اقتصاد و اینستاگرام برای کاروکسب‌های کوچک | پزشک دهکده

به درد کی می‌خوره؟

این متن به درد دوستانی که کارگاه زدن (کیف، کفش، بافتنی و...)، مغازه‌ی کوچیک محلی دارن، هنر دست خودشون رو می‌فروشن و می‌خوان بهتر و بیشتر از طریق اینستاگرام بفروشن کمک می‌کنه.

اگرهم تخصصتون مارکتینگ هست می‌تونید مطالعه کنید و اگر چیزی جا افتاده کمک کنید که تکمیل تر بشه.

من کی هستم و کلن چرا؟

کم کم شروع متن‌هام داره شبیه پزشک دهکده میشه:) اسم اکانتم رو توی چرا جمهوری کیریباتی مهم هست مفصل توضیح دادم و درباره سابقه کاریم کوتاه توی آموزش رایگان دیجیتال مارکتینگ نوشتم.

این خط رو فرض کنید درباره‌ی اهمیت فعالیت‌های مارکتینگ، شبکه‌های اجتماعی، اعتماد، افزایش فروش، نمونه‌های موفق و... به عنوان دلیل اهمیت این مقاله نوشتم!

و اما دلیل دوم اینکه اطرافم دوستان زیادی هستن که تماس می‌گیرین یا معرفی شدن و ازم کمک خواستن و می‌خوان و پاسخ‌هام بهشون اشتراکات زیادی دارن. این شد که در ادامه به گفتن همین حرفای ساده که می‌تونه به همه‌ی کاروکسب‌های کوچیک کمک کنه می‌پردازم تا ازین به بعد لینک این مقاله رو در پاسخ بفرستم و به آدمای بیشتری کمک بشه کرد.

راهنمای بخش‌های مقاله

۱. مفاهیم پایه یا یک گفت و گوی دوستانه
توی این بخش قسمت‌هایی از چت با دوستم برای کمک به برادرش که مزون لباس داره و می‌خواد فعالیتش رو توی اینستاگرام شروع کنه نوشتم. از نظر من این بخش از همه بخش‌ها مهم‌تره. چون بهتون مفاهیم پایه مارکتینگ (ماهی‌گیری) رو یاد می‌ده و خودتون می‌تونید راهتون رو پیدا کنید.
۲. چند قانون طلایی برای کار و کسب‌های کوچک
توی این بخش همون‌طور که از تیتر زردش (زرد به معنی سطحی و عامه پسند) پیداس، تلاش کردم خیلی ساده در قالب چند تایتل عناوین مهم مورادی رو که باید بهش توجه کنید بذارم.
۳. خدافظی
اینجا خداحافظی می‌کنم و ایمیلم رو میذارم تا اگه کار و کسب کوچیک هستین و فراتر از این مقاله نیاز به کمک دارید، رایگان بهتون کمک کنم و کم کم اگه نیاز بود این مقاله رو تکمیل تر کنم.

۱. مفاهیم پایه یا یک گفت و گوی دوستانه

این چیزایی که در ادامه می‌خونید گفت‌و‌گوی من با دوستم هست که برادرش مانتو فروشی داره، اما به دلیل کرونا پاخور مغازش کم شده و حالا می‌خواد فعالیتش رو در اینستاگرام شروع کنه. اسم دوستم رو میذارم لیلا:)

می‌تونید نخوندیش چون در انتها خلاصش رو می‌گم. ولی به نظرم بخونید بهتره چون فرآیند یادگیری داره.

-میدونم شبیه کتابای انگیزشی و ده راه فلان شده ولی به جان خودم این جملات عین حقیقته:)))))) و فقط کپی پیست شده-
نکته: توی این مکالمه برندینگ شخصی به عنوان برند در نظر گرفته نشده.

لیلا:‌ میگم توو این دوره، فروش اینترنتی یا ثبت سفارش از طریق اینستاگرام و شبکه های مجازی، خیلی رو بورسه، اینکار هم تجربه میخواد، هم نیروی کارشو. اصلا بنظرت پیشنهادم خوبه برای کمک بهش؟
من: آره قطعا بهتر از هیچیه.
لیلا:‌ خیلی ها پیج زدن و به جایی نرسیدن، خیلی ها هم ترکوندن... جناسشم توو مغازه داره خاک میخوره.
من:‌ خب پس کار خوبیه کارت:)
لیلا:‌ جناس چی بود?
من: صنایع ادبی:))))))
من: ببین من یه مقاله میخوام می‌نویسم، هی نمیرسم، بذا تایتلاش بدم بهت
لیلا: باشه
من: ...
من: اینا تایتلاشه، که توضیح میدم، ولی برای کار لباس، چه لباسایی داره؟ زنونس یا مردونه؟
لیلا: مانتو، اجناسش لوکس نیست
من: ببین غیر از موارد بالا که بخونشون و سعی می‌کنم تا آخر هفته بنویسم، کاملش بدم
لیلا: الان میتونم صبح به صبح یاداوری کنم زودتر بنویسی؟?
من: توی مانتو بهترین کار مدل داشتنه
من: :))))) ببین مسئله اصلی اجرا کردنه، یه ایده آلی وجود داره، یه منابع موجود... مانتوها رسمیه یا جوونک اینا؟
لیلا: همه سبکی هست
من: خب، ببین بهترینش اینه که تو تن مدل عکس بگیری، بدون صورت، با ست کردن بقیش، بذا اصن اینجوری بگم:)
لیلا: کسی رو برای اینکار نداریم?
من: بذا از پایه تر شروع کنیم، تو میخوای مانتو بخری از اینستاگرام، خب؟
لیلا: خب
من: حالا چه پستی ببینی، بهتر میتونی مانتوت رو انتخاب کنی؟ چه ویژگی‌هایی برات مهمه، که تو پست یارو معلوم باشه
لیلا: اول تن خورش رو ببینم، یعنی توو تن چه شکلیه، طرح و مدلش رو کامل ببینم، البته من اول قیمت میبینم ? گرون باشه اصلا نگاه نمیکنم که دلم نمونه پیشش
من: اوکیع:) ینی کجاهاش؟
لیلا: مدل استین و ... رنگش واقعی باشه
من: یعنی پس نیاز به یه سری عکس ازین جزئیات داری
لیلا: جنسش قابل تشخیص باشه
من: دیگه چی
لیلا: از ژورنال خوشم نمیاد، یعنی هر چی نورش طبیعی تر باشه بیشتر خوشم میاد. بیشتر از اینایی خوشم میاد که جلوی آینه هستن، راه میرن، ادم بهتر میتونه تصور کنه جنسش چجوریه
من: اوکی:) خب الان فهمیدی باید چیکار کنی؟:)
لیلا: بلی
من: خیلیم عالی
لیلا: البته درمورد اینکه چه چیزی منتشر کنیم فهمیدم?
من: این قدم اولمونه :) الان پس محتوارو میدونیم. اجرایی هست برات؟
لیلا: فروشنده برادرم هست برای اینکار و اوکیه
من: خب پس اجراییه
من: این محتوا که حالا یه چک لیست داریم برای شروع :)
لیلا: فقط کیفیت دوربینو نمیدونم?
من: حداکثر چیزی که می‌تونی. اینو یادت نره، معمولن کاربرا محتواهایی که شبیه به محتوای کاربر معمولی هست رو راحت تر اعتماد می‌کنن، بنابراین اوکیه:)
لیلا: بهت اعتماد میکنم?
من: :))))) خب، حالا میریم سراغ بقیش، میمونه کپشن، نام صفحه، هشتگ گذاری و اینکه چجوری فالوئر بگیریم
لیلا: ??
من: چرا؟
لیلا: توو تصورمه اینا کاملا تخصص میخواد یه نفر که تجربه چندساله داشته باشه
من: :)))))) بذا ازینجا شروع کنیم
من: اینستاگرام چیه؟
لیلا: یه اپلیکیشن?
من: خوبه، که چیکار می‌کنه یا کارش چیه
لیلا: به قول معروف فضای مجازیه
من: به قول خودت بگو
لیلا: برای برقراری ارتباط
من: آها، بین کی و کی؟
لیلا: بین شخص و مخاطباش
من: اوکی، تاحالا ارتباط برقرار کردی؟
لیلا: اره خب، با هم صنفی ها، هم دانشگاهی ها
من: درود برتو:) خب، بیا تو اینستا اونجا ارتباط برقرار کردی؟ ابزار ارتباطیش رو اول بگو برات راحت تر میشه
لیلا: پست و استوری،کامنت، کپشن، دایرکت
من: اوکی:) تصویر و متن در حالت کلی
من: ازین مجراها معیوب بوده ارتباطتت؟
لیلا: ?? اوکی بودم
من: عجیبه چطوری بلدی؟
لیلا: چیو؟
من: که تو اینستاگرام ارتباط بگیری، پرام.
لیلا: عجیبه واقعا؟ ?? مسخره میکنی؟
من: :) حالا برمی‌گردیم
لیلا: آرمان، خدا خفت نکنه، اینجا نصف شبی?
من: :)))))
لیلا: فرق داره، نگاه بهش متفاوته نگاه بیزینسی داشتن
من: ?‍♂️یا خدا، بذا یه جور دیگه بگم،فرض کن خونه‌ای شیر میخوای بخری با هر جنس تندمصرف دیگه‌ای میشه بگی از کی میخری؟ چنتا گزینه بگو اول از کی می‌خری؟
لیلا: سوپرمارکت مجید? بقال سر کوچ
من: خب، فرض کن بستس بعد از کی؟
لیلا: بعد از صحت، اسم مغازشه، ولی اونم دو کوچه بالاتره، کسایی هستن که میشناسیم. از جنساشون مطمئنیم.
من: چرا به اون میگی صحت به اون مجید؟ چه فرقی دارن
لیلا: از بچگی گفتیم سردر صحت، صحت بود، مجید خودشو میشناختیم
من: اوکی، حالا فرض کن اونم بستس
لیلا: هادی? اون این سر کوچه ست.
من: اونم بستس
لیلا: فحش میدم به محله و دیگه دوره میفتم توو کوچه پس کوچه ها، هر جایی که ببینم سوپریه میرم میخرم????
من: فرض کن ماشین داری و رانندگی هم بلدی، حالا چی؟
لیلا: قطعا ماشین داشتم میرفتم فروشگاه که همه چیز در دسترسه.
من: کجا مثلن؟
لیلا: کورش یا شهروند محله بالایی
من: چرا به اسم صاحباشون صداش نمی‌کنی؟
لیلا: نمیشناسمشون
من: چرا؟
لیلا: خیلی کم ازشون خرید کردم و تعدادشون زیاده و یه فروشنده نداره
من: اوکی:) خب حالا چی یاد گرفتیم، توی بیزنسای خرد، ارتباط فرد به فرده. آدما از برند خرید نمی‌کنن. از آدمی که میشناسن خرید می‌کنن. اینا کوچیکن چون به مشتریان محدودی سرویس میدن. اما کسب و کارای بزرگ تر چون به آدمای بیشتری سرویس میدن تعداد کارمند بیشتری دارن، ولی تو عادت داری یه اسم بهش بگی حالا باید چیکار کنیم؟ اینجاس که خود کسب و کار، فارغ از انسان، هویت انسانی پیدا می‌کنه و میشه برند کسب و کار بردار تو از جنس کدومه؟
لیلا: برند
من: میتونم فحش بدم:) بهت
لیلا: ? اوکی
من: خب پس شکر نخور:)
لیلا: ? چشم
من: و ابعاد بیزنس رو در نظر بگیر حالا دوباره جواب بده. داداش اندازه کوروش کارمند یا شعبه داره؟
لیلا: من اینجوری بهش نگاه کردم که شناس نیست
من: ها، جواب سوال من بدهD:
لیلا: نه نیست??
من: خب پس شبیه هادی و مجید و صحت ه، درسته؟
لیلا: اره
من: هادی و مجید و صحت، متخصص ارتباط دارن؟
لیلا: نه
من: نیاز دارن؟
لیلا: اما سالها زمان برده که بشن هادی و مجید
من: اوکیه، نپر جلو:)))) رسیدم به اینکه شبیه کیاس؟ مجید و اینا. برای ارتباط نیازی به متخصص ندارن. چون همه آدمای نسبتا سالم ارتباط بلدن و کسب و کار بزرگ نیست که نیاز به عروسک گردان داشته باشه. چنتایی از پسش برمیان، درسته؟
لیلا: درسته
من: خب پس تو الان به متخصص نیاز نداری، به اندکی مشاوره نیاز داری، که به جای ۱۰ سال تلاش برای جا افتادن تو بازار و آزمون و خطای زیاد سریع تر راه رو طی کنی درسته؟
لیلا: من به این قسمت به چشم تخصص نگاه کردم
من: خب اینو من الان چیم پس
لیلا: موافقم، حرص میدی منو
من: مقالمو بخون و فعلن کارو شروع کن. فمیدی؟:)
لیلا: جرات دارم نفهمم؟ سعی میکنم به زن داداشم یاد بدم چیزایی که یاد گرفتمو
من: الان آروم تری و کمتر میترسی یا نه؟:)
لیلا: نه. پاهام داره میلرزه. کارو که نمیترسم، بیشتر دوست دارم موفق بشیم.
من: بذا. اینستاتو پیدا نمیکنم https://www.instagram.com/p/BZUAzlOnT3q/ اینو روزی چهاربار ببینین
لیلا: سردردت خوب شد؟
من: نه الآنم باید پرزنت آماده کنم
لیلا: هزینه جلسات منم مشخص کن، کارگری حساب کن
من: :)))

اگه بخوام چکیده مکالمه بالارو بگم باید به دوتا سوال جواب بدیم.

1. مارکتینگ چیه؟ فارغ از تعاریف مختلفش خیلی ساده قراره بگه «چی‌رو؟ چطور؟ کجا؟ به کی؟ بفروشم یا ارائه بدم.».
2. برند چیه؟ خیلی ساده بخوام بگم «هویت شبه انسانی و ساختگی».

خب حالا که چی؟ آ:) شما اول باید به اون سوالات پاسخ بدین، محصول یا خدمتتون چیه، چه ویژگی‌هایی داره، مشتریاتون چه خصوصیاتی دارن، کجاها میشه پیداشون کرد،‌ چطوری به ما اعتماد می‌کنن و چطوری باید صدامون رو بهشون برسونیم. دوم اینکه کارو کسب‌ها دارن ادای شما (یک انسان) رو درمیارن! بنابراین ادای ادای خودتون رو در نیارید:))) صرفا شبیه برندی باشید که پیش دوستاتون دارید. ارتباط فرد به فرد غیر ماشینی یکی از مزیت‌های بزرگ شماست.

۲. چند قانون طلایی برای کار و کسب‌های کوچک

• از عکاسی صنعتی پرهیز کنید:

بسته به منابع و با استفاده از اینترنت قاب بندی رو یاد بگیرین و همون‌طور که توی اون مکالمه گفتم، به چک لیست ویژگی‌های محتواتون توجه کنید.

• چیزایی که دوست دارید به اشتراک بذارید:

همون‌طور که گفتم برند شما، خود شما هستین:) پس برای حفظ و عمیق کردن ارتباطتتون با دنبال کننده‌هاتون چیزایی که دوست دارید باهاشون به اشتراک بذارید -و پست محصول شما نیستن- رو در قالب استوری -ترجیحا- منتشر کنید. البته حواستون باشه که حضورتون توی کپشن و پست هم باید حس بشه.

• یواش یواش فیدبک بگیرین:

اگر می‌خواید تغییر اساسی توی محتواتون بدید، مثلن تغییر مدل همیشگی، تغییر فرم و... یواش یواش تغییرات رو اعمال کنید. مثلن فرض کنید شما کار لباس بچه انجام می‌دادید، ولی لباس سگ هم می‌خواین بیارین، قبل از تولید محتوا در این مورد توی یکی از پست‌ها یه سگ رو وارد کنید و بازخورد بگیرید تا با بحران روبرو نشید.

• قیمت رو درج کنید مگر در مورد کارای لوکس یا art خالص:

در کل تا جایی که می‌تونید فرآیند تصمیم گیری و خرید مشتری رو باید ساده‌تر و سریع‌تر کنید. یکی ازین عوامل خجالت از پرسیدن قیمت توی دایرکت هست. البته همون‌طور که گفتم قیمت رو درباره کالاهایی که مخاطبی دارن که قیمت براش مهم نیست و قیمتای شما هم بالاس درج نکنید.

• خواب سرمایه رو تا حد ممکن کاهش بدید:

شما احتمالا سرمایه زیادی ندارید برای همین یا تک محصول کار کنید یا اگر الگوهاتون از نمونه‌های خارجی میاد تصاویر اونارو منتشر کنید و پس از گرفتن سفارش اقدام به تولید کنید. نمونه موفق تک محصول بودن عروسک‌های دوزلی هست، دوزلی اوایل کارش عکس می‌گرفت و از روی عکس عروسک می‌ساخت، در نهایت این کارو متوقف کرد و تا مدت‌ها باسن صورتی رو تولید کرد:)

• به کامنتا و دایرکت پاسخ مجزا بدید:

یادتون باشه که مزیت شما ارتباط انسانیتون هست و یکپارچگی زیاد ارتباطاتتون، بنابراین با مشتری مثل یه دوست خوب برخورد کنید.

• صفحه رو بیزنس کنید:

برای اینکه منظم رشد کنید باید ایده بدین، اجرا کنین و بازخورد بگیرین و ارزیابی کنید، برای اصلاح ایده بدین و... . برای اینکه توی این شکل تجربه کسب کنید باید اطلاعات داشته باشید برای همین صفحتون رو اینجوری (کلیک کنید) بیزنس کنید. علاوه بر این می‌تونید از وب سایت‌هایی مثل ninjalitics و influencermarketinghub هم استفاده کنید که برای شروع نیازی نیست.

• از هشتگ توی متن و برای دسته بندی و از ۳ تا ۷ هشتگ مشخص استفاده کنید:

یه سری قواعد کلی وجود داره که همشون رو می‌تونید اینجا (کلیک کنید) امتحان کنید، ولی بهتره توی این قواعد نمونید و سلیقه مخاطب خودتون رو به مرور و با ایده بدین، اجرا کنین و بازخورد بگیرین و ارزیابی کنید، برای اصلاح ایده بدین و... پیدا کنید. تست کنین، تست کنین، تست کنین:)

• تجربه خرید رو به اشتراک بذارید و هایلایت کنید:

یاد خودتون بیفتید وقتی می‌خواید خرید کنید، چقدر به کامنت‌های دیجیکالا یا حرف یه آدم غریبه که کنارتون توی فروشگاه هست و یه چیزی رو توصیه می‌کنن یا تقبیح می‌کنن گوش می‌دین و چقدر به فروشنده و تبلیغات؟ تلاش کنید که بازخورد مشتریاتون رو دریافت کنید و ازشون اجازه بگیرید که منتشرشون کنید.

• از تخفیف استفاده کنید:

بعضی وقتا تخفیف دادن خوبه:) ولی برای اینکه دقیقا بدونید چطوری باید قیمت گذاری کنید و کی باید تخفیف بدید، اینارو بخونین کلیک کنید: مقاله یک، مقاله دو، مقاله سه، مقاله چهار

• رقیباتون و هم صنفاتون رو معرفی و فالو کنید و براشون کامنت اختصاصی بذارید:

اینکار یکی از کارایی هست که علاوه بر بخش انسانیش، می‌تونه به افزایش مشتریای شما کمک کنه. یادتون باشه که شما مقدار اندکی از بازار رو می‌تونید داشته باشید و اکوسیستم‌ها موفق تر هستن.

• از هایلایت برای توضیح نحوه سفارش و تحویل استفاده کنید:

در راستای سریع تر کردن روند تصمیم گیری و تسهیل خریده که قبلن گفتم. فکر می‌کنم واضح باشه فقط استوری های توضیحی رو اگه الان میخواید بذارید که دنبال کننده زیاد دارید و فکر میکنید اذیت کننده خواهد بود این کارو بکنید، کلوز فرندز، هایلایت و بعد از ۲۴ ساعت از کلوز فرند خارج کنید.

• از پروسه تولید، محتوا درست کنید:

این یکی از محتواهایی هست که در کنار تجربه خرید و استفاده، می‌تونه منجر به افزایش اعتماد مشتری بشه.

۳. خدافظی

خدافظی:) امیدوارم بدردتون بخوره و دعای خیرتون پشت سر من:) سوالی بود می‌تونید کامنت بذارید یا اگه زودتر جواب می‌خواید برام به آدرس Arman.mirabdolhagh@gmail.com ایمیل کنید، در اولین فرصت پاسخ می‌دم.

مرسی از رضا میرعبدالحق برای به اشتراک گذاشتن تجربه‌هاش.