برنامه ی مطالعاتی یک دانش آموز باید چه مواردی را در برداشته باشد؟

در اولین بخش از این مقاله در خصوص برنامه ریزی مطالعاتی میخوایم به سه سوال اساسی پاسخ بدیم. سوالاتی که جوابشون میتونن خیلی بهتون کمک کنن تا یه برنامه ریزی دقیق ، اصولی و کامل داشته باشید. اما این سوال ها چی هستن : چطوری شروع کنم؟ چه درس هایی رو بیشتر بخونم؟ این که میگن عمومی ها رو بذارم برای بعد از عید، درسته یا غلط؟

با برنامه ی مدرسه درس بخونم یا آزمون؟

کلیات مهم ترین کاری که شما بعد از تعطیل شدن مدرسه و رفتن به منزل باید انجام بدید، اینه که درس هایی رو که معلم ها صبح تو مدرسه تدریس کردند رو بخونین(که بهش روزخوانی می گیم) بعد اگه وقت اضافه آوردید (که معمولا هم وقت اضافه میاد، چون بعیده که روزخوانی بیشتر از یکی دو ساعت طول بکشه)، اولویت مطالعه رو با درس هایی بذارین که تدریس شدن، ولی هنوز اونها رو نخوندید و به قول معروف عقب افتادید.

کار دیگه ای هم که میشه انجام داد، مطالعه ی نقاط ضعف و مباحث سخت تریه که خوب یاد نگرفتید. مثلا اگه با لغات عربی مشکل دارید، هر روز ۱۰ تا ۱۵ دقیقه رو برای مطالعه ی لغات در نظر بگیرید. یا این که روزی ۴، ۵ تا بیت رو بررسی کنید یا حتی هر ۲، ۳ روز ۱ بار به یک درک مطلب زبان پاسخ بدید.

چند توصیه مهم

  1. از اونجایی که تاثیر اختصاصی ها بیشتر از عمومی هاست، باید وزن بیشتری رو هم در برنامه بهشون اختصاص بدید. ولی بین خوندن عمومی و اختصاصی تعادل برقرار کنید.
  2. بهتره که دو تا درس اختصاصی رو پشت سر هم نخونید و حتما بینشون یه درس عمومی بخونید تا کمتر خسته بشید و ذهنتون بازدهی بیشتری داشته باشه.
  3. دروس عمومی رو جدی بگیرید! کسی که به خوندن دروس عمومی قبل از عید اعتقاد نداره، از مفهومی شدن سوال های کنکور بی خبره و حتما موقع جواب دادن به سوالهای عمومی تو روز کنکور به مشکل اساسی برمیخوره.
  4. بر خلاف دروس اختصاصی که می تونید بلافاصله بعد از خوندن اونا تست بزنید، تست زدن درس های عمومی رو با یک روز تاخیر انجام بدید. چون همون موقع که عمومی هارو میخونید، مطالب توذهنتون هستند و تست زدن فایده ی چندانی نداره.
  5. اگه مدرستون با برنامه ی آزمون که تو اون شرکت می کنید هماهنگ بود، تو برنامه ریزی خیلی دچار دردسر نمیشید.
  6. اگه برنامه ی مدرسه جوری بود که تو دو یا سه تا درس خیلی با آزمون هماهنگ نبود، اولویت رو بذارید رو مطالعه ی درس های مدرسه و بعد اگه وقت اضافه آوردید آزمون، ولی اگه مدرستون اصلا کاری به هیچ آزمونی نداره یا اصلا معلمهاتون فقط درس های سال چهارم رو تدریس می کنند و کاری به درس های پایه ندارند، باید بین برنامه ی مدرسه و آزمون تعادل برقرار کنید به شکلی که علاوه بر مطالعه ی درس های مدرسه با برنامه ی آزمون یکی از مؤسسات پیش برید.

نکات پایانی برنامه مطالعاتی

یک برنامه مطالعاتی ایده آل
یک برنامه مطالعاتی ایده آل

هماهنگ بودن برنامه ی مطالعاتی دانش آموزان با برنامه ی مدرسه از آشفتگی ذهن دانش آموزان جلوگیری می کند و زمینه ساز یادگیری بهتر آنها می شود. اما زمانی که دانش آموزان بین برنامه ی مطالعاتی خود (که معمولا بر مبنای بودجه بندی آزمون هاست) و برنامه ی مدرسه ناهماهنگی مشاهده کردند.

علاوه بر بهره مند شدن از نظرات یک مشاور مجرب، بهتر است برنامه ی مطالعاتی خود را طبق برنامه ی مدرسه پیش ببرند، زیرا مطالعه نکردن مباحث تدریس شده شاید در ابتدا نتایج مطلوبی را به همراه داشته باشد، ولی در نهایت منجر به یادگیری ناقص، فاصله افتادن بین زمان تدریس و مطالعه برای امتحان و در نهایت عدم کسب نتیجه ی مطلوب در روز کنکور خواهد شد.

اما در ادامه یک سوال مهم دیگر :

چه زمان بندی، مناسب درس خواندن دانش آموزان است؟

  • چند ساعت درس بخونم؟
  • از کی شروع کنم؟
  • میتونم شب درس بخونم؟
  • برای هر درس چقدر وقت بذارم؟
  • چقدر استراحت کنم؟

کلیات باید قبول کنید روزهایی که تو مدرسه کلاس دارید، حتی اگه دبیر خصوصی داشته باشید یا این که کلاس کنکور برید، می تونید حداقل ۳ ساعت درس بخونین و با داشتن یه برنامه ای خوب میشه از این زمان کم، بیشترین بهره رو برد.

اون روزهایی هم که مدرسه تعطیله و از صبح تا شب خونه هستید، زمان مناسبیه که هم درس های پایه رو بخونید، هم این که بتونید عقب موندگی هایی که در طول هفته داشتید رو جبران کنید.

در این روزها، با یه حساب سرانگشتی، مطالعه ی حداقل ۶ ساعت چندان دور از دسترس نیست و با کمی تلاش میتونید به این مقدار برسید. البته این رو هم باید گفت که یک وقت سوء برداشت نشه، منظور من این نیست که اگه میتونید روزی ۱۰ ساعت درس بخونید، این کار رو نکنید و فقط به ۶ ساعت مطالعه کردن اکتفا کنید!

راهکارهای زمانبندی مطالعاتی

زیاد درس خوندن خوبه، اما نه به هر قیمتی و باید به فکر سلامت روح و جسم خودتون هم باشید. پس بین درس خوندن و تفریح و استراحت، تعادل ایجاد کنید.

تجربه نشون داده که حداقل زمان مورد نیاز برای اینکه یه درس رو بفهمید و بتونید مطالب اون رو جمع بندی کنید، یک ساعته.

البته بعضی از مطالب مثل خوندن لغت، بیت های ادبیات و مطالبی که حجم خیلی کمی دارن ممکنه چند دقیقه بیشتر طول نکشه، سعی کنید تا جایی که می تونید تو این مدت فضای مطالعه رو ترک نکنید و یا به سراغ خوندن درس دیگه ای نرید.

بیشتر از 2 ساعت نخوانید

بیش تر از ۲ ساعت به خوندن یک درس مشغول نشید، چون هر چقدر که زمان مطالعه ی یک درس بیش تر بشه، ذهن خسته تر میشه و کارایی ذهن هم پایین میاد. برای اون روزهایی هم که فرداش امتحان دارید و مجبورید فقط یک درس رو بخونید، باز هم زمان های مطالعه را به بازه های ۲ساعته تقسیم کنید.

بین زنگهای مطالعاتی، زمانی حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه برای رفع خستگی و استراحت کردن در نظر بگیرید. ا میشه گفت که زمان مطالعه به امر سلیقه ای هست، مثلا بعضی از بچه ها بیشتر عادت دارند که شب درس بخونند و خیلی نمی تونن تو روز تمرکز کنند.

اما نکته ای که باید در نظر بگیرید، اینه که هرچقدر شب دیرتر بخوابید، از اون طرف صبح خسته تر میشید و سر کلاس نمی تونید خیلی خوب تمرکز کنید. پس هر طوری که درس میخونید، حداقل شبش ۶ ساعت رو بخوابید. احتما هر شب، زمانی رو برای مرور کردن درس هایی که همون روز خوندید، در نظر بگیرید.

جمع بندی مطالب

العا باهوش ترین داوطلبان هم بدون داشتن تلاشی مناسب، نتیجه ی قابل قبولی در کنکور کسب نمی کنند! کافی بودن ساعت مطالعه از اصول مهمی است که یک داوطلب باید آن را رعایت کند و موارد دیگر مانند میزان تست زنی، داشتن منابع مناسب کنکور و ... همگی تحت تاثیر این موضوع قرار می گیرند. زیرا هر فرد هر چقدر که توانمند باشد، نیازمند صرف زمانی مناسب برای مطالعهی دروس است.