کرونا ویروس: از یه زاویه دیگه که احتمالاً کسی بهت نمیگه

به نام خدا.

سلام.

با توجه به اینکه هزاران میلیون نفر (بزرگنمایی) در ویرگول و جاهای دیگه دنیا دارن حسابی بهش میپردازن، منم این وسط گفتم یه کار متفاوتی بکنم و از یه دید دیگه بهش نگاه کنم و یکمی هم طنز توش وارد کنم و آخرش هم یه نتیجه گیری.

تو این اوضاع که جناب کرونا روی کار آمده و با قد و قواره ریزش ۸ میلیارد نفر رو گذاشته سر کار:

یه سری ها کارشان ترساندن مردمه. عجب سلاح مخوف و پرکاربردیه این «ترس». هم به درد سیاست مدارها میخوره، هم تولید کننده ها، هم عزیزانِ اینستاگرامی که برای بالا بردن فالوور ها از هیچ کاری دریغ نمیکنن، و هم به درد کسایی میخوره که میخوان روحیه مردم رو خراب کنن.
یه سری ها کارشان به مسخره گرفتنه. هرچند که انگیزه بالا بردن فالوور و مشهور شدن و این چیزها در این دسته هم خودنمایی میکنه، ولی هرچه باشه از اون ترساندنِ بهتره به نظرم.
یه سری ها کلاً به فلانشان هم نیست. اینها همونایی هستن که وقتی همه مغازه ها هم بسته میشه اینا باز میرن بیرون میچرخن الکی. خودِ اینها میشن ۲ دسته، دسته اول کرونا میگیرن میمیرن، دسته دوم هم کرونا میگیرن ولی نمیمیرن (شوخی).
یه سری ها وظیفه دست به دست کردنِ چرت و پرت ها رو تقبل کردن.
یه سری ها شدن Data Scientist و هزار جور نمودار و آمار ارائه میدن، جوری که آدم فکر میکنه واقعاً این آمار ها تو کشورهای مختلف همه راست و درست هستن.
یه سری ها از ترس دارن میمیرن و از این ماسک هایی که تو دوران جنگ موقع حمله شیمیایی سرشان میکردن هم اگه بهشان بدی، احتملاً روی اون ماسک هم یه ماسک N95 دیگه میزنن.
یه سری ها هم که اصلاً تو باغ نیستن. احتمالاً اینستاگرام ندارن.

حالا . . .

حالا گذشته از این دسته بندیِ خیالی، ما هم یه کوچولو ادای Data Scientist ها رو دربیاریم و یه آماری ارائه بدیم، شاید ما هم معروف شدیم.

البته شاید بین این همه طنز و حرف های نه چندان جدی، یه حقیقتِ جالبی هم یه جایی برای خودش مظلومانه نشسته باشه.

۴ نوع موجودِ ریزه میزه، در ۴ دوره مختلف

اولین موجود اسمش SARS بود که دوران حاکمیتش سال ۲۰۰۳ بود.
مقدار Mortality rate برای SARS حدود ۱۰ درصد بود که حدود ۲۶ تا کشور رو هم درگیر کرد. (Mortality rate رو اگه خودمانی بخوام بگم، یعنی چند درصد از کسایی که درگیر میشن میمیرن).
دومی اسمش Swine Flu بود که دوران حاکمیتش سال ۲۰۰۹ بود.
مقدار Mortality rate برای Swine Flu حدود ۴.۵ درصد بود و بیشتر از ۵۷ میلیون نفر (!) رو هم درگیر کرد.
سومی Ebola بود که دوران حاکمیتش سال ۲۰۱۴ بود.
مقدار Mortality rate برای Ebola حدود ۲۵ درصد بود و بیشتر از ۱۱ هزار نفر هم کشته شدن.
و در آخر هم همین Coronavirus دوسداشتنی و موذی (یعنی بداندیش و حیله گر!) که دوران حاکمیتش سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ بوده.
مقدار Mortality rate برای Coronavirus هم حدود ۲ الی ۴ درصد گزارش شده و توی ۷۸ روز بیشتر از ۳۰۰۰ نفر کشته شدن.

حالا جالب میشه

نکته اینجاس که Mortality rate برای Coronavirus از همه اون ۳ تای قبلی کمتره. ولی ۲ تا سوال:

چرا با وجود این حقیقت که Mortality rate خیلی پایین تره، Coronavirus خیلی خیلی چیزِ وحشتناک تری از اون ۳ مورد قبلی به نظر میاد برای مردم؟

و اینکه چرا اینقدر این قضیه مهم شده که «اقتصاد جهانی» رو تحت تاثیر بزاره؟

نکته اینه که . . .

شاید بگی چون بیشتر از اون یکی ها و سریع تر منتقل میشه. ولی نکته مهم از دیدِ اینه که:

جوری که ما «اخبار» رو «مصرف» میکنیم، خیلی خیلی تغییر کرده در دوره هایی که این ۴ تا موجود ریزه میزه روی کار آمدن.

تو سال ۲۰۰۳ که جناب SARS مشغول «انجام وظیفه» بود، Facebook و WhatsApp و Telegram و Instagram و اینجور چیزایی وجود نداشت.
تو سال ۲۰۰۹ که خانوم Swine Flu مشغول انجام عملیات بودن، تازه Facebook فقط ۱۵۰ میلیون عضو داشت که کفاف خود آمریکا رو هم به زور میداد برای نشر و پراکنده کردنِ اخبار (و همینطور چرندیات).
تو سال ۲۰۱۴ که جناب Ebola پا به میدان مبارزه علیه باطل گذاشت، Facebook خیلی بیشتر رشد کرده بود و ًWhatsApp هم دیگه ۴۵۰ میلیون عضو داشت.
و حالا، سال ۲۰۲۰ و Facebook بیشتر از ۱.۵ میلیارد عضو داره و WhatsApp هم بیشتر از ۲ میلیارد! دیگه تلگرام و اینستاگرام هم بماند که به جز من و عمه عزیزم کل ایران تقریباً توی این ۲ تا هستن.

و نکته مهم تر اینکه . . .

امروزه که بیشتر از ۳ میلیارد نفر داخل این رسانه های اجتماعی وِل میگردن، تمام اینها قدرت رسانه های اجتماعی (Social Media) در زمینه بزرگنماییِ خبرهای منفی، رو نشان میده.

خودِ من و تو، دوستانِ ما، آشنایان، فامیل، هم محلی ها، هم شهری ها، هم استانی ها، هم وطن ها، و همه اون ۳ میلیارد نفر داریم همزمان اون «اخبار منفی» رو از این دست به اون دست گسترش میدیم و بیشتر از اون چیزی که در واقعیت هست، اون رو نشان میدیم.

حالا تفاوتی نداره که Coronavirus واقعاً اینقدر ها هم خطرناک هست یا نه، مهم اینه که با وجود این شبکه ها و رسانه های اجتماعی، آدم احساس میکنه الان مرکزِ انتشارِ Coronavirus توی اتاق خواب خودشه و اگه روزی هزار بار دستات رو نشوری یکی از اون میلیاردها Coronavirus که توی اتاقت کمین کردن، یهویی گیرِت میارن و به ۷۲ روش سامورایی نازِت میکنن.

حرفِ یکی مانده به آخر!

هیچ شکی نیست که Coronavirus هم مثل اون ۳ تا ویروس دیگه که گفتم و همینطور مثل هزاران ویروس شناخته شده و ناشناخته دیگه، این توانایی رو داره که به قول ما کرمانشاهی ها «خُدات رو دربیاره» و زودتر بفرستت اون دنیا. من هم اصلاً نمیخوام بگم خطرناک نیست.

این آمار و ارقامی هم که اینجا دادم به سادگی با یه سرچ پیدا میشن. البته من خودم هم به اینجور آمار و ارقام بصورت ۱۰۰ درصد اطمینان ندارم. ولی خوب قصدِ این مقاله هم یه چیز دیگه بود اصلاً:

نکته اصلی این مقاله، عوض شدنِ نحوه خبردار شدنِ ما آدما از اوضاع و نحوه چرخش و انتشار اخبارِ درست و همچنین چرت و پرت، بود. و همچنین اینکه چطور ما آدما با استفاده از این شبکه های اجتماعی، هر خبر منفی رو چندین برابر از اون چیزی که واقعاً هست، تقویتش میکنیم.
تمام حرفم هم اینه که این Coronavirus هرچقدر هم که جدی باشه، مطمئن باش رسانه های اجتماعی باعث میشن تو اون رو چند برابر بدتر و خطرناک تر و غیر واقعی تر ببینی. نکته مهم اینه.

گذشته از همه اینها، من بازم به این اعتقاد دارم که تا خدا نخواد، یه برگ هم زمین نمیفته. تنها کاری که میشه کرد اینه که تا اونجایی که میشه رعایت کرد و مراقب بود. ولی ترسیدنِ بیش از حد و جدی گرفتنِ بیش از حد، نتیجه ای جز استرس و تضعیف سیستم ایمنی و نهایتاً بالا بردنِ احتمالِ کرونا گرفتن، نداره. دیگه خود دانید.

حرف آخر

توی این روزا که همه از کرونا میترسن، هیچکس از قاتلِ خاموشِ انسان ها نمیترسه و هر روز هم داریم خودمان با دستای خودمان به این قاتل خاموش کمک هم میکنیم. این قاتل خاموش چیزی نیست جز استرس، یعنی رفیق و یار و یاورِ همه انسان های قرن بیست و یکُمی.

با یه سرچ ساده میتانید ببینید که استرس (که بهش میگن بیماریِ قرن ۲۱) مستقیم و یا غیر مستقیم توی خیلی از بیماری ها نقش داره. میزان خطر و کشندگی استرس چندین برابر کرونا و هر ویروس و عامل بیماری زای دیگه ایه، ولی چون «تدریجی میکُشه»، کسی جدیش نمیگیره.

یه جمله بی نظیر و قابل تامل هم از Richard Dawkins در مورد استرس و قدرت «فکر»:

It's known that stress gives rise to disease. It's also known that many diseases, especially stress-related diseases, can be cured by placebos - pills that have no medicinal effect, but people think they do, and so they do.

این ثابت شده که استرس باعث یوجود آمدنِ بیماری میشه. این هم ثابت شده که خیلی از بیماری ها، مخصوصاً بیماری هایی که ربط به استرس دارن، به وسیله placebo ها درمان میشن. یعنی به وسیله قرص هایی که هیچ اثر پزشکی ندارن (!) ولی چون مردم «فکر» میکنن که اثر دارن، پس واقعاً هم در عمل اثر میزارن!!!

این یعنی چه؟ یعنی اینکه یکی از بهترین راه ها برای از بین بردنِ استرس، کار کردن روی فکرها و عوض کردنِ اونها با فکرهای دیگس.

خلاصه اینکه حواستان به بیماری قرن ۲۱ باشه، خیلی بیشتر از کرونا. البته حیف که شستنِ دست ها کمکی به استرس نمیکنه.

این فقط تلاشی بود برای دیدنِ این اوضاع Coronavirus از یه زاویه دیگه و فقط هم نظر خودِ من بود. آمار و ارقامِ هیچ کشوری در دنیا رو هم جدی نگیرید. من و تو هیچوقت به این زودیا نمیتانیم بفهمیم که «حقیقت پشت پرده» چیه. سیاست چیزِ کثیفیه.

یه نکته جالب دیگه هم اینه که این اولین باره که من ساعت ۵ صبح اینجا مطلب میزارم و نکته حتی جالب تر هم اینه که از سرِ شب تا حالا تقریباً ۲ لیتر دوغ خوردم ولی یک دقیقه هم نخوابیدم.

مخلص، یا علی.

برای ارتباط با من میتانید هم از آدرس ایمیل odiwxe@gmail.com و هم از ID تلگرام solyinho@ استفاده کنید.