بازیابی اطلاعات چیست؟

بازیابی اطلاعات یا Information Retrieval، تعریفی است شامل: فناوری جستجو و استخراج اطلاعات، داده‌ها و فراداده‌ها در انواع حافظه های داخلی و جانبی. این حافظه ها می توانند مربوط به دستگاه های الکترونیکی بوده و یا قطعاتی خارج از دستگاه باشند که برای تبادل اطلاعات به سیستم ها متصل می شوند. همانطور که اطلاع دارید، افزایش روزافزون انواع اطلاعات از قبیل عکس، موزیک، ویدئو، اسناد و … موجب شده فضاهای متفاوتی نیز برای نگهداری از این اطلاعات ساخته شود.

حال ممکن است تحت شرایط و به دلایلی که در ادامه به آنها می پردازیم، محتویات این حافظه ها پاک شده و از دسترس کاربران خارج گردند. در این شرایط، اگر کاربر از اطلاعات خود نسخه پشتیبان نداشته باشد، باید نسبت به ریکاوری آنها اقدام شود. متخصصین بسیاری در حوزه ریکاوری اطلاعات فعالیت کرده و تلاش می کنند بتوانند با استفاده از ابزارها و روش های مختلف، اطلاعات کاربران را به آنها بازگردانند. مرکز ریکاوری اطلاعات به عنوان یکی از مراکز پیشرو در این زمینه، خدمات درخور و شایسته ای را به کاربران ارائه می نماید.

دلایل مورد بررسی در بازیابی اطلاعات

یکی از فعالیت های مرکز ریکاوری اطلاعات، ارائه نکاتی در مورد دلایل حذف شدن محتوای دستگاه ها به کاربران می باشد. در این راستا، مجموعه ای از دلایل مورد بررسی در فرآیند بازیابی اطلاعات را به استحضار شما عزیزان می رسانیم. بسته به نوع دستگاه و یا حافظه جانبی شما، ممکن است موارد مختلفی منجر به حذف شدن اطلاعات شما شوند. در انواع هاردهای اکسترنال و فلش مموری ها، مشکلات سخت افزاری یکی از اصلی ترین دلایل از بین رفتن اطلاعات کاربران هستند. همچنین در صورت اتصال این قطعات به سیستم های ویروسی نیز ممکن است محتوای آنها از بین برود.

در مورد دستگاه هایی همچون انواع موبایل، تبلت، رایانه، لپ‌تاپ و … که از حافظه داخلی برخوردارند نیز باید مشکلات نرم افزاری و سخت افزاری با هم مورد ببررسی  قرار گیرند. ممکن است به دلیل نصب یک برنامه معیوب، بخش حافظه دچار مشکل شده و اطلاعات از بین بروند. همچنین گاهی به دلیل بروز آسیب های فیزیکی در این وسایل، اطلاعات موجود در آنها پاک می شوند. به هر ترتیب در مرکز ریکاوری اطلاعات به کلیه این دلایل توجه می شود.

پاک کردن اطلاعات بدون امکان بازیابی

اگر قصد فروش یکی از گجت‌های مورد استفاد‌تان را داشته باشید احتمالا این پرسش برای شما مطرح شود که چگونه می‌توان اطلاعات ذخیره شده در آن را به شکلی غیرقابل بازیابی پاک کرد. برای مثال زمانی که شما بخواهید کامپیوتر شخصی‌تان را بفروشید، احتمالاً پاک کردن اطلاعات هارد این کامپیوتر به صورت غیر قابل بازیافت، برای شما مهم باشد چرا که پاک کردن معمولی یا فرمت کردن هارد کامپیوتر، از بازیافت مجدد آنها جلوگیری نمی کند.

برای پاک کردن همه آثار و علائم از روی هارد، ابزارهای خاصی لازم است که همه اطلاعات هارد را به صورت فیزیکی پاک کند، ولی در عین حال به هارد ضربه نزند. از همین رو توصیه می‌شود برای انجام این کار و دریافت راهنمایی‌های تخصصی مرتبط با آن به مرکز بازیابی اطلاعات مراجعه نمایید. در غیراینصورت می‌توانید از نرم افزارهای تخصصی مناسب برای این کار نظیر نرم افزار Expert Eraser استفاده کنید. این نرم افزار هاردهای IDE و SCSI را به صورت اتوماتیک می شناسد و در صورت نصب و استفاده از این برنامه، اطلاعات موجود در هارد به صورت غیر قابل برگشت پاک می شود و حتی متخصصان در مراکز بازیابی پیشرفته نیز نمی توانند هیچ اطلاعاتی را بازیافت کنند.

نرم افزار بازیابی اطلاعات

از دست دادن اطلاعات همواره و همیشه فاجعه بزرگی برای کاربر بوده و هست. خصوصا اگر اطلاعات پاک شده از جهاتی اهمیت بیشتری داشته باشند. با توجه به استفاده از انواع دستگاه های هوشمندی که همگی دارای حافظه ذخیره سازی هستند، هر روز حجم زیادی از داده ها را بسیار ساده ذخیره و حذف می کنیم، بدون اینکه خیلی به نحوه انجام این فرایند دقت داشته باشیم. زمانی این موضوع برایمان مهم می شود که به دنبال بازیابی یک داده حذف شده مهم باشیم. در این شرایط می خواهیم از هر روشی که شده، داده ها را دوباره احیا کنیم. یکی از این روش ها استفاده از نرم افزار بازیابی اطلاعات است. انواع مختلفی از اینگونه نرم افزار ها وجود دارند که هر کدام قابلیت های ویژه ای دارند. اما بازیابی اطلاعات با نرم افزار ها راهی است که به مقصد نمی رسد. زیرا بسیاری از فایل ها با نرم افزار قابل بازیابی نیستند.

دستگاه PC 3000 پیشرفته ترین ابزار برای بازیابی و احیای اطلاعات از دست رفته است. تکنولوژی منحصر بفرد PC 3000 حقیقتاً یک پیشرفت بزرگ در دنیای بازیابی اطلاعات است. این تکنولوژی توسط مهندسان زبده کمپانی ACE Laboratory و کاملاً استادانه و با دقت فراوان در موسسه تحقیقات صنایع الکترونیک USSR ساخته شده است و در نهایت برای تعمیرات و بازیابی اطلاعات سخت افزارهای نگه دارنده اطلاعات ( Storage) توسعه پیدا کرده است. در همه موارد، PC 3000 بهترین ابزار سخت افزاری- نرم افزاری جهت بازیابی اطلاعات است و تنها راه حل تخصصی است که اکثر موارد بازیابی اطلاعات توسط آن قابل حل است. این محصولات دارای طبقه بندی خاصی هستند و موارد کاربردی خاصی نیز دارند. اگر فقط یک بار با دستگاه تعمیر هارد و بازیابی اطلاعات PC 3000 کار کنید درخواهید یافت که واقعا هیچ سیستمی قابل مقایسه با این ابزار نیست. با توجه به درخواست های مکرر کاربران در این بخش به معرفی بر خی از نرم افزار های بازیابی اطلاعات می پردازیم

روش های بازیابی اطلاعات

فارغ از دلیل از دست رفتن محتویات حافظه، روش های متعددی برای بازیابی اطلاعات وجود دارد. در این روش ها، به نوع حافظه مورد نظر توجه شده و بر اساس آن، روش خاصی به کار برده می شود. به عنوان مثال، ریکاوری یک هارد اکسترنال دارای تفاوت هایی با ریکاوری هارد و حافظه یک رایانه است.

همچنین در هریک از روش های بازیابی اطلاعات، امکان بازگشت بخشی از اطلاعات از دست رفته وجود داشته و نمی توان توقع داشت که همه محتویات حافظه مجددا باز گردانده شده و در اختیار کاربر قرار گیرند. البته تلاش متخصصین مرکز بازیابی اطلاعات در این راستا است که به ریکاوری بیشترین حجم ممکن از اطلاعات حذف شده انواع هارد دیسک، فلش مموری، حافظه رایانه، حافظه گوشی های هوشمند و … دست پیدا کنند.

تفاوت بازیابی اطلاعات با بازیابی داده

یکی از مواردی که معمولا برای کاربران مورد ابهام است، تفاوت بین ریکاوری اطلاعات و بازیابی داده است. شاید این دو در نگاه اول یکسان و مترادف به نظر برسند. در حالی که باید گفت بین این دو مقوله تفاوت‌های زیادی وجود دارد. با این توضیح که داده‌ها معمولا ابهام نداشته اما اطلاعات نیاز به تفسیر دارند، متذکر می شویم که در سیستم‌های بازیابی داده، کارایی سیستم از نظر سرعت و فضا به عنوان معیار ارزیابی در نظر گرفته می‌شود.

در حالی که در سیستم‌های ریکاوری اطلاعات، معیار دقت و بازخوانی معیارهای اصلی ارزیابی به شمار می روند. کارشناسان ما در مرکز بازیابی اطلاعات، ضمن اشراف کامل بر تفاوت های این دو مقوله، تمامی موارد لازم را در بازیابی اطلاعات در نظر می گیرند.