«داوینچی دنیای داده» و قانون نسبت داده به جوهر

درک بهتر داده‌ها با بصری‌ سازی آن‌ها امکان‌پذیر می شود. ممکن است ساعت ها به آمارها و جداول پر از اعداد نگاه کنیم و چیزی دستگیرمان نشود اما کافیست همین آمارها در تصویری نمایان شود تا به سرعت به درکی مناسب از آن‌ها برسیم. در واقع بصری سازی داده، ترکیبی از مهارت های هنری، آماری  و ریاضی است که اولین بار توسط ادوارد تافتی (Tufte) به خوبی بیان شد.

ادوارد تافتی که بود؟

ادوارد تافتی که به نقل از روزنامه نیویورک تایمز لئوناردو داوینچی حوزه داده است، سال‌ها معلم بسیاری از متخصصین حوزه داده به شمار می‌رود. این متخصص بصری‌سازی داده در سال ۱۹۸۳ و در کتاب بسیار ارزشمند خود به اصول بصری‌سازی داده و ترسیم نمودار پرداخته است.

گرافیک از زبان تافتی

یک  قانون کلیدی تافتی این است که گرافیک خوب باید بتواند پیام خود را به «ساده‌ترین حالت ممکن» به مخاطب منتقل کند. به عبارت دیگر در ترسیم نمودار باید عناصر اضافه را حذف کرد و تمرکز اصلی بر خود داده باشد. 

نسبت داده به جوهر (Data-Ink Ratio)

تافتی برای کاربردی کردن «مفهوم سادگی»، شاخص نسبت داده به جوهر (Data-Ink Ratio) را تعریف کرد. بر این اساس، مقدار این شاخص برابر است با:

«مقدار جوهر استفاده شده برای انتقال داده» به «کل جوهر استفاده شده» در یک نمودار یا منهای سهمی از نمودار که بدون از دست دادن داده می‌تواند حذف شود.

البته پر واضح است که این نسبت، یک مفهوم ذهنی است در حالی که بیشتر به صورت مفهومی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تافتی برای این‌که این «نسبت» را به صورت کاربردی به مخاطبان معرفی کند ۵ دستور خود را معرفی کرده که عبارتند از:

۱- در راس همه موارد، داده را نمایش دهید

۲- نسبت داده به جوهر را حداکثر کنید

۳- جوهر استفاده شده برای هر چیزی به جز داده را حذف کنید

۴- جوهر مرتبط با موارد موازی (تکراری) حذف کنید

۵- بازبینی و ویرایش کنید

برای این‌که بهتر با این شاخص آشنا شوید به ویدئوی زیر که از سایت دارک هورس گرفته شده توجه کنید. همان‌طور که مشخص است یک نمودار پیچیده می‌تواند تبدیل به یک نمودار بسیار ساده و قابل فهم شود. https://www.aparat.com/v/txq03

پی‌نوشت: اگر چه نظراتی بر خلاف این شاخص و نگاه مینیمالیستی تافتی ارائه شده است، این شاخص همچنان جزو کاربردی‌ترین شاخص‌های مورد استفاده برای ترسیم نمودارهای مورد نیاز کسب و کارها محسوب می‌شود. برای مطالعه بیشتر در این موضوع به سایت جادوبی مراجعه کنید.