ترجیح می‌دهم که درختی باشم

تقریبن درست یک سالِ پیش در چنین روزهایی، صبح ساعت هفت بود که خبر قتل مونا حیدری را خواندم. اتفاقات این‌چنینی، ما را دچار اضطراب می‌کند.

ما در برابر اضطراب، آگاهانه و ناآگاهانه رفتار متفاوتی نشان می‌دهیم.

گاه آن‌طور که کاوه گلستان می‌گفت: «مثل قاتل‌ها صورت‌مان را می‌پوشانیم، و ماجرا را از بیخ انکار و برای آن دلیل‌تراشی می‌کنیم».

می‌گوییم: «این اتفاق افتاده، نه چون در فرهنگ ما قتل ناموسی وجود دارد و این کار، کار اشتباهی‌ست؛ چون مرد آن لحظه دچار جنون آنی شده و ما حق نداریم مرد را قضاوت کنیم و از زندگی آن‌ها بی‌خبریم».

گاه فرافکنی می‌کنیم، مایی که راحت در دعواهایمان فحش‌هایی شامل هتاکی به مادر و خواهر و زنان نزدیک طرف مقابل می‌دهیم، عمل پسر را زن‌ستیزانه می‌دانیم و شروع می‌کنیم بد و بیراه گفتن به مردانی که ادعای غیرت و ناموس می‌کنند.

گاه خشم‌مان جابه‌جا می‌شود به کسانی که نزدیک‌مان هستند. چون از قاتل عصبانی هستیم، شروع می‌کنیم به بداخلاقی با مردان نزدیک‌مان. پدر، برادر، همسر و پسرمان.

اما راه دیگری هم هست. می‌توانیم خشم و اندوه‌مان را در مسیری قرار بدهیم که نتیجه‌بخش باشد. اگر از اصحاب قدرت نیستیم و نمی‌توانیم قانون را تغییر بدهیم، باید بدانی اما می‌توانیم کاری کنیم. هرچند خیلی کوچک.

بختیار علی در «آخرین انار دنیا» می‌نویسد: «می‌دانم که انسان به تنهایی از عهده دردها برنمی‌آید ... مشکل این نیست که ما قادر هستیم یا نه، بلکه آن است که در سکوت باید کار را انجام داد. انسان باید کاری انجام دهد. چیزی که هرکس از آن در زندگی خودش الهام می‌گیرد. من درباره وقف کردن انسان برای انسان می‌گویم».

باید کاری انجام داد در حوزه محدود زندگی شخصی خودمان. باید اگر مادریم بتوانیم برای دختر و پسرمان حق مساوی در ریختن گوشت‌های قیمه قائل باشیم. باید اگر صدای جیغ هرروزه زن همسایه را شنیدیم، بتوانیم از او بپرسیم: «احتیاج به کمک داری»؟ باید اگر دانش‌آموز کلاس شیشمی‌مان در آستانه ازدواج بود، بتوانیم با والدین‌ش حرف بزنیم، حتی اگر به ما انگ بزنند _که می‌زنند _ . باید دختر ازدواج نکرده را که ویزیت کردیم، بتوانیم احتمال بیماری مقاربتی را برایش در نظر بگیریم.

زمین، جای خوبی برای زیستن نیست. اما نباید تلاش برای امکان بهتر شدنش را از خودمان و دیگران دریغ بکنیم.