کلاهی گشاد به نام قراداد کارچاق کنی

آیا تا به حال سروکارتان به دادگاه‌های حقوقی، کیفری، دادسراها و سایر مراجع قضایی افتاده است؟ اگر پاسختان آری باشد، به‌خوبی درک می‌کنید که به نتیجه رسیدن یک دادخواست یا شکایت، تا چه اندازه طولانی و پرمشقت است. حجم انبوه پرونده‌های باز در دستگاه قضایی، کمبود قاضی متخصص و عواملی از این دست باعث شده تا عده‌ای از افراد سودجو به نام کارچاق کن، به‌راحتی درون محاکم دادگستری نفوذ کنند.

البته این مسئله فقط به مراجع قضایی ختم نمی‌شود؛ بلکه در سایر سازمان‌های دولتی مثل شهرداری و بیمه تأمین اجتماعی نیز چنین معضلی وجود دارد. در واقع کارچاق‌کن‌ها از خلأهای موجود در نهادهای دولتی و قضایی استفاده می‌کنند، به مردم وعده می‌دهند که در این ارگان‌ها آشنا دارند و کارشان را راه می‌اندازند. ازاین‌رو، در ازای راه انداختن کار افراد نیز از آن‌ها پول فراوانی می‌گیرند.

اگر به‌تازگی با چنین افرادی مواجه شده‌اید و دائماً به این موضوع فکر می‌کنید که پولی به او بدهم و خودم را از شر این همه دوندگی خلاص کنم، حتماً تا انتها همراه من بمانید. در ادامه خواهم گفت که:

• کارچاق‌کن چه کسی است؟
• قراردادی به نام قرارداد کارچاق‌کنی وجود دارد یا نه؟
• مجازات کارچاق کن و افرادی که او را همراهی کرده‌اند چیست؟

کارچاق‌کن کیست؟

واقعیت این است که فرآیند بررسی پرونده‌های مطروحه در محاکم قضایی آن قدر طولانی است که دیگر رمقی برای بعضی از افراد باقی نمی‌ماند. در این میان کارچاق‌کن‌ها که اتفاقاً از هوش خوبی برخوردارند، سراغ همان اشخاص مستأصل و ناامید می‌روند، به آ‌ن‌ها وعده‌های دروغین زیادی می‌دهند و با چرب‌زبانی، مردم بیچاره و از همه جا بی‌خبر را فریب می‌دهند.

کارچاق‌کن ممکن است خود را در مقام وکیل، مشاور حقوقی، مدیر یک سازمان دولتی، قاضی و... معرفی کند. شگرد دیگر کارچاق‌کن‌ها این است که خود را دوست، فامیل یا آشنای یکی از مقامات معرفی می‌کنند. این در حالی است که آن‌ها یا واقعاً با پرسنل دادگاه‌ها و سازمان‌های دولتی ارتباط دارند یا اینکه اصلاً هیچ رابطه‌ای نداشته و ادعایشان دروغ محض است.

در هر صورت، کارچاق‌کن از شما مبلغ زیادی پول درخواست می‌کند، ممکن است یک دفتر مجلل با کلی برو و بیا داشته باشد و حتی بتواند کار موردنظرتان را انجام دهد. اما موضوع این است که کار او از اساس غیرقانونی است و همین‌طور کاری که شما انجام می‌دهید.

آیا قراردادی به نام قرارداد کارچاق‌کنی وجود دارد؟

همانطور که از توضیحات قبلی متوجه شدید، کارچاق‌کن فردی است که با توسل به دروغ، خود را به‌گونه‌ای معرفی می‌کند که یا صاحب نفوذ است یا سمتی دولتی و قضایی دارد. از آنجایی که خیلی از کارچاق‌کن‌ها برای جلب اعتماد اشخاص، دفتر شخصی، کارت ویزیت و پرسنل در حال کار کردن دارند، ممکن است شما را به اشتباه بیندازند.

یکی از اشتباهات رایج در اینجا این است که فکر می‌کنید با تنظیم یک قرارداد میان خودتان و فرد کارچاق کن، کارتان جنبه رسمی و قانونی پیدا می‌کند. این در حالی است که متأسفانه در برخی از مواقع، خودتان هم مجرم شناخته می‌شوید. بنابراین، باید بدانید که چنین قراردادی اصلاً واجد شرایط صحت قراردادها نبوده و به کلی باطل است. چرا؟ چون برای یک امر کاملاً غیرقانونی منعقد شده و اصطلاحاً جهت قرارداد نامشروع است.

من در مطلب بهترین قرارداد کار کدام است، درمورد ماهیت و انواع قرارداد کار به صورت کاملاً ساده صحبت کرده‌ام. با مطالعه آن مطلب درک می‌کنید که چرا قراداد کارچاق‌کنی به‌هیچ‌وجه معتبر نیست.

مجازات کارچاق کن و افرادی که او را همراهی کرده‌اند، چیست؟

به این خاطر که مجازات کارچاق‌کنی، بحث بسیار مفصلی است؛ این موضوع را به صورت مختصر و ساده توضیح می‌دهم.

همانطور که گفتم، کارچاق‌کنی یک فعل غیرقانونی و نامشروع تلقی شده و از نگاه قانون‌گذار، جرم محسوب می‌شود. مجازات او نیز بر اساس مواد مختلفی از قانون مجازات اسلامی و سایر قوانین، متفاوت خواهد بود. چرا که ممکن است کارچاق‌کن برای معرفی خودش به عنوان کارمند دادگستری، جعل سند کند یا به مأمور دولت رشوه بدهد. ازاین‌رو، بر مبنای اعمال و کارهایی که انجام داده، مجازات متفاوتی در انتظار او خواهد بود.

به طور کلی، طبق مفاد قوانین زیر، کارچاق‌کن مجرم محسوب شده و مجازات خواهد شد:

1. ماده 555 قانون مجازات اسلامی

قانون‌گذار در فصل هشتم از کتاب تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده، جرایم مربوط به غصب عناوین و مشاغل را توضیح می‌دهد. ماده 555 ق.م.ا به کارچاق‌کن‌ها اختصاص یافته و می‌گوید:

"هر کس بدون سمت رسمی یا اذن از طرف دولت، خود را در مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشکری و انتظامی که از نظر قانون مربوط به او نبوده است، دخالت دهد یا معرفی کند، به حبس از 6 ماه تا 2 سال محکوم خواهد شد. چنانچه براي دخالت یا معرفی خود در مشاغل مزبور، سندي جعل کرده باشد، مجازات جعل را نیز خواهد داشت."

پس اگر کارچاق‌کن به شما کارت شناسایی خود را نشان دهد و ادعا کند که مثلاً سرهنگ نیروی انتظامی است، او مرتکب جرم جعل شده و از این بابت نیز مجازات خواهد شد.

2. قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری

اگر کارچاق‌کن از شما پول یا مالی مثل ماشین بگیرد تا کار موردنظرتان را انجام دهد،؛ بر اساس قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری، مرتکب جرم کلاهبرداری شده است. مستند قانونی این جرم، ماده یک همان قانون است.

چنانچه او از شما بخواهد که پولی جهت رشوه دادن به مأمورین دولتی، قضات و... بپردازید و اتفاقاً به فرد موردنظر نیز رشوه بدهد، مرتکب جرم ارتشا نیز شده است. تعریف این جرم و مجازات آن در ماده ماده 3 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء اختلاس و کلاهبرداری آمده است.

3. قانون وکالت

ماده 55 قانون وکالت که در سال 1315 به تصویب رسیده است،در این رابطه می‌گوید که:

"وکلای معلق (تعلیق شده) و اشخاص ممنوع‌الوکاله و به طور کلی هر شخصی که دارای پروانه وکالت نباشد از هر گونه تظاهر و مداخله در عمل وکالت‌ممنوع است. اعم از اینکه عناوین تدلیس از قبیل مشاور حقوقی و غیره اختیار کند یا اینکه به وسیله شرکت و سایر عقود یا عضویت در مؤسسات خود‌ را اصیل در دعوی قلمداد نماید، متخلف از 1 تا 6 ماه به حبس تأدیبی محکوم خواهد شد."

احتمالاً تا پیش از خواندن این مطلب به ذهن‌تان خطور هم نمی‌کرد که کارچاق‌کنی بتواند همزمان چندین عنوان مجرمانه داشته باشد!

مهم‌ترین نکته این مطلب

آنچه باعث شد تا به نگارش این مقاله بپردازم، ایجاد آگاهی برای افرادی است که بدون سوءنیت در دام کلاهبرداران و کارچاق‌کن‌ها می‌افتند. اگر در خاطرتان باشد، ممکن است کارچاق‌کن از شما مبلغی را برای پرداخت به قاضی، رئیس کلانتری و... درخواست کند و آن مبلغ را هم به عنوان رشوه به فرد موردنظر بدهد.

در اینجا شما نیز مرتکب جرم ارتشا شده‌اید، در حالیکه حتی روح‌تان نیز از این قضیه خبر ندارد! به موجب ماده 3 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، هم فرد رشوه دهنده و هم رشوه گیرنده، طبق قانون مجازات خواهند شد.

بنابراین، شما در مورد بالا راشی (رشوه دهنده) محسوب می‌شوید. زیرا پولی که به دست مأمور دولت و امثال آن رسیده، از طریق شما پرداخت شده است. این همان چیزی است که باید از آن واهمه داشته باشید و با خیالی آسوده سراغ کلاهبرداران قضایی نروید. به عنوان مثال در بخشی از ماده مذکور، مجازات راشی یا رشوه گیرنده به این صورت بیان شده است که:

"در صورتی که قیمت مال یا وجه مأخوذ بیش از 200 هزار ریال تا یک میلیون ریال باشد مجازات مرتکب 2 تا 5 سال حبس، بعلاوه جزای نقدی ‌معادل قیمت مال یا وجه مأخوذ و انفصال دائم از خدمات دولتی و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق خواهد بود. چنانچه مرتکب در مرتبه پایین‌تر از مدیر‌کل یا همتراز آن باشد به جای انفصال دائم به انفصال موقت از 6 ماه تا 3 سال محکوم خواهد شد."

خواندن نظرات و تجربه‌های شما درمورد موضوع این نوشته، به رشد و پیشرفت من کمک بسزایی خواهد کرد. ممنونم که کنارم هستید.