اسم اکانتم رو اینجا توضیح دادم و اما بقیش، ۵ سال هست که توی حوزه بازاریابی و تبلیغات فعالیت می‌کنم و توی پروژه‌های زیادی به عنوان مشاور، مدیر یا کارشناس حضور داشتم. توی این مقاله نمی‌خوام تجربه کاریم رو انتقال بدم. هدفم انتقال تجربه یادگیری هست.
نیازی به تحقیقات بازار میدانی و عمیقی نیست. یه نگاه به وب سایت ایوند، تعداد آموزشگاه‌ها، تعداد دوره‌ها، ظرفیت‌هاشون و تغییر ترند واژه، همه نشان دهنده گرایش زیاد به یادگیری این موضوع هستند. اما آیا چیزهایی که توی تعداد زیادی از این دوره‌ها گفته میشه واقعا ارزش هزینه‌ای که پرداخت می‌کنید رو داره؟ آیا اصلن متخصص‌های دیجیتال مارکتینگ بازار کار ایران، خروجی فوق‌العاده‌ای داشتن و به درجه‌ای رسیدن که بخوان درس بدن؟ از نظر من انتقال تجربه موردی، بله، اما آموزش با توجه به اسامی بسیاری از دوره‌ها، خیر.
با توجه به همه این حرف‌ها توی این مقاله راجع به اینکه چطور برای آموزش دیجیتال مارکتینگ پولتون رو دور نریزید می‌نویسم.
راهنمای بخش‌های مقاله
۱. هدف شما از یادگیری
توی این بخش دوتا هدف در نظر گرفتم یکی یادگرفتن برای کسب و کار خودتون یا جایی که در حال حاضر فعال هستید و دومی یادگیری برای استخدام شدن. اگه هدفتون استخدام هست این بخش رو بخونید.
۲. پیش نیاز آموزش دیجیتال مارکتینگ
توی این قسمت یه سری منابع برای فهم کلی از مارکتینگ، تبلیغات و برندینگ معرفی می‌کنم که اگر پشتوانه فهم از مارکتینگ ندارید پیشنهاد می‌کنم این بخش رو بخونید.
۳. از کجا دیجیتال مارکتینگ یاد بگیریم؟
توی این بخش منابع آموزشی رایگان رو توضیح دادم و لینکاشون رو قرار دادم که فرقی نمی‌کنه کی هستی اگه تا اینجای مقاله رو خوندید، این بخش رو بخون.
۴. خداحافظی
توی این بخش غر می زنم و براتون آرزوی موفقیت می کنم.
برای آموزش شما اختیار دارید که هر هدفی داشته باشید. اما من دو دسته کلی رو در نظر می‌گیرم که می‌تونم بهشون کمک کنم. دسته اول آدم‌هایی هستند که در حال حاضر در کسب و کاری فعال هستند و به هر دلیلی نیاز به یادگیری دیجیتال مارکتینگ دارند. شماهم اگر توی این قسمت قرار می‌گیرید نیازی به خوندن این بخش ندارید و می‌تونید سراغ بخش بعدی برید. اما اگر توی دسته‌ای هستید که به دلیل تغییر شغل یا جذب شدن به بازار کار این تخصص این متن رو مطالعه می‌کنید به خوندن ادامه بدید.
مسئله اصلی این هست که شما با خوندن این مقاله،به تنهایی کار گیرتون نمیاد. شما علاوه بر خوندن این مقاله و تمام کردن آموزش‌هایی که توش توضیح دادم،نیاز به داشتن مهارت‌های دیگه‌ای در ارتباط گرفتن با آدم‌ها هستید. این بخش انقدر مهم هست که شما اگر بتونید خوب ارتباط بگیرید، اعتماد‌بنفس داشته باشید، مثل بسیاری از دوستان دیگر شاغل در این حوزه که با توجه به خروجی‌هاشون، در بهترین حالت دانشی محدود به برخی بلاگ‌های خارجی دارند، پست‌های شغلی خوبی داشته باشید و حتی دوره‌های آموزشی هم برگزار کنید.
تلاش کنید که توی لینکدین فعال باشید. افراد فعال این حوزه رو بشناسید و سعی کنید باهاشون ارتباط برقرار کنید. گهگدار بخش‌هایی از همین چیزایی که اینجا یاد می‌گیرید رو به اشتراک بگذارید و برای پست‌های مرتبط با این حوزه کامنت بگذارید. رزومه نوشتن، به مصاحبه دعوت شدن و مصاحبه رفتن یادبگیرید. توی دورهمی‌ها شرکت کنید و خودتون رو معرفی کنید. دنبال موقعیت‌های شغلی کارآموزی که می‌تونن براتون رزومه خوبی باشن بگردین و خلاصه یه جوری، یه جایی خودتون رو جا کنید! این متن رو هم برای توسعه فردی خودتون بخونید.
نکته: بین تلاش‌هاتون می‌تونید گریزی هم به تیزلند آقای طالبی یا رهنما کالج بزنید و برای ورود بهشون تلاش کنید. اما یادتون باشه که هر دوی اینجاها خیریه نیستن و برخلاف ادعای آموزشی که دارن، دست شما رو از صفر نخواهند گرفت و توی اینجاها قراره یه فعالیت برد-برد داشته باشید. برای اون‌ها کار تقریبا مجانی شما و وجه برندشون و برای شما بسته به خودتون، ارتباط، سابقه و تجربه در برخی از بخش‌های دیجیتال مارکتینگ. (متاسفانه هر دو بخش پولی رو راه اندازی کردن از پارسال مثلا آقای طالبی رو در اینجا و رهنما کالج رو همون جا ببینید.)
اول از همه باید بگم که شما پیش از هرکاری مثل خیلی از آموزش‌های آنلاین و رایگان دیگه به فیلترشکن، حجم اینترنت، دونستن زبان انگلیسی در حد دبیرستان و اگر نیاز شد استفاده از دیکشنری دارید. فارغ از این موارد اما برای یادگیری دیجیتال مارکتینگ نیاز به دونستن چه چیزهایی دارید؟ به طور ساده همون‌طور که از اسمش (Digital Marketing) میشه فهمید، مارکتینگ از طریق درگاه‌ها و ابزارهای دیجیتال رو بهش دیجیتال مارکتینگ می‌گیم. بنابراین یادگیری استفاده از این ابزارها در بهترین حالت شمارو می‌تونه به یک اپراتور تبدیل کنه. مثل خیلی از افراد فعال فعلی کسی خواهید بود که بلده درست بیل بزنه ولی نمی‌دونه چرا اینجا و تا این ارتفاع باید بیل بزنه. دنیا به اپراتورها هم نیاز داره، ولی انتخابش کنید.
اگر انتخابتون اپراتور بودن هست یا اطلاعاتی کلی در رابطه با مارکتینگ و استراتژی کار و کسب دارید، می‌تونید ادامه این بخش رو نخونید. اما اگه نیست باید بهتون بگم که یادگیری کلیت مارکتینگ و بیزنس می‌تونه به شما کمک کنه تا از ابزاراتون خلاقانه استفاده کنید، هدف گذاری دقیق‌تری داشته باشید،بهتر به کسب و کار کمک کنید و محدود به منابع آموزشی نباشید. خلاصه به مرور راه‌های جدید رو خودتون کشف کنید و بهینه ترین راه رو خلق کنید.
برای یادگیری مارکتینگ و کار و کسب چندتا راه رایگان دارید:
این ویدیوی مراسمی هست که فیلیپ کاتلر به فستیوال انسان شناسی دانشگاه شیکاگو دعوت شده تا درباره‌ی مارکتینگ حرف بزنه. کاتلر توی این کنفرانس بسیار جذاب راجع به تاریخ مارکتینگ و فلسفه‌ش حرف می زنه و در نهایت جوهر نظرات و رویکردهای خودش نسبت مارکتینگ رو بسیار ساده بیان می کنه. دیدن این ویدیو فارغ از یادگیری دیجیتال مارکتینگ برای زندگیتون خوبه.
این دوره شامل تقریبا ۲۴ ساعت ویدیو از کلاس بازاریابی MBA دانشگاه امیرکبیر هست. فوق العاده است. پیشنهاد اینکه دانلود کنید و با سرعت ۱.۸ ببینید. چیزای بسیار ارزنده‌ای درباره مارکتینگ یاد می‌گیرید. این دوره رایگان هست.
۳. اپلیکیشن Quantic
Quantic مدرسه کار و کسب هست که دوره‌های MBA برگزار می‌کنه و قبلن اسمش smartly بود. توی اپلیکیشن یه بخش رایگان و کوتاه وجود داره که شما را با مفاهیم کار و کسب،اونقدری که نیاز خواهید داشت آشنا می‌کنه.
۴. اپلیکیشن Primer
توی این اپلیکیشن که متعلق به گوگل هست توی سه تا دسته‌ی Bussiness & Operations، Brand & Identity و Marketing & Measurement دوره‌های ناگتی یا کوتاهی رو تعریف کرده بسیار ساده و جذاب در مورد مفاهیم مهمی مثال‌های کاربردی و عملی می‌زنه. در کل چه برای دیجیتال مارکتینگ چه به هر دلیلی، بهتره این اپلیکیشن روی تلفن همراهتون باشه هر چند وقت یه بار که پنج دقیقه وقت دارید بهش سر بزنین.
۵. یه سری چیزای دیگه که رایگان نیستن ولی به نسبت قیمت می‌ارزند
دیدن ۴ تا شماره قبلی برای اینکه عمیق تر دیجیتال مارکتینگ رو یاد بگیرید کافیه. اما این چهار تا مورد هم هستن که واقعا حیفم اومد معرفی نکنم:
اول یه خاطره کوتاه بگم. توی مقطع کارشناسی ارشد، استاد یکی از درس‌ها نیومد و به جاشون آقای صالح نجفی اومدن. از این نقطه من پیگیر کلاس‌های دیگه ایشون هم بودم. منهای چیزهایی که راجع به فلسفه و هنر ازشون یادگرفتم، چندتا جمله کلیدی هم گفتن که سه‌تاش به نظرم برای این بخش مناسب هست:
«رسیدن به هدف شبیه بالا رفتن از کوه می‌مونه. مسیر درست مسیر زیگ‌زاگه.»
و
«اگه یک کتاب رو شروع کردی تا صفحه ۱۰ به سختی رسیدی، بذارش کنار الان وقت خوندش نیست.»
و
«مستقیم یا از ابتدای فرضی یاد نگیرید، درختی مدل یادگیری جالب تری هست»
اینارو گفتم که بگم من ترتیب گذاشتم ولی مهم نیست که از کجا شروع می‌کنید، بازشون کنید اگه دوست نداشتید بوک مارک کنید برای یه وقت دیگه، سخت نگیرید. مهم ترین چیز اینه که از جایی شروع کنید که دوست دارید و بعدش جستجو کردن راجع به بخش‌هایی که کنجکاوید.
لیندا وب سایت اموزشی لینکدین و زیرمجموعه مایکروسافت هست که آموزش های متعددی در زمینه‌های مختلف با استادهای به نامی داره. توی این وب سایت یه مدل دسته بندی به نام مسیر یادگیری هست که یه بخش اصلی به نام marketing داره. توی این بخش می‌تونید Become a Digital Marketer یا Become an online marketing manager رو ببینید، ویدیوها رو از تورنت رایگان دانلود کنید و با ترتیب سایت لیندا نگاه کنید. ولی یه پیشنهاد راحت‌تر که قبلن رایگان بود ولی الان کمی باید پول بدید (کمتر از ۵۰ هزارتومن)، استفاده از میتالرن هست. این وب سایت همون لیندا تا ۲۰۱۹ آپدیت شده برای ایران است! و از بقیه وب سایت‌هایی که آموزش‌های لیندا رو دارن ارزون‌تره. توی میتالرن پیشنهاد می‌کنم این مسیرها رو دانلود کنید:
become a digital marketing specialist (۲۷ ساعت)
Master Digital Marketing (۴۰ ساعت)
مسیرها و دوره‌های تخصصی دیگه‌ای برای سئو یا مارکتینگ محتوا یا وایرال مارکتینگ هم توی این وب سایت هست که اگر علاقه‌مند بودید حتما ببینید.
البته راجع به سئو یه سایت ایرانی هم هست که آموزش‌های رایگان رو جمع آوری کرده که به نظرم واقعا دوره‌ی رایگان سئویی (به جز کانال‌های یوتوب خارجی) ندیدم که انقد کامل باشه.
توصیه:ویدیوهای مربوط به گوگل آنالتیک رو به این دلیل که آموزش گوگل کامل‌تره می‌تونید نبینید. همچنین در مورد ویدیوهای مربوط یه یوتوب، فیسبوک، لینکدین و توئیتر کامل دیدنشون می‌تونه توی الویتتون نباشه و فقط ویدیوهای اولشون که مربوط ماهیت این شبکه‌ها هست رو ببینید. چون بخش زیادی از ابزارهای که در در این ویدیوها توضیح داده در ایران قابل دسترس و استفاده نیستند.
نکته: اگه از طریق اپ موبایلتون توی لینکدین مرور کنید و اپلیکیشن مربوط به آموزش لینکدین رو نصب کرده و یدونه دوره رایگان بگذرونید. به مرور توی لینکدین دوره‌هایی رو برای ۲۴ ساعت براتون رایگان می‌کنه که فایدشون قاب کردن certificate در پروفایل لینکدینتون هست.
گوگل از جهات مختلفی آموزش می‌ده. Primer رو پیش از این راجع بهش حرف زدیم که امیدوارم تا خوندن این واژه نصبش کرده باشید. در ادامه بقیه این منابع رایگان که Certificate هم می‌دن رو معرفی می‌کنیم.
- دیجیتال گاراژ
توی این وب سایت دوره‌های رایگان و پولی وجود دارند که گذروندنشون می‌تونه جذاب و شامل آموزش‌هایی باشه که تا مدت‌ها یادتون نره. مهم‌تر از همه Certificate رایگان داره.
اگر توی آژانس تبلیغاتی فعال نباشید و بخوایید توی کار و کسب‌ها، دیجیتال مارکتینگ انجام بدید، دوره‌های این وب سایت براتون خیلی مهم میشه. توی این وب سایت کار تخصصی و عملی با گوگل آنالیتیک، گوگل تگ منیجر و گوگل دیتا استدیو رو یاد می‌گیرید.
البته یه وب سایت ایرانی هم هست که آقای زندی آموزش‌های مربوط به گوگل آنالیتیکس، تگ منیجر و... رو گذاشته، ولی خب پولیه اما به نظرم بسیار خوب توضیح داده.
اگر توی ایران زندگی نمی‌کردید، قطعا اولین پیشنهادم ثبت نام در اینجا بود. ولی بیشتر دوره‌هاش پولی و گرون هستند. اما دوره‌های رایگانی هم مثل AppMarketing داره. این دوره درسته که اسمش مارکتینگ اپلیکیشن هست، ولی روش‌هایی که توضیح می‌ده رو میشه به بازاریابی محصول یا کار و کسب کوچیک هم تعمیم داد. در کل جامع‌تر از دیجیتال مارکتینگ و دوره خوبی هست.
دیدن چیزایی که فیسبوک راجع به محصول خودش میگه قطعا خالی از لطف نیست. در ضمن خیلی کوتاه هستن و کلش رو میشه توی حداکثر ۲ ساعت دید و فهمید.
guide to instagram account for business
guide to advertising on instagram
grow business with instagram and facebook
content creators
جا داره دوباره جمله طلایی خودم رو تکرار کنم:«به ازای هر کتابی که می خونید، صدها نفر رو توی تبلیغات ایران جا می گذارید» کتاب در این زمینه زیاد هست ولی فکر می‌کنیم ورق زدن این دوتا کتاب مهم هست:
Digital marketing all-in-one for dummies
Digital Marketing Strategy: An Integrated Approach to Online Marketing
منابع قبلی برای آموختن و فهمیدن و شروع اینکه خودتون هر بخشی از دیجیتال مارکتینگ رو دوست داشتید تخصصی‌تر دنبال کنید، کافی هستند. اما یه سری از منابع هم هستند که دلم نیومد نگم:
غُرهام رو نگه داشته بودم برای این بخش، ولی الان چیزی نمونده. امیدوارم استفاده کنید و موفق باشید. دوستون دارم. دوتا نکته پایانی هم توی کادر پایین گذاشتم شاید رستگار شوید.
یه استاد ماشین لرنینگ داشتیم که بسیار فهمیده بودن. ایشون حدود ۱۰ سال پیش یادگرفتن رو با help متلب شروع کرده بودن. در کل توی ابزارهای دیجیتال مارکتینگ شاید ساده یا احمقانه به نظرتون بیاد اما help رو حتما مطالعه کنین.
همیشه فعالیت‌های مارکتینگ لیدرهای بازار بین المللی در زمینه‌های مختلف رو دنبال کنید. خیلی چیزا میشه یادگرفت.
پ.ن: توی این اپیزود ماگ کست که لینکش رو میذارم درباره‌ی چیزایی که توی این مقاله جا و فرصت توضیح دادنش نبود نوشتم اگه خواستید قبل از دیدن دوره‌ها گوش بدید.
anchor.fm/mugcast/episodes/--e1589tk
پ.ن ۲: یه جلسه‌ی دو ساعته هم راجع به کمپین نوشتن اینجا حرف زدم که اگه خواستید می‌تونید رایگان ببینید:
eseminar.tv/webinar/وبینار-تدوین-و-نگارش-کمپین-تبلیغاتی
