تفاوت ما و خارجی ها در مدیریت مناطق طبیعی

در بحث محیط زیست مصمم‌تر و پرتلاش‌تر و دلسوزتر ( حتی در ظاهر ! ) از این خارجی ها ندیدم.?

اول ببینیم پارک ملی چیه ؟

(ویکی پدیا): پارک ملی به محدوده‌ای از منابع طبیعی، من‌جمله جنگل، مرتع، بیشه‌های طبیعی، دشت، رودخانه، دریاچه و کوهستان اطلاق می‌شود که نمایان‌گر نمونه‌های برجسته‌ای از مظاهر طبیعی باشد. دولت‌ها به منظور حفظ همیشگی وضعیت زیست‌بوم و همچنین ایجاد محیط مناسب برای تکثیر و پرورش جانوران وحشی و رشد گیاهان در خطر انقراض و برای جلوگیری از دخالت‌های مخرب انسانی، این مناطق را تحت حفاظت قرار می‌دهند.

حالا به نقشه Google Maps از آمریکای شمالی نگاه کنید :

سمت چپ نقشه رشته کوه راکی قرار دارد که تراکم پارک های ملی ثبت شده بیشتر از بقیه نقاط به چشم می خورد.

در شمال شرق نقشه و در مرز با کانادا هم پارک های ملی تراکم و پیوستگی خوبی دارند.

در بخش های دیگر هم یکسری پارک ملی و منطقه حفاظت شده است که به صورت پراکنده از هم قرار دارند.

فهرست پارک های ملی ایالات متحده آمریکا را در اینجا ببینید.

همه این پارک های ملی عضو کنوانسیون های ملی و جهانی حفاظت از منابع طبیعی (IUCN و WCPA و ...) هستند و موظف به اجرای یکسری قوانین حفاظتی و زیست محیطی هستند و با اجرای یکسری برنامه کوتاه مدت و بلندمدت سعی در ارتقا و بهبود وضعیت دارند.

از مهمترین برنامه هایشان می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• ارتقا و بهبود کیفیت تنوع زیستی
• حفظ و بهبود ارتباط بین مناطق حفاظت شده
• افزایش ارتباط مردم از طریق برنامه هایی در مناطق حفاظت شده
• افزایش آگاهی و دانش مردم (به خصوص جامعه محلی)

البته موفقیت یا عدم موفقیت را باید با شرایط و اتفاقات خوب و بد و ... در آن مناطق سنجید ولی چیزی که حداقل به چشم می آید موفقیت (هرچند نسبی) در اجرای برنامه های بلندمدت و کوتاه مدت آنها در حفظ و نگهداری و ارتقا این مناطق طبیعی هست.

برای مثال در پارک ملی یلواستون چند گونه جانوری به طبیعت بازگردانده شدند و از جمعیت خوبی برخوردار هستند.

خارجی ها چگونه از پارک های ملی شون استفاده می کنند ؟!

خب هرچقدر هم که یک کشور در بحث آموزش حفاظت از طبیعت موفق باشد باز هم فضا برای سوء استفاده و قاچاق و شکار فراهم هست.همیشه آدم هایی هستند که به طبیعت می روند و با انداختن یک ته سیگار کل جنگل را به آتش می کشند.

ولی آن خارجی های چشم آبی ! ? تقریبا در اکثر این مناطق حفاظت شده و پارک های ملی ورود و خروج بازدیدکنندگان را مدیریت کرده اند.مجوزهای شکار را انعطاف پذیر و قانون‌مند کرده اند.

و به طور کلی برنامه های ورودی برای این پارک های ملی و حفاظت شده تعریف کرده اند :

• کمپ و طبیعت گردی
• گشت و گذار های آمورشی
• شکار و صید و فعالیت های تفریحی

تقریبا پارک های ملی و مناطق حفاظت شده مطرح و مهم ، دارای سایت و اپلیکیشن جداگانه ای هستند و اطلاع رسانی از طریق آنها صورت می گیرد ، بقیه مناطق هم در یک پروژه به نام Recreation ثبت شده اند و امکان رزرو محل کمپ و اقامت و خرید بلیط ورودی و مجوز شکار و ... فراهم شده است.

نمونه ای از وبسایت یکی از پارک های ملی را در تصویر زیر مشاهده می کنید:

تقریبا از هر چیزی که لازم باشد در این صفحه می بینید، مثلا شماره های تماس و ساعت ورود و خروج و فصل مناسب بازدید و .... (نمایش این قدر جزئیات واقعا تحسین برانگیز است )

و اما بررسی وضعیت کشور عزیزمان ایران ...

اول به نقشه Google Maps از ایران نگاه کنید :

اولین چیزی که توجه تان را جلب می کند پراکندگی پارک های ملی و مناطق حفاظت شده است.

همین طور که همه ما می دانیم کشور ایران یک کشور با تنوع آب و هوایی و زیستی است که همین موضوع باعث شده ما هم پارک ملی کویر داشته باشیم و هم پارک ملی گلستان و ارسباران و ...

در غرب ایران زاگرس و در شمال کشور رشته کوه البرز و در بخش مرکزی و شرقی کشور هم کوه های پراکنده که هر کدام آب و هوا و اقلیم خاص خود را دارند.

اولین پارک ملی ثبت شده هم پارک ملی گلستان هست که در سال 1354 ثبت شده است.

فهرست پارک های ملی ایران

پارک ملی گلستان

مناطق حفاظت شده ایران

مناطق چهارگانه محیط زیست ایران

مناطق حفاظت شده ایران به 4 قسمت تقسیم می شود.که در نقشه زیر می بینید

و اما مهمترین مسئله در ایران به نظرم بحث آموزش در رابطه با محیط زیست است که بسیار کم لطفی شده است.چراکه تعداد خبرهای ناگواری که از طبیعت ایران مخابره می شود بسیار بیشتر از اندک خبرهای خوب و امیدبخش است.

شرایط به شکلی ادامه پیدا کرده است که اگر عکسی از طبیعت زیبا و سحرانگیز ایران به همراه لوکیشن (مکان عکس) منتشر شود،شاید تا چند سال آینده نابود شود.?

از آن اطلاع رسانی در رابطه با شرایط پارک های ملی هم که خبری نیست.

وب سایت پارک ملی گلستان را با وب سایت پارک های ملی خارجی ها ! مقایسه کنید :

فقط یک عکس نقاشی !

خب مشکلات اصلی طبیعت ایران چیه ؟

• ورود بدون برنامه و ضابطه مند به محیط های طبیعی به خصوص هجوم تورهای طبیعت گردی
• زباله های که به خصوص در شمال کشور بیداد می کنند
• طبیعت گردی غیرمسئولانه
• شکار و صید غیر مجاز
• ورود دام بیش از حد ظرفیت به مراتع
• کشاورزی بدون توجه پتانسیل های منطقه
• مهاجرت روستاییان و مردم مناطق حفاظت شده و فروش زمین آن ها برای ساختمان سازی و برج سازی
• نبود هیچ برنامه آموزشی در مدارس
• و ...

حالا چیکار باید بکنیم ؟!

غر زدن بدون راه حل دادن هیچ فایده ای ندارد.به نظرم :

• باید یاد بگیریم و یاد بدهیم که محیط زیست اگر نابود شود،احیا آن سال ها زمان می برد و هزینه های خیلی بیشتری برای احیا یک محیط طبیعی نیاز است تا حفظ و نگهداری آن ها
• افراد بودمی هر منطقه بهترین نگهبانان آن طبیعت هستند.آموزش و اشتغال زایی برای آن ها می تواند کمک بزرگی به حفاظت از منطقه کند.
• برنامه های آموزشی در مدارس داشته باشیم.
• طرح های تنفس برای جنگل ها داشته باشیم.
• رودخانه ها را آزاد کنیم !!
• ممنوعیت ساخت و ساز در ارتفاعات و مناطق طبیعی داشته باشیم.
• محیط بانان را دریابیم.
• گسترش طبیعت گردی مسئولانه
• برای مدیریت زباله ها برنامه کوتاه مدت و بلندمدت داشته باشیم.
• و ...

چند تا سایت که باید ببینید :

• https://www.iucn.org
• http://www.ontarioparks.com
• https://www.recreation.gov/
• https://www.nps.gov
• https://www.americanprogress.org/issues/green/reports/2018/12/04/461705/measuring-conservation-progress-north-america/
• https://www.google.com/maps/@35.7932363,-96.645854,5.36z

در پایان هم خوشحال می شوم اگر نظر یا پیشنهادی داشته باشید، مطرح کنید.