21 راه برای افزایش خودکارآمدی و دستیابی به اهداف

مفهوم خودکارآمدی

شاید تصور کنید که خودکارآمدی هم یکی دیگر از اصطلاحات انتزاعی است که این روزها سر زبان‌ها افتاده‌اند؛ با این حال، این طور نیست! خودکارآمدی در واقع همان نیرویی است که پس از بروز مشکلات یا رویارویی با چالش‌ها شما را بر آن می‌دارد تا از جا برخیزید و زندگی خود را از سر بگیرید. بنابراین، می‌توان آن را باور فرد به توانایی‌ها و قابلیت‌های خود دانست. این امر، جدا از غلبه بر مشکلات به انسان کمک می‌کند تا برای ادامه مسیر زندگی مشتاق‌تر بوده و در جهت تحقق اهداف خود حرکت کند.

خودکارآمدی چیست؟

در سال 1977 میلادی، نظریه شناختی-اجتماعی روانشناس کانادایی-آمریکایی به نام آلبرت باندورا درباره خودکارآمدی منتشر شد. در این نظریه، باندورا خودکارآمدی را چنین توصیف کرده است:

«باور افراد درباره توانایی‌ها و قدرت‌شان در ایجاد سطوح مختلف عملکرد و به تبع آن تأثیر بر رویدادهای زندگی همان خودکارآمدی است.» (Bandura, 1994a)

به احتمال قوی، امروزه آلبرت باندورا مشهورترین روانشناسی است که درک ما از عملکرد ذاتی و درونی خود را به طور گسترده‌ای تحت تأثیر قرار داده است. نظریه خودکارآمدی او تفاوت‌های موجود میان سطوح مختلف انتظارات ما از موفقیت را از طریق رفتارهایی از قبیل «اثربخشی» و «واکنش به نتیجه» تشریح می‌کند.

این نظریه ابتدا با بیان انتظار «نتیجه» تشریح می‌کند که هر یک از ما بسته به تجربیات گذشته خود توقع داریم رفتارهای‌مان نتایج خاصی را به دنبال داشته باشند. در مقابل، در توصیف «اثربخشی» توضیح می‌دهد که این نوعی اعتقاد شخصی است که ما را متقاعد می‌کند که علیرغم همه چیز می‌توانیم با موفقیت از عهده وظایف خود برآمده و نتیجه مطلوب را کسب کنیم.

این باور به هر یک از ما کمک می‌کند تا کاری را شروع کرده و آن را به پایان برسانیم. در غیر این صورت، هیچ یک از ما توانایی بر عهده گرفتن مسئولیتی را نداشته و پیش از تکمیل فرآیند از آن کناره می‌گرفتیم. میزان خودکارآمدی موجود در آغاز کار به میزان زیادی بر توانایی شما در کسب موفقیت تأثیر گذار