مدال افتخار عکاسی از سیاهچاله یا جنگ خونین جنسیت، رسانه و علم در کف ِ اینترنت!!

‌‌درست در اون روزهایی که حتی در و دافها و صفحه‌ی روغن گیری از کنجد توی اینستاگرام و توییتر عکس سیاهچاله رو شر کرده بودن یه روز صبح برام دایرکت اومد، عکس یه دختر جوون بود که آغوشش رو برای کلی هاردیسک حاوی حجم بالای اطلاعات باز کرده بوده و گفته میشد که توسعه دهنده الگوریتم عکاسی از سیاهچاله بوده!

پیام رو یکی از آقایون امروزی که طرفدار پیشرفت خانمهاست برام فرستاده بود. با این پیغام ضمنی که "براوو! یک دختر خانم موفق شده چنین کار کارستانی بکنه!" طبعا بعنوان دختری که خودش کامپیوتر خونده از موفقیتی به این بزرگی خیلی خوشحال شدم و به اون خانم جوان افتخار کردم! اما باز هم چیز عجیب و دندون گیری در ماجرا ندیدم.

شاید یک روز بعد پیام دیگه ای اومد درباره یک پسر خیلی جوون به نام اندرو چئل که گفته میشد عمده کد برنامه (850 هزار خط از 900000 هزار خط الگوریتم)رو اون نوشته! و توی هیاهوی رسانه‌ها برای سند زدن افتخار پروژه به نام یک زن، مظلوم و ناشناس مونده!

دو تا داستان متناقض! رفتم توی توییتر و تازه دیدم اوه اوه چه حسین و واویلایی برپاست!
نه فقط در توییتر ایرانی که تقریبا در کل دنیا لشگرهایی عصبانی روبروی هم صف کشیده بودن و داشتن هم رو با خاک یکی میکردن!
سطح تنش و خون ریزی در منشنهای انگلیسی به قدری بود که مشابهش رو سراغ نداشتم!!
یک طرف زنها و مردهای فمنیست، یک طرف مردها و زنهای عصبانی از اغراق در نقش کیتی بومن!
اینجا بود که توجهم جلب شد ببینم این جنگ جهانی سر چیه و از کجا شروع شده؟
تا جایی که تونستم توی اخبار رفتم عقب، اکانت توییتری MIT، واشنگتن پست، نویورک تایمز VERGE، BBC و هرررر رسانه ای که تصور کنید راجع بهش نوشته بود!
تیترهای ابتد ایی قریب به اتفاق چنین مضمونی داشتن: الگوریتم ِ کیتی بومن بعنوان یک "زن" دانشمند موفق به ثبت تصویر سیاهچاله شد!!

یک عنوان پرطمطراق و دستاورد فرابشری برای یک زن جوان!
خبری که انگار برای به شوق آوردن میلیونها زن تنظیم شده بود! درست برای انگشت گذاشتن روی یک درد چند هزارساله!
یک دهن کجی و شکست برای تفکری که هزاره‌ها زنها رو کم‌هوش و دست و پا چلفتی دونسته و به حوزه هایی که هوش و قدرت زیاد میطلبیده و در انحصار مردها بوده راهشون نداده!
حالا یک زن، مثل یک منجی قدر قدرت اومده و پرچم نسوان جفادیده رو روی سیاهچاله که مظهر دست نیافتگیه، اونهم در ماورای 55 میلیون سال نوری تا زمین کوبیده، افتخاری به مراتب فریبنده‌تر از فتح مردانه‌ی ماه!

اما دولت مستعجل و سلطنت زنها بر هستی چند ساعت بیشتر دوام نیاورد و موجی از عصبانیت مردها بر جشن افتخار زنها آوار شد!
موجی که باز، خاستگاهش رسانه بود، و درست مثل موج زنانه‌ی اول احساسی، هیجانی و پر از شعار و قصه‌های کلیشه ای از جنسیت بود!
حالا در مقابل روایت ِ زن باهوش مظلومی که همیشه لای چرخ های مردسالاری له شده، روضه ی مشهور مردانه ای که از جان کندن و زحمت کشیدن مردها در پشت پرده و آماده خوری و مفت خوری زنها به صرف زن بودنشون میگه اوج گرفت! ارتش مردها هم‌تیمی و دوست کیتی بومن یعنی اندرو چئل رو بعنوان نماد مردهای ستمدیده انتخاب کرده بودن و معتقد بودن که طبق صفحه گیت هاب اندرو 850 هزار خط کد برای برنامه نوشته و اون وقت همه افتخار به کمک شارلاتانی ِفمنیسم ِرسانه ای نصیب این نازنازی خانم فرصت طلب شده!
ظرف چند ساعت سیلابی از پیامهای تند که او رو دروغگویی فرصت طلب میدونست روانه ی گوشی کیتی بومن شد، چنانکه اکانت اینستاگرامش رو حذف کرد و از هرگونه مصاحبه و تماس تلفنی سرباز زد.
اکانتهای فیکی که به اسم بومن باز میشد و از جای او دروغ مینوشتنند ، ویدیوهای عصبانی در یوتوب و تصاویر مسخره گر بر التهاب فضا و فشار بر کیتی اضافه میکردند.
طرفدارهای هر دو جناح که تا دیروز نمیدونستن سیاهچاله بالای زمینه یا در قعر زمین، تمام دق دلیهای خودشون رو از جنس مقابل و محرومیتهایی که کشیده بودن با چماق چئل و بومن سر هم خالی میکردند!

فشارها و سوالها اندرو چئل رو وادار به واکنش میکنن. چئل از اینهمه هتاکی سکسیستی ابراز تنفر میکنه و توضیح میده که: اون نه 850،000 خط که 68000 خط از الگوریتمی که یکی از الگوریتمهای پروژه بوده رو نوشته و باقی ترکهای گیت هابه. و سر همون 68000 تا هم ادعا و تعصبی نداره!

"پروژه ی ما از سه library نرم‌افزاری مستقل بهره میبرده که من عمده‌ی کد یکی از این سه پایپ‌لاین رو نوشتم.کیتی مشارکت و سهم بسیار بزرگی در توسعه نرم‌افزار داشته. این کار هرگز بدون مشارکت کیتی و خیلی های دیگه که برای پروژه کد نوشتن ، دیباگ کردن و کمک کردن که کدها برای حل چالشهای داده ای پروژه عکسبرداری استفاده بشن به سرانجام نمی‌رسید.
همچنین کیتی به همراه کسان دیگه برای توسعه چارچوب فراگیری که این سه پایپ لاین رو بازبینی و هماهنگ کرده و به تولید نهایی رسونده زحمت بسیار زیادی کشیده.
این پروژه حاصل کار ده ها دانشمند و دانشجوی جونیور دختر و پسر هست که هرکدومشون نقش حیاتی در به سرانجام رسیدنش داشتن".

بعد ازینکه توضیحات اندرو چئل تا حدی از تنش بین مینیست‌ها و فمنیستها کم کرد، در قسمت سوم ماجرا موج جدیدی در افکار عمومی مطرح شد که روی بحث کار گروهی و مقابله با فردیت گرایی متمرکز بود.
سایر اعضای پروژه ی تلسکوپ افق رویداد در جواب به سوالات مردمی وارد ماجرا شدند و شروع کردند به توئیت نوشتن و مصاحبه کردن و اعتراض به روایتی که یک دستاورد عظیم جمعی رو که متعلق به 60 موسسه و دویست نفر دانشمند بوده رو اول به کیتی بومن و بعد به بومن و اندرو چئل منحصر کردن!
این بار طرف دعوای کیتی بومن یک گروه بزرگتر از همکارانش در پروژه شده بودند؛زنهایی که هر کدوم میتونستن قهرمان رسانه‌های فمنیست باشن! مردهایی که پشت اسم اندرو چئل نامشون گم شده بود!

توضیحات Sara Issaound یکی از پنج نفری که ممکن بود جای کیتی باشن و در کامنت کیتی منشن شده بود اینطور به اطلاعات ما اضافه میکنه که:
این بخش از پروژه رو (بحث الگوریتم و نرم افزار) رو کیتی به همراه چهار نفر دیگه هدایت میکرده.و برخلاف داستانهای رسانه ها اصولا از الگوریتم کیتی(توضیح الگوریتم موسوم به CHIRP رو در ادامه گزارش میارم) در تولید عکس سیاهچاله استفاده نشده.بلکه این پروژه بر مبنای سه الگوریتم دیگه و ترکیبشون انجام گرفته که توسط تیمی 40 نفره از داشنمندان(شامل خود من و دخترهای دیگه) نوشته شدند.

و در ادامه میگه:

این گناه کیتی نیست بلکه بلواییست که بخاطر سوءگفتار رسانه و دروغگوییشون در باره ابعاد حضور کیتی ایجاد شده و به کیتی ، اندرو و تمام اعضای تیم صدمه زده. کیتی یک دانشمند باهوش، فوق العاده و پرشوره که من عاشق کار کردن باهاش هستم.
اما مهمه که واقعیت رو درست روایت کنیم و اجازه بدیم صدای تیم و اعضاش هم شنیده بشه و اونها هم در جشن و افتخار دستاوردی که هرکدوم یک بخشی از چالشهاش رو حل کردن سهیم باشن!

جمع بندی روایت واقعی از نقش و سهم بومن در ثبت عکس سیاهچاله

از جمع بندی حرفهای همکاران و متخصصین میفهمیم روایت کیتی بومن و میزان نقش واقعیش در پروژه با داستان اَبَردانشمند و فرا-زَنی که ساخته پرداخته‌ی رسانه‌هاست تفاوتهای بزرگ و مهمی داره!

اون از 17 سالگی و در دبیرستان با تلسکوپ افق رویدادی که 20 سال پیش پروژه ش کلید خورده آشنا و شیفته‌ش میشه! سال 2011 لیسانس مهندسی برقش رو میگیره، سال 2013 فوق لیسانس (با تز Estimating Material Properties of Fabric through the Observation of Motion )و سال 2017 دکترای برق و علوم کامپیوترش رو با تز ( Extreme imaging via physical model inversion: seeing around corners and imaging black holes ) از MIT دریافت میکنه!
در فاصله ی این حضور در MIT هست که کیتی مشخصا روی تصویربرداری از سیاهچاله تمرکز میکنه و در سال 2016 با مشارکت همکارانی از

Computer Science and Artificial Intelligence Laboratory,

the Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics

the MIT Haystack Observatory

الگوریتم CHIRP یا Continuous High-resolution Image Reconstruction using Patch priors رو که مورد ادعای رسانه‌ها بوده ارایه میده!

بعد از طی چنین سابقه‌ای تازه در سال 2017 هست که دکتر کیتی بومن به عنوان یک پست-دکترال فلو وارد دانشگاه هاروارد و رسما عضو تیم تصویربرداری تلسکوپ افق رویداد میشه!
و در این پروژه -برخلاف ادعای رسانه‌ها- بطور مستقیماز الگوریتم CHIRP استفاده نمیشه بلکه ازش برای ولیدیشن یا اعتبار سنجی عکسهای سیاهچاله و رفع گپ ها و یکپارچگی تصاویر استفاده میشه.

در واقع نقشی که کیتی بطور عمده در این پروژه بازی کرده تایید تصاویر، انتخاب پارامترهایی برای فیلتر کردن عکسها و بهبودشون(فرضا تاثیر غبار گون جو در تاخیر ثبت عکسها و عدم وضوح اونها) و "مشارکت" در توسعه و تقویت چهارچوبی بوده که نتایج تکنیکهای مختلف بازسازی عکس رو مقایسه میکرده و منتج به تولید تصویر نهایی شده که البته نقش مهمی بوده! اما کماکان با قصه‌ی کیتی بومن اولین عکس از سیاهچاله رو ثبت کرد تفاوت بسیاری داره!

طوق گناهکاری

اما سوالی که در پایان این بررسی مطرح میشه اینه که گناهی که کیتی بومن مرتکب شده بود و او رو سزاوار این حملات سنگین کرده بود چه بود؟ او کِی و کجا مدعی شده بود که بانی ثبت تصویر سیاهچاله است؟

واقعیت اینه که وقتی که سابقه گفته‌های بومن رو مرور میکنیم میبینیم او هیچ‌جا چنین ادعایی نکرده! از اولین حضور رسانه ایش در سخنرانی TEDxسال 2016 تا بحبحوحه ماجرا در فیسبوکش بارها تاکید کرده بود پروژه حاصل یک کار تیمیه و اون تنها جزیی ازین همکاری بوده!

پس چه چیزی باعث شد کیتی بومن در رسانه ها بانی اصلی موفقیت پروژه قلمداد بشه؟
پاسخ اینه :شاید عکس مشهوری که اون رو در مقابل اولین عکس از سیاهچاله نشون میداد و اسباب شیطنت رسانه‌ها و آغاز تمام بلواها شد!
اما داستان عکس چه بود؟ و عکس سیاهچاله در لپ تاپ بومن چه کار میکرد؟
وقتی به صفحه فیسبوک بومن رفتم ذیل پستی که خبر از موفقیت داده بود منتقدها پرسیده بودن چرا ما خروجی نهایی عکس سیاهچاله رو در لپ تاپ بومن میبینیم و او از کلمه ی "من"[انجامش دادم] استفاده کرده!؟
و بومن توضیح داده که:

برای اینکه افتخار گرفتن خروجی از عکس نهایی متعلق به کس خاص یا الگوریتم خاصی نباشه چند نفر از اعضای تیم رو در اون اتاق جمع میکنن و قرار میذارن همه همزمان برای تولید عکس تاریخی روی کامپیوترهاشون اقدام کنن و در ادامه از هم تیمیهاش که ممکن بود جای اون باشن نام برده!

اینجا میتونید اون افراد که کیتی منشن کرده و اتفاقا اندرو چئل هم جزوشون هست رو ببینید!!

به این ترتیب واقعیتها و توضیحات مهم بومن و دوستانش در رسانه‌ها انعکاس داده نشدن تا داستانی جنجالی و دروغین از یک حادثه تاریخی- به قیمت آسیب دیدن نا بحق او و همکارانش- به سود و فروشی حیرت آور برسه!

سخن آخر
جمع کردن این گزارش/پرونده با خوندن ده‌ها متن خبری و سایت علمی و جزییات فنی راجع به آرایه تلسکوپ ها و سایتهای مختلف پروژه (که برای طولانی نشدن مطلب هیچ کدوم رو نیاوردم، ولی در این مصاحبه با دکتر خسروشاهی بخوبی توضیح داده شدند )وقت زیادی از من گرفت اما به فهمیدن حقیقت و بیان ابعاد درست و بی اغراقش می ارزید!
دوست داشتم این حادثه تلنگری باشه برای ما شهروندهای امروزی که برای دیدن جهان و رویدادهاش بیش از حد به رسانه‌ها اعتماد داریم! باید بدونیم رسانه میتونه بلوایی با مشارکت میلیونها آدم برپا کنه که بر پایه‌‌ی دروغ و منفعت بنا شدن! و چه جنگها، ورشکستگیها، و خسارات عظیمی که در اثر این بلواها و مشارکت ناآگاهانه‌ی ما مردم با نقشه‌های پلید سودجویان خبری رقم میخورن!
دو چشم بینا و یک عقل ِ شریف، سلاح ما در برابر امواج هر روزه‌ی فریب‌اند، به پشتیبانی از حقیقت به کارشان بگیریم!

نظرتون رو برام بنویسید و اگه این پست رو مفید دیدید به سمع و نظر دیگران هم برسونیدش!