فیلمسازان با ایده‌هایی بکر و روایت‌های جدید سراغ سینمای جنگ می‌روند. قطعاً هشت سال جنگ ابعاد و زوایای مختلفی می‌تواند داشته باشد. فیلم «آبادان یازده شصت» با نگرش درستی روایتگر جنگ از زاویه‌ای دیگر است.

رادیو آبادان با موج ۱۱۶۰ که در آن دوران نقش مهمی در اطلاع‌رسانی به عهده داشته تبدیل به سوژه فیلم مهرداد خوشبخت شده است. این اثر ساده و بی‌ادعا با ایده‌ای درست و روایتی به اندازه توانسته در بستر سینمای جنگ گوشه‌ای از رشادت آدم‌هایی را نشان بدهد که بدون هیچ چشمداشتی فارغ از هر دین و قومیتی در دفاع از مملکت‌شان دریغ نمی‌ورزند. اگر چه در «آبادان یازده شصت» خبری از خاکریز و منطقه عملیاتی نیست، اما تمهیدات فیلمساز برای گسترش اثرش که بر اساس داستان واقعی ساخته شده توانسته است مخاطب را با فضای مقاومت همراه کند. اساساً ساخت فیلم داستانی درباره یک موضوع واقعی که سند آن اتفاقاً موجود است بسیار سخت است. در این شرایط فیلمساز باید با پژوهش و تحقیق کامل سراغ ایده برود. در تیتراژِ آغازین فیلم «آبادان یازده شصت» نوشته شده داستان این فیلم واقعی است. فیلم‌های زیادی با این پیش‌آگاهی به مخاطب ساخته شده‌اند که می‌شود برای نمونه به «ویلایی‌ها» یا «تنگه ابوقریب» اشاره کرد.
مهرداد خوشبخت در ساخت فیلم «آبادان یازده شصت» با تسلط کامل همراه با روایت داستان‌گونه توانسته فیلمش را جلو ببرد. با توجه به شرایط موضوع فیلم که پتانسیل لازم را برای درگیر کردن احساسات مخاطب دارد، اما فیلمساز به هیچ وجه قصد نداشته است مخاطب را در تنگنای احساسی قرار بدهد. فیلم چند شخصیت دارد که تمامی به درستی معرفی می‌شوند و قصه در فضایی درست و استاندارد در یک لوکیشن محدود مخاطب را با خود همراه می‌کند و همذات‌پنداری مخاطب با پیشروی قصه به تسلط فیلمساز مربوط می‌شود.
در فیلم خبری از خرده‌پیرنگ و شاخه و برگ اضافی نیست یا حتی شخصیت اضافی در فیلم وجود ندارد. مسیر قصه در شرایط جنگی بخشی از یک بحران را نشان می‌دهد و فیلمساز در به تصویر کشیدن یک رخداد واقعی توانسته است با عناصرِ محدود، یک برهه تاریخی را به ما نشان دهد.
سینمای جنگ همیشه خاکریز و اسلحه و شهادت داشته، اما فیلمسازان در دهه ۹۰ فهمیده‌اند حالا باید از خاکریز فاصله گرفت و از زوایایی دیگر به دفاع مقدس نگریست و فیلم ساخت.
قطعاً این فیلم باعث آگاهی مخاطب درباره نقش اساسی رادیو آبادان در جنگ می‌شود، اما باید در نظر داشت که مهرداد خوشبخت یک فیلم درباره دفاع مقدس ساخته، اما هیچ کدام از شخصیت‌های اصلی فیلم بسیجی یا رزمنده به معنای جنگی آن نیستند، آن‌ها در رادیو مشغول کارند و با هنر و فرهنگ سروکار دارند نه با تفنگ، برای همین قالب کمتر دیده شده مضمونی «آبادان یازده شصت» برای مخاطب جذابیت دارد و و این مهارت مهرداد خوشبخت است که توانسته روابط میان شخصیت‌ها را به درستی ترسیم کند، از این فیلم نمی‌توانیم توقع خاصی داشته باشیم چراکه در حد مدیوم و زمان محدود توانسته فیلم قابل توجهی باشد که با روایتی مستندگونه به مخاطب اطلاعات تاریخی می‌دهد؛ فیلمی که سر و شکل مناسب دارد همراه با یک رخداد واقعی و قابل توجه. انتخاب بازیگران به خصوص حسن معجونی (که چه خوب نقش یک مسیحی را بازی می‌کند) از نکات مهم این فیلم محسوب می‌شود.

در بخش اجرایی فیلم هم عناصر به کار گرفته شده و چیدمان میزانسن از اولویت‌های فیلم است. زمانی که فیلمنامه با یک هدف منسجم و استاندارد نوشته می‌شود تمامی ابزار‌های اجرایی و تلاش بازیگر در مسیر موفقیت کلی اثر قرار می‌گیرد.

نقد فیلم آبادان یازده 60, abadan 1160, یک تراژدی انسانی

«آبادان یازده 60» دست کم برای من، یکی از اصلیترین غافلگیریهای جشنواره ی سال گذشته به حساب می آید؛ فیلمی که با توقع یک فیلم معمولی ژانر دفاع مقدس به تماشایش نشستم و بسیار فراتر از انتظارم از آب درآمد.
مهرداد خوشبخت کارگردان باسابقه تلویزیون و سینما برای ساخت جدیدترین فیلم خود به سراغ یک سوژه درخشان رفته است؛ تلاش کارمندان رادیو نفت آبادان در نخستین روزهای جنگ تحمیلی برای خدمت به مردم و کمک به آن ها برای دفاع از شهرشان. ایده ی مرکزی فیلمنامه یکی از آن سوژه هایی است که آدم با خودش فکر می کند چه طور در تمام این سال ها هیچ کس به آن فکر نکرده بود؟
فهرست بازیگران فیلم به مخاطب ثابت می کند که فیلمساز در کمال کم ادعایی فیلم خود را جلوی دوربین برده است. در «آبادان یازده 60» نه خبری از ویترین ستارگان مشهور و پرطرفدار سینما به چشم می خورد، نه پروداکشن آن قدر که انتظارش را داریم عظیم است و نه فیلمساز دست به تکرار برخی الگوهای نخ نما و کلیشه ای چنین فیلم هایی زده است. در عین حال همین بازیگران حضوری درخشان در فیلم دارند.
خوشبخت درام خود را با ضرباهنگ درستی جلو می برد، موقعیت ها در متن به قصه تبدیل می شوند و در هر مقطع از نقطه عطف داستان غافلگیری درست و هوشمندانه ای خلق میشود.
فیلمساز در ادغام و تلفیق واقعیت و داستان عملکرد درستی دارد. فیلم درواقع برداشتی از یک واقعه است اما بسیاری از جزییات تغییریافته و حتی زاده ی ذهن نویسنده اند و این ترکیب در بستر منطق روایی داستان و رویدادهای متنوع آن به بار نشسته است و نمره قبولی می گیرد. به همین جهت است که فیلم در کنار سوژه ی اولیه ی مبتکرانه اش لحظه های خوب و قابل توجه نیز کم ندارد.
«آبادان یازده 60» قرار است ادای دینی باشد به مردمِ خطه ی خوزستان؛ مردم شریفی که با دست خالی به نبرد با دشمن می روند تا از مرزها کشور دفاع کنند و فیلمساز با خلاقیت خود نقش "رادیو" را به عنوان یکی از رسانه های مهم دهه های پنجاه و شصت خورشیدی به عنوان موتور محرک فیلم به کار می گیرد.
شخصیت­ها به رغم تعددشان دچار فقدان فردیت نمی شوند و گرچه خوشبخت بنای فیلمش را مطابق الگوی قهرمان پرورانه نریخته است اما هر یک از شخصیت ها به خودی خود واجد هویت، پیشینه و شناسنامه اند و از همین رو هریک با انتخاب ها و انگیزه هایشان می توانند مخاطب را غافلگیر کنند؛ از نمونه های بارز این توجه به فردیت کاراکترها می توان به نرگس (ویدا جوان) اشاره کرد که سیر دگردیسی ملایمی را در طول فیلم سپری می کند و در نهایت نیز به آن سرنوشت دچار می گردد. او دختر نازپرورده ای است که از تهران به آبادان می آید. این دختر جوان هیچ پیش زمینه ای از جنگ و حتی "سختی کشیدن" ندارد اما به ناگاه خود را درست در وسط بحرانی نفس گیر می بیند و به جای فرار، با افراد درگیر در آن مهلکه همگام و همسو می شود.
«آبادان یازده 60» را باید فیلمی انسانی دانست، فیلمی که اتحادی دلپذیر را از افرادی با آیین ها، عقاید و حتا اقشار مختلف به تصویر می کشد. آدم های «آبادان ...» که در نقطه آغاز فیلم تفاوت ها و بعضاً اختلافات متعددی با هم دارند، به مرور و با وخامت اوضاع همراه و همدل می شوند. این که فیلمساز برخلاف بسیاری از فیلمهای ژانر دفاع مقدس زن را از فیلم خود حذف نکرده و حتی یک کاراکتر ارمنی در فیلمش دارد که نقش کلیدی هم برعهده اوست، از امتیازات مثبت کار به حساب می آید و اثباتی ست بر انسان دوستانه بودن فیلم و نگاه اومانیستی کارگردان آن.
در بخش هایی از فیلم نماهای مستندی از آبادان و کوی ذوالفقاری دیده می شود که به زعم من قابل حذف اند. البته پیوند خوردن درام با مستنداتِ آن سالها که مشخصاً طی پیگیری های بسیار به دست آمده اند ماهیتاً اتفاق بدی نیست اما «آبادان ...» آنقدر فیلم کاملی هست که نیازی به یادآوری واقعه به واسطه فیلم های مستند نداشته باشد.
یکی دیگر از محرک های ذهن مخاطب در سراسر فیلم شاید انتخاب همین بازیگرانِ نه چندان مشهور و ستاره باشد که جدا از شخصیت های پرورده شده و پرظرافت، بازی هایی به شدت تحسین برانگیز دارند. حضور بازیگر چهره در فیلمی چون «آبادان ...» می توانست فیلم را درگیر ریسک فاصله گذاری بکند؛ به این معنا که مخاطب میان خود با کاراکترهای فیلم (به واسطه بازیگر مشهور) نوعی فاصله را احساس کند اما در شرایط فعلی تماشاگر خود را نه بیننده بلکه عضوی از فیلم می بیند. او آلام و دردهای شخصیت ها را کاملاً لمس می کند و می تواند کاراکترها را فارغ از گذشته شان کاملاً بپذیرد و درک کند و این برآمده از تصمیم هوشمندانه کارگردان برای بهره گیری از بازیگرانی با ترکیب فعلی است.

نقد فیلم آبادان یازده 60, abadan 1160, آبادانیِ غیر آبادانی

آبادان یازده شصت،

مهرداد خوشبخت با زاویه ی دید خوبی پا به ژانر دفاع مقدس گذاشت. بخشی از جبهه که شاید کمتر دیده شده بود و حق مطلب در قبال زحماتش ادا نشده بود در آبادان یازده شصت دیده شد، خبر و خبر نگاری!

آبادان یازده شصت حکایت گردانندگان رادیوملی نفت آبادان در روزهای جنگ است. روزهایی که لحظه به لحظه اش‌ با خون و مرگ پایمردی تلفیق شده. فیلم خط روایت صاف و مستقیمی دارد و چند شخصیت را در یک موقعیت تعلیق آور بین رفتن و نجات جان و ماندن بر سر آرمان ها و احتمالا مرگ قرار میدهد، اما فیلمساز راه های آسانی را برای پیشروی فیلم انتخاب میکند.
 همه ی کارکتر ها در این موقعیت هم عقیده و همراه هستند و حتی در اندک اختلافاتشان هم کنار می آیند درصورتی که میشد با خورده پیرنگها و داستانکهای جانبی شخصیتها را در چالشهای مختلف پخت‌ و موقعیت های جذابی تری ساخت و ایضا احتمال تشتت عقاید در مواجهه با دفاع مقدس را بررسی کرد.

فیلم خیلی تلاش کرده با استفاده از صدا و تصاویر ارشیوی ، فضا را بیشتر به روزهای جنگ نزدیک کند ، تلاشی که تاثیری چندانی روی ذهنیت مخاطب ایجاد نمیکند و بیننده در پایان فیلم تصویر خاطره انگیزی از روزهای سخت آبادان را با خود به خانه نمیبرد.

فیلم در بهترین حالت تاحد یک خاطره بازی دوست داشتنی برای آبادانی ها یا رزمندگانی که در آبادان جنگیده اند تنزل میابد و بار جذابیتش صرفا روی دوش شوخی های جنوبی و لهجه ی شیرین آبادانی و معدود سکانس های جنگی سوار میشود. فیلمساز در حرکتی سطحی با قرار دادن پوشش بختیاری ، پوشش عربی و روحانیت خواسته ثابت کند همه در دفاع از آبادان حضور داشتند ولی آنقدر کم‌جان اینکار را کرده که بطری مشروب اریک پررنگ تر از آنها در یاد میماند.
آبادان یازده شصت خیز خوبی دارد و میتوانست به یکی از آثار شاخص دفاع مقدس تبدیل شود اما نفسش در بازی ها ، ضعف سناریو و حتی محتوا آنقدر مشهود است که بعد از خیز ، زمین میخورد. پُر بیراه نیست اگر پوسترش را بیشتر خودش دوست داشته باشیم.

این مطلب بعلت تنظیم در ایام جشنواره ممکن است دارای نواقصی باشد. تیتر از سر مقاله روزنامه ی سازندگی برداشته شده است

«آبادان یازده ۶۰» در نمایش آنلاین بهتر دیده می‌شود

شاید با پیشرفت وسیع و گسترده اینترنت و فضای مجازی و هیاهوی ماهواره‌ها و قدرت تلویزیون و زرق و برق سینما، دیگر جمعیت کمتری سراغی از رادیو بگیرند، اما در سال‌های دور و در زمان‌های جنگ، این رسانه نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای در انتشار اخبار و تهییج جامعه برای رزم، مقابله و دفاع داشت و حتی کشور‌های درگیر جنگ برای تضعیف قوای دشمن و نبرد رسانه‌ای هم از آن بهره می‌بردند. حالا با «آبادان یازده ۶۰»، نقش به‌سزای رادیو در ساحت تصویر و در قاب سینما به تصویر کشیده می‌شود و همه آن وجوه دراماتیک صوتی، جلوه‌ای بصری می‌یابد، آن هم در یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین برهه‌های جنگ تحمیلی که طی آن کارکنان رادیو نفت ملی آبادان در ابتدای جنگ و تجاوز رژیم بعثی عراق به خاک ایران، نقش مهمی برای روحیه دادن به مردم برای مقاومت از طریق صدا و رادیو داشتند. آبادان یازده ۶۰ به کارگردانی مهرداد خوشبخت، که دو هفته از اکران آن در سینما‌ها می‌گذرد، تا اینجا به فروشی حدود ۴۰ میلیون تومان دست پیدا کرده‌است؛ البته از ابتدا معلوم بود که فیلم ظرفیت فروش بالایی ندارد، شیوع کرونا و بی‌رغبتی مردم برای رفتن به سالن‌های سینما در این ماه‌ها و روز‌ها هم در این فروش پایین نقش دارد. آبادان یازده ۶۰ از آن دسته فیلم‌هایی است که در اکران آنلاین و پخش در سامانه‌های اینترنتی نمایش فیلم، بهتر دیده خواهد شد.

یک واقعیت تاریخی
نقطه قوت آبادان یازده ۶۰ که جایزه ویژه سردار شهید قاسم سلیمانی را در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر به‌دست آورد، توجه به یک واقعیت تاریخی در عرصه دفاع مقدس است. مهرداد خوشبخت به‌عنوان یکی از نویسنده‌های فیلمنامه (همراه حسین تراب‌نژاد) و کارگردان فیلم، راه خوبی را به فیلمسازان جنگ و علاقه‌مندان فعالیت در این زمینه نشان داد؛ این‌که هنوز کلی سوژه و موضوع مرتبط با جنگ تحمیلی باقی مانده و کسی سراغی از آن‌ها نگرفته است و این‌که چطور می‌شود از ظرفیت و گنجینه عظیمی که در این مورد وجود دارد، بهره گرفت و چگونه می‌توان همچنان از زاویه‌های تازه‌ای با دفاع‌مقدس مواجه شد.

قدرت رسانه
فیلم‌های درخشانی را در سینمای جهان به یاد داریم که به قدرت رسانه و مدیوم‌های مختلف رسانه‌ای پرداخته‌اند و بهره‌برداری دراماتیک از آن‌ها کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین فیلم‌ها در این زمینه، «صبح بخیر ویتنام» ساخته بری لوینسون است که رابین ویلیامز در آن نقش یک درجه‌دار نیروی هوایی را بازی می‌کند که مجری یک برنامه مفرح رادیویی است تا به سربازان آمریکایی برای نبرد روحیه بدهد. برای نقش تاثیرگذار تلویزیون هم فیلم‌های مهمی ساخته شده که یکی از ماندگارترین آن‌ها «شبکه» ساخته سیدنی لومت است.

آبادان یازده ۶۰ یکی از معدود فیلم‌های سینمای ایران است که به نقش مهم و پررنگ رسانه و تاثیرگذاری بالای آن در یک موقعیت بحرانی و جنگی می‌پردازد. اینجا گرچه با فیلمی نه‌چندان کامل روبه‌روییم، اما توجه به نقش و قدرت رسانه‌ای، چون رادیو آن را واجد ارزش و اعتبار می‌کند. ضمن این‌که موقعیتی که این فیلم ترسیم می‌کند، به‌مراتب واقعی و حساس‌تر از نمونه‌های خارجی است که ذکر آن رفت، یعنی در ماجرای واقعی رادیو نفت ملی آبادان، با شرایطی مواجهیم که با جان آدم‌ها سروکار دارد و اگر وظیفه‌شناسی و فداکاری کارکنان این رادیو نبود، چه بسیار مردمی که در خطر نابودی قرار می‌گرفتند.

با رنگ و بوی اقتباس
آبادان یازده ۶۰ از منظری دیگر هم واجد ارزش است؛ بهره‌مندی دراماتیک از یک کتاب، کاری که معمولا سینمای ایران به‌ویژه در زمینه انقلاب و دفاع مقدس انجام نمی‌دهد و از انبوه آثار خوب و تاثیرگذار در این زمینه به‌سادگی عبور می‌کند، اما سازندگان آبادان یازده ۶۰ برای بهره‌گیری بهتر از رخداد‌های آن مقطع آبادان، سراغ کتاب فرکانس ۱۱۶۰ نوشته فضل‌ا... صابری رفتند که در دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری اصفهان تهیه و توسط انتشارات سوره مهر چاپ شده‌است. توجه به این اثر مکتوب در کنار مصاحبه‌های دیگر با افرادی که در ماجرای رادیو نفت ملی آبادان درگیر بودند، پشتوانه مستند محکم و موثقی برای خوشبخت و گروهش در آبادان یازده ۶۰ بود.

لوکیشن و لهجه
یکی از امتیازات آبادان یازده ۶۰ توجه به لوکیشن و لهجه است؛ دو مقوله مهمی که سینمای ایران معمولا به آن‌ها بی‌تفاوت است و بیشتر فیلم‌ها و قصه‌ها بی‌هویتند یا در تهران می‌گذرند. اما آبادان یازده ۶۰ مطابق ذات و ماهیت رویداد واقعی رخ داده در آبادان، از موهبت این تنوع لوکیشنی و لهجه‌ای بهره برد. هرچند باوجود این توجه و تنوع و تلاش سازندگان، ما دست بالا با فیلمی خوب و استاندارد مواجهیم، اما فیلم برای جذابیت بیشتر و ماندگاری و راهیابی به جمع فیلم‌های برتر سینمای جنگ و دفاع مقدس، انگار «آن» ِ. لازم را ندارد. باوجود بازی‌های خوب و یکدست بازیگران، شاید اگر با چهره‌های شناخته شده‌تری در ترکیب بازیگران فیلم روبه‌رو بودیم، فیلم جذاب‌تر می‌شد و بیشتر به چشم می‌آمد. شاید هم نیاز بود ترکیب طراحی صحنه و لباس و جلوه‌های ویژه میدانی و بصری فیلم و حتی لهجه‌ها و موقعیت‌های طراحی شده برای دراماتیزه کردن فیلم، خروجی کمی بهتر و جذاب‌تر و پررنگ و لعاب‌تری می‌داشت تا آبادان یازده ۶۰ ایده اولیه خوب و همه نکته‌های ارزشمند اشاره شده را به سرانجامی درخشان برساند.

مردم غیور آبادان...
آبادان یازده ۶۰ فیلمی به کارگردانی مهرداد خوشبخت و تهیه‌کنندگی حسن کلامی و محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج است. این فیلم بعد از فیلم‌های سینمایی جای او دیگر خالی نیست، صدای پای من و عقاب صحرا، چهارمین فیلم سینمایی مهرداد خوشبخت است. مدیریت فیلمبرداری آبادان یازده ۶۰ را مهدی جعفری به‌عهده دارد که خودش در این دو سه سال اخیر، دو فیلم جنگی و دفاع مقدسی را کارگردانی کرده؛ ۲۳ نفر و یدو.

آهنگساز فیلم بهزاد عبدی است و تدوین فیلم را هم سهراب خسروی انجام داده است. محسن روزبهانی و محمد برادران هم به ترتیب برای جلوه‌های ویژه میدانی و جلوه‌های ویژه بصری فیلم نامزد دریافت سیمرغ در سی‌وهشتمین دوره جشنواره فیلم فجر شدند.

علیرضا کمالی، ویدا جوان، نادر سلیمانی، شبنم گودرزی، حمیدرضا محمدی، یاسین مسعودی و حسن معجونی از بازیگران آبادان‌یازده ۶۰ هستند. وقتی فیلم در آستانه رونمایی در جشنواره فیلم فجر قرار داشت، از این جمله‌ها به‌جای خلاصه قصه فیلم استفاده کرده بودند که برگرفته از صدای واقعی منتشرشده از رادیو نفت ملی آبادان در روز‌های آغازین جنگ است: «مردم غیور آبادان ... شهر در آستانه سقوط قرار گرفته است!»

یک داستان واقعی

مهرداد خوشبخت/ کارگردان «آبادان یازده ۶۰»:
سینمای جنگ و دفاع مقدس، موضوعات و سوژه‌های ناگفته بسیاری دارد و چه خوب است که فیلمسازان سراغ قصه‌های گفته‌نشده جبهه و جنگ بروند. چون خودم اهل آبادان هستم و طی تحقیقاتی به موضوع و قصه فیلم «آبادان یازده ۶۰» رسیدم و فیلم بعدی من هم درباره آبادان است، به سوژه ناگفته‌ای پرداختم که سال‌ها کسی به آن توجه نکرده بود. همان‌طور که در نقد‌های فیلم هم مطرح شده، ما در «آبادان یازده ۶۰» با یک زاویه دید جدید سراغ جنگ رفتیم. به نظرم یکی از جذابیت‌های فیلم همین است که سوژه‌ای را انتخاب کردیم که مردم در مواجهه با آن شگفت‌زده شدند.

ما در «آبادان یازده ۶۰» به اتفاقاتی در ۴۰ روز اول جنگ اشاره می‌کنیم که تقریبا اسناد زیادی هم از آن موجود نیست. به قدری شروع جنگ تحمیلی ناگهانی بود که فرصت اطلاع‌رسانی پیش نیامد و همه مردم خرمشهر و آبادان درگیر مقاومت بودند. ۳۴ روز بعد از شروع جنگ، خرمشهر سقوط می‌کند، اما یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث شد آبادان، پشت خرمشهر سقوط نکند، همین پیام و فراخوان مردمی بود که از رادیو نفت ملی آبادان پخش شد. ما این اتفاق مهم را به شکلی جذاب به قصه‌ای سینمایی و ۹۰ دقیقه‌ای تبدیل کردیم.

یکی از چالش‌هایی که همواره در تولید آثار مبتنی بر واقعیت و تاریخ معاصر و به‌ویژه درباره جنگ با آن روبه‌رو هستیم، توقعات و انتظاراتی است که درباره وفاداری کامل به واقعیت وجود دارد. من با این مساله بیگانه نبودم و حتی پیش از «آبادان یازده ۶۰» هم «شهر دقیانوس» را برای تلویزیون ساختم که درباره ماجرای واقعی سرقت اشیای عتیقه در جیرفت بود. هروقت شما می‌خواهید اتفاقی واقعی به‌ویژه درباره تاریخ معاصر را تبدیل به فیلم کنید، بهتر است از کسانی که درگیر آن اتفاق بودند و در قید حیات هستند، کسب اطلاع کنید. ما برای همین «آبادان یازده ۶۰» با افراد درگیر با ماجرا مصاحبه کردیم، ضمن این‌که کتاب خوب «فرکانس یازده ۶۰» نوشته فضل‌ا... صابری هم خیلی در این زمینه به ما کمک کرد. خوشبختانه همه این افراد مصاحبه‌شونده وقتی فیلم را دیدند از نتیجه کار راضی بودند. نکته مهم و قابل اشاره دیگر این‌که ساخت کار‌های سخت جنگی به همتی ویژه و تهیه‌کننده و گروهی همدل و همراه نیاز دارد که با وجود موسسه اوج و همکاران عزیزم در «آبادان یازده ۶۰» این اتفاق افتاد.

این خیلی برای ما مهم بود که دست به تحریف تاریخ نزنیم، اما آن را دراماتیزه کنیم. مثلا شاید اتفاقی در رادیو نفت آبادان در روز چهل‌ودوم جنگ افتاده، اما قصه فیلم ما تا روز چهلم است. اگر ما آن اتفاق را برای دراماتیزه‌کردن جابه‌جا کنیم و در آن ۴۰ روز بگنجانیم و خدشه‌ای به تاریخ وارد نکند، ایرادی ندارد. اما به‌عنوان‌مثال سقوط خرمشهر را نمی‌توانستیم به‌جای ۳۴ روز، در چهلمین روز درنظربگیریم که در آن‌صورت تحریف تاریخ اتفاق می‌افتاد یا مثلا ما در همین فیلم، کاراکتری به نام ادیک (با بازی حسن معجونی) داریم که تلفیقی از چند شخصیت است که در واقعیت وجود داشتند، یعنی خصوصیات و اتفاقات چند شخصیت را در یک شخصیت تجمیع کردیم.

مورد مهم درباره چنین روایت‌های مبتنی بر واقعیت این است که شما بتوانید حس و حال آن اتفاق را به تماشاگر منتقل کنید، اگر این کار با موفقیت انجام شود، مخاطب به جزییات ایراد نمی‌گیرد. قصد ما هم همین بود که رشادت‌های کارکنان رادیو نفت ملی آبادان را در روز‌های اول جنگ به تصویر بکشیم و البته این تنها گوشه‌ای از مقاومت مردمی آبادان بود.

نکته دیگر این‌که مخاطب، نگاه غیرکلیشه‌ای را می‌پسندد. بخش مهمی از این مساله به خود ما فیلمسازان برمی‌گردد که به چنین موضوعاتی بپردازیم و این ریسک را انجام دهیم و سراغ زاویه‌های کمترپرداخته‌شده جنگ برویم. به نظرم مسؤولان هم به این نتیجه رسیده‌اند که نرمش و تعامل بیشتری به خرج دهند و اگر ببینند ما فیلمسازان حرف‌های تازه و نکات جذابی داریم، وارد گود می‌شوند.

اکران فیلم جنگی «آبادان ‌یازده 60» در پردیس آنلاین «فیلم گردی»

فیلم سینمایی «آبادان‌یازده 60» اثر مهرداد خوشبخت و تهیه‌کنندگی حسن کلامی که سیمرغ ویژه شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر را بدست آورد در پردیس آنلاین فیلم گردی به نمایش درآمد. آبادان یازده 60 محصول مرکز فیلم و سریال سازمان اوج اثری متفاوت در حوزه دفاع مقدس است که به شروع جنگ ایران و عراق خواهد پرداخت.

آبادان 1160 روایتِ یک مقاومت که سرنوشت جنگ را تغییر داد

رادیو آبادان با موج ۱۱۶۰ که نقش مهمی در اطلاع‌رسانی دوران جنگ به عهده داشت تبدیل به سوژه فیلم مهرداد خوشبخت شده است. مسیر قصه آبادان یازده 60 شرایط جنگی بخشی از یک بحران و حمله نیروهای عراقی به آبادان را نشان می‌دهد و فیلمساز با به تصویر کشیدن یک رخداد واقعی توانسته است، یک برهه از دفاع مقدس را شفاف و درست به مخاطب نمایش دهد.

تلاش کارمندان رادیو نفت آبادان در نخستین روزهای جنگ تحمیلی به منظور خدمت به مردم و کمک به آن ها برای دفاع از شهرشان ایده ناب و اصلی فیلم آبادان یازده 60 است که با شوخی های جنوبی و لهجه ی شیرین آبادانی همراه شده است و لحظات پر حادثه آبادان را در جنگ به نمایش می‌گذارد.

بازیگران فیلم آبادان یازده 60 :

علیرضا کمالی، حسن معجونی، شبنم گودرزی، حمیدرضا محمدی، ویدا جوان، نادر سلیمانی، رضا مسعودی، یاسین مسعودی

دیگر عوامل فیلم آبادان یازده 60 :

نویسنده و کارگردان: مهرداد خوشبخت، تهیه کننده: حسن کلامی، بازیگران: علیرضا کمالی، حسن معجونی، شبنم گودرزی، حمیدرضا محمدی، نادر سلیمانی، ویدا جوان، یاسین مسعودی، رضا مسعودی، افشین طایی و وحید کرمانی، مدیر فیلمبرداری: مهدی جعفری، مدیر هنری: عبدالحمید قدیریان، مدیرتولید: رحمت عبدالله زاده، مدیر صدابرداری: جهانگیر میرشکاری، چهره پرداز: محمود دهقانی، مدیر برنامه ریزی و  و سرپرست گروه کارگردانی: امیرشهاب اسماعیلی، طراح صحنه: جعفر محمد شاهی، طراح لباس: زهرا صمدی، تدوین: سهراب خسروی، جلوه های ویژه بصری: جواد مطوری، جلوه های ویژه میدانی: محسن روزبهانی، آهنگساز: بهزاد عبدی، منشی صحنه: ساناز فراهانی، عکاس: علی نیک رفتار، فیلمبردار پشت صحنه: رضا رشیدی فر، مدیر تدارکات: حسن حیدرزاده، مشاور رسانه ای: مهرداد معظمی.

سایت دانلود و تماشای آنلاین فیلم و سریال «فیلم گردی» کاربران را دعوت می‌کند فیلم دفاع مقدس «آبادان‌یازده 60» را در پردیس آنلاین فیلم‌گردی در کنار خانواده مشاهده کنند.

فیلم‌گردی در این روزهای خانه‌نشینی و کرونا با ایجاد بستری برای اکران اینترنتی فیلم‌های روز در وبسایت و اپلیکیشن خود تحت عنوان «پردیس اکران آنلاین فیلم‌گردی» این فرصت را برای شما مخاطبان و دوست‌داران سینما به ارمغان آورده است.