چه کسی به ذرات بنیادی می‌اندیشد؟+معرفی کتاب

چرا باید درمورد ذرات بنیادی فکر یا مطالعه کنیم؟ این سوال بسیار برای من عجیب است! چرا نباید فکر کنیم؟! اینکه بالاخره بنیادی‌ترین عنصر کل هستی چیست جالب نیست؟ امروزه باتلاق "ارجاع" به فیزیک درمورد هر فکر و سوال فلسفی از همیشه بیش‌تر گریبان‌گیر ما شده. چیزی به همان مهلکی عینک نیوتون که اینجا گفته بودم. تا درمورد موضوعی فلسفی یا بنیادی صحبت می‌کنیم سریعاً می‌گویند "اینها همه در کوانتوم آمده و توضیح داده شده" یا "اگر درمورد ذرات بنیادی و کوارک‌ها و میدان هیگز و ماده تاریک بخوانی فلان" و همیشه "برو فیزیک مدرن بخوان" پتکی آهنین بر سر هر بحث و فکر عمیق فلسفیست. من که شخصاً از این ابهام در باب "کوارک" و "بوزون هیگز" و . . . خسته شده بودم و شروع کردم به مطالعه چند کتاب فیزیک عمومی برای فهم بهتر اینها. اکثر کتب بازار در این زمینه متاسفانه گنگ، بد فهم و بسیار الکی پیچیده است. تا اینکه چندی قبل به کتابی جمع و جور از پولین گنیو برخوردم. پولین گنیو فیزیکدانی خانم در سرن است. مرکز کاوش لبه‌های علم در فیزیک ذرات. جایی که ذرات را با سرعتی نزدیک به نور شاخ به شاخ باهم برخورد می‌دهند و منتظر میمانند جهان رخ بنماید! اما چه ربطی به فلسفه دارد؟ صحبت درمورد ذرات بنیادین از یونان باستان مطرح بوده. بولتزمن چون به وجود اتم اعتقاد داشت و تمسخرش میکردند خودکشی کرد و انیشتین همیشه با کوانتوم سر دعوا داشت. تقریباً تمام فلاسفه بزرگ با رویکردهای بنیادی به اتم، بنیاد جهان و امثالهم پرداخته‌اند. امروزه که دوستان علم‌زده‌مان ادعا می‌کنند فیزیک همه‌چیز را حل کرده چه؟ بنظرم این کتاب به خوبی با زبانی حداقل ساده‌تر از بقیه کتب مشابه به‌ما نشان میدهد مانند بچه‌های چند ماهه فقط در برابر جهانی که نمیدانیم چیست با اصواتی نامفهوم که خودمان هم نمیفهمیم یعنی چه اشاره می‌کنیم. اصواتی مثل بوزون هیگز، کوارک، ماده تاریک و . . .

داشتن دید جامع و حداقل عمومی درباب نظریه مدل استاندارد و مسائل ذرات بنیادین بسیار به کسانیکه علاقه‌مند به فلسفه علم و فیزیک فلسفی و حتی همین فلسفه عادی عمومی هستند کمک می‌کند تا فکر نکنند همه‌چیز کشف شده و اگرم قرار باشد ما تفکر عمیق کنیم باید پژوهشگر سرن باشیم. اینکه اینقدر جهان را ساده‌سازی و فیزیک‌زده نکنیم و تمام چشم فلسفیمان را کور کنیم. ساده‌سازی و فیزیکالیسم رادیکالی که حتی امثال گنیوی فیزیک‌دان سرن هم اینطور در آن فراطی نیستند!

شخصا توصیه می‌کنم بخوانید تا با چشم باز نه ابهامی از دور به فیزیک مدرن دید داشته باشید و دچار باتلاق ارجاع نشوید. کتاب چند فصل هم درمورد شرایط کار در سرن از نظر تنوع افراد و اهمیت زنان دانشمند و اینکه چرا باید علوم پایه بخوانیم دارد که خب شاید نخواهید آنها را تماماً مطالعه کنید.

کتاب درکل ساده و جذاب است و هرجا مطلب پیچیده می‌شود گنیو با مثال‌هایی ساده مطلب را بهتر توضیح می‌دهد و به‌نظرم مطالعه آن می‌ارزد.

فصولی که برای من شخصاً جالب و خواندنی بودند: ماده از چه چیزی ساخته شده، درباره بوزون هیگز چه می‌دانیم، سوی تاریک عالم(درمورد ماده تاریک و منشا کهکشان‌ها و کلی موضوع جالب دیگر)، درخواست کمک از susy، تحقیقات علوم پایه چه چیزی را در اختیار ما قرار میدهد؟، اکتشافات بزرگ بعدی چه می‌تواند باشد؟

قیمت: 69 هزارتومان، تعداد صفحات:410، تعداد صفحات فیزیکی صرف:237

پ.ن: برای بحث‌های نسبیت عام و خاص هم حتماً به‌زودی دو کتاب خوب معرفی میکنم.