وب ۳.۰ چیست؟ همه چیز درباره ? Web 3.0

وب 3.0 به عنوان نسل سوم اینترنت در حال حاضر به بحثی داغ در حوزه فناوری تبدیل شده است. وقتی به اظهار نظرها در خصوص نسل جدید اینترنت نگاه می‌اندازید، متوجه می‌شوید که که صحبت از هوشمندتر، تعاملی‌تر و غیرمتمرکز شدن اینترنت است. اما وب 3.0 چیست و چه ویژگی‌هایی دارد. وب 3.0 قرار است دنیای ما را به چه سمت و سویی هدایت کند؟ با رونمایی از نسل سوم اینترنت سرنوشت نسل‌های قبلی چه خواهد شد؟ در ادامه با ما همراه باشید تا به بحث و بررسی در این باره بپردازیم.

وب 3.0 چیست؟

در یک تعریف مختصر از web 3.0 باید این طور بیان کنیم که نسل سوم اینترنت است که در آینده رونمایی خواهد شد و داده‌ها در بستر آن با استفاده از روش‌هایی هوشمندانه مانند فناوری‌های یادگیری ماشین، بیگ دیتا، فناوری دفتر کل غیر متمرکز و ... پردازش می‌شوند. هدف از راه‌اندازی این نسل از اینترنت حرکت به سمت به اینترنت مستقل‌تر، هوشمند تر و بازتر است که ضمن رعایت به حریم خصوصی افراد، در دسترس عموم مردم در سراسر دنیا قرار بگیرد.

در قالب وب 3.0، داده‌ها به صورت غیر متمرکز به هم مرتبط می‌شوند که به عنوان بزرگ‌ترین جهش و تغییر در مقایسه با نسل دوم اینترنت که در حال حاضر در دسترس ما است، به شمار می رود. در نسل دوم اینترنت، ذخیره‌سازی داده‌ها به صورت متمرکز صورت می‌گیرد که در مواردی با نقض حریم خصوصی کاربران همراه است.

در اینترنت نسل سوم کاربران و ماشین‌های مجازی می‌توانند وارد تعامل با داده‌ها شوند. البته برای دستیابی به این هدف نیاز است که 0.web 3 با در نظر گرفتن 2 نکته مهم یعنی وب معنایی و هوش مصنوعی محقق شود.

نگاهی به روند نسل‌های مختلف اینترنت

قبل از هر چیزی باید توجه داشته باشید که وب 3.0 یک مفهوم جدید نیست. بلکه در سال 2001 بحث‌ها و گفتگوهایی پیرامون آن شکل گرفته بود. حتی در سال 2006 جفری زلدمن که به عنوان یکی از چهره‌های شناخته شده در زمینه توسعه وب 1 و 2 در یک بلاگ پست، بحث‌هایی در خصوص لزوم حرکت به سمت نسل سوم اینترنت را مطرح کرده بود. بد نیست که نگاهی به فناوری نسل‌های مختلف اینترنت از گذشته تا به امروز می‌اندازیم تا بیشتر با ماهیت پیشرفت‌های رخ داده آشنا شویم.

1. وب 1

نسل اول اینترنت با نام وب استاتیک شناخته می‌شود که از سال 1989 تا 2005 به عنوان دوره حیات آن تلقی می‌شود. در قالب این نسل از اینترنت صرفا دسترسی به اطلاعات محدود و بدون امکان تعامل برای کاربران وجود داشت. در این نسل از اینترنت هیچ غربالی برای صفحات اینترنتی وجود نداشت و دسترسی به اطلاعات مفید در بستر آن کار بسیار دشواری بود. موضوعاتی مانند تولید محتوا در وب 1 اصلا موضوعیت نداشت. به زبان ساده این نسل اینترنت را می‌توان به بزرگ‌راهی طولانی اما باریک تشبیه کرد که صرفا یک طرفه بود.

2. وب 2

نسل دوم اینترنت با نام اینترنت اجتماعی یا تعاملی شناخته می‌شود که از سال 2005 به این طرف در دسترس عموم قرار دارد. دستیابی به قابلیت تعاملی شدن اینترنت به لطف توسعه فناوری‌هایی مانند جاوا اسکریپت، HTML5 و CSS3 به وقوع پیوست. با استفاده از این فناوری‌ها بود که ظرفیت تعریف پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب، فیس بوک، ویکی پدیا و .... در سراسر دنیا مهیا شد.

در نتیجه زمینه برای ورود شبکه‌های اجتماعی به دنیای ما فراهم شد. همچنین تولید محتوا به عنوان یک ابزار بسیار قدرتمند برای تعامل کاربران در بستر وب 2 به شمار می‌رود که تقریبا تمام کسب‌وکارها روی به آن آوردند. این نسل از اینترنت در حال حاضر نیز در اختیار همه ما قرار دارد و در حال استفاده از آن هستیم.

3. وب 3.0

وب 3.0 نسل در حال تکامل اینترنت است که با هدف هوشمندتر سازی آن در آینده در دسترس ما قرار خواهد گرفت. نسل سوم اینترنت فوق‌العاده هوشمند عمل می‌کند و سعی می‌کند که داده‌ها را با هوشی مشابه انسان پردازش کند. هوش مصنوعی برای تحقق این هدف به کمک web 3.0می‌آید. به این ترتیب تمام فرآیندهای تولید محتوا و تصمیم‌گیری هم انسان‌ها و هم ماشین‌ها را شامل می‌شود. در نتیجه هر مصرف کننده اینترنت می‌تواند فرآیند تولید و توزیع محتوا را به صورت هوشمندانه‌ای به پیش ببرد.

رابطه بین بلاک‌چین و web3 چیست؟

وب 3.0 بر پایه پروتکل‌های غیر متمرکز بنا می‌شود. برای این منظور باید به سمت فناوری بلاک‌چین حرکت کرد و در نتیجه پای ارزهای دیجیتال نیز به میان می‌آید. بنابراین می‌توان به این نتیجه رسید که در اثر راه‌اندازی web 3.0 می‌توانیم شاهد همگرایی بیشتر بین اینترنت، بلاک‌چین و رمز ارزها باشیم. قراردادهای هوشمند زمینه ساز همکاری بین این سه فناوری خواهند شد و در کنار آن تراکنش رمز ارزها نیز قابلیت دسترسی به امکانات مختلف web 3.0 را برای افراد در سراسر دنیا فراهم می‌کند.

مهم‌ترین ویژگی‌های اصلی وب 3.0 چیست؟

وب 3.0 را می‌توان به 4 مشخصه کلیدی شناسایی کرد که عبارت اند از:

1. در دسترس بودن در همه جا

نسل سوم اینترنت به طور قابل توجهی فراگیر خواهد بود. به این معنی که ظرفیت دسترسی به آن در هر زمان و هر مکان برای انسان‌ها وجود خواهد داشت. در حال حاضر نیز وب 2.0 چنین ویژگی را در اختیار کاربران اینترنت قرار می‌دهد. به عنوان مثال یک کاربر اینستاگرام می‌تواند در هر جایی یک تصویر را ثبت کند و از طریق این شبکه اجتماعی به اشتراک بگذارد. اما در نسل سوم اینترنت ابزارهای ارتباطی محدود به تلفن‌های همراه هوشمند و رایانه‌ها نمی‌ماند. بلکه فناوری اینترنت اشیا، انواع جدیدی از دستگاه‌های هوشمند را در اختیار ما می‌گذارد.

2. معناگرا بودن

منظور از وب معنایی است که دستگاه‌های هوشمند قادر خواهند بود که مانند انسان محتواها، تراکنش‌ها و تعاملات موجود در بستر اینترنت را تجزیه و تحلیل کنند و در نتیجه ارتباط معنایی بین آن‌ها را به کمک هوش مصنوعی شناسایی نمایند. به این ترتیب عملا اینترنت وارد دنیای شناسایی و ارزیابی احساسات انسانی نیز خواهد شد و در نتیجه با پی بردن به معنا عملا فصل جدیدی از تجربه کاربران با اینترنت آغاز خواهد شد.

3. مجهز به هوش مصنوعی

وب 3.0 پای ماشین‌های هوشمند را به زندگی ما باز می‌کند. چرا که در عمل برای تجزیه و تحلیل احساسات و معنای تعاملات کاربران در اینترنت نیاز به استفاده از این ماشین‌ها وجود دارد. به کمک هوش مصنوعی راه هرگونه فعالیت متقلبانه در بستر اینترنت بسته خواهد شد.

به عنوان مثال در حال حاضر یک شرکت معتبر می‌تواند با پرداخت پول به تعدادی از افراد آن‌ها را تشویق کند که در پلتفرم‌های آنلاین به تعریف و تمجید از محصولاتشان بپردازند. این در حالی است که در نسل سوم اینترنت به راحتی اینگونه رفتارهای متقلبانه قابل تشخیص است. البته در حال حاضر الگوریتم‌های هوش مصنوعی گام‌های رو به جلو خوبی در این زمینه برداشته‌اند و به نظر می‌رسد که در آینده نزدیک در web 3 شاهد پیشرفت‌های بیشتری در این زمینه باشیم.

4. حرکت به سمت دنیای مجازی سه بعدی

وب 3.0 را می‌توان به عنوان وب فضایی نیز نامید که هدف آن از بین بردن مرزهای فیزیکی و دیجیتال و ایجاد تحولات گسترده در حوزه گرافیک است. به این معنی که در نسل جدید اینترنت باید نسبت به دستیابی به جهان مجازی سه بعدی امیدوار باشیم. متاورس به عنوان یکی از پایه‌های اساسی به شمار می‌رود که برای دستیابی به دنیای مجازی سه بعدی در حال حاضر بحث و گفتگوها پیرامون آن داغ شده است. هر چند که در حال حاضر پروژه‌های متاورسی بیشتر روی صنعت گیمینگ متمرکز هستند؛ اما به نظر می‌رسد که در آینده بخش‌های مختلفی از تجارت الکترونیکی به این حوزه راه پیدا خواهد کرد.

کلام پایانی

سعی کردیم نگاهی موشکافانه و جزئی‌نگر به وب 3.0 داشته باشیم. قبل از فراگیر شدن نسل اول و دوم اینترنت هیچکس ابعاد تأثیرگذاری آن‌ها را بر زندگی روزمره انسان‌ها نتوانست به درستی پیش‌بینی کند. به نظر می‌رسد که همین مسئله در خصوص نسل سوم اینترنت نیز صادق باشد و تا زمانی که به صورت رسمی در دسترس افراد در دنیا قرار نگیرد، نمی‌توان تحلیل کاملی از آنچه به دنبال خواهد داشت، ارائه داد. اما آنچه مسلم است، این موضوع است که تمام ابعاد زندگی بشری تحت تأثیر آن قرار خواهد گرفت. باید منتظر بمانیم تا در آینده شاهد رونمایی از این نسل اینترنت باشیم.