سامورایی کیست؟ بررسی مفهوم سامورایی ، رونین و ...

در این مطلب میخوایم چندین اصطلاح رو از دنیای سامورایی براتون توضیح بدم و درآخر با سامورایی اشناتون کنم که شاید زندگیتون رو تغییر بده !

سامورایی کیست ؟

سامورایی ها نجیب زاده هایی بودن که ژاپن برای اربابانشون خدمت میکردن ، سامورایی ها نماد جنگ آوری ژاپنی ها بودن مثل شوالیه ها ، وایکینگ ها ، اسپارتان ها ، گارد جاویدان ، گلادیاتور ها و.. که نماد جنگ آوری کشورشان بودند

سامورایی ها معمولا از 6 سالگی فرایند یادگیری خود را شروع میکردند و فنون شمشیر زنی رو (با توجه به مکتب خاندانشون)یاد میگرفتن ، یادگیری ادبیات و استراتژی های جنگی و سایر مهارت های جانبی دیگه هم لازم بود، انها اول یادگیری شمشیر را آغاز میکردند و دریادگیری ناگیناتا (نیزه) یومی (تیر و کمان) و کانابو (گُرز) هم تلاش میکردند ، اگر بخوایم بگیم چه رشته رزمی ای داشتن میتونیم بگیم کنجوتسو و کیوجوتسو رشته رزمی اونها بوده

از بحث تاریخیش که بگذریم ، طرز فکر سامورایی ها شرافتشون بود ، و بر اساس این شرافت بود که سامورایی ها تا این حد ماندگار شدند و اصطلاحاتی که میخواهم اون هارو معرفی کنم از همین امر نشأت گرفته :

شمشیر

کاتانا : به شمشیر سامورایی ها کاتانا میگن

اوداچی و نوداچی : (این دو کلمه فرقی باهم ندارند) یه نوع شمشیر دیگه ای بود که مخصوص سواره نظام های سامورایی بود و با اون بیشتر پای اسب هارو قلم میکردند و استفاده از اون کار هر کسی نبود چون به شدت سنگین هستند

ناگیناتا : همون نیزه هست و بیشتر توسط زنان سامورایی استفاده میشده و کاربرد ها و تکنیک های خاص خودشو داشته

ناگاماکی : همون نوداچی ولی نصف شمشیر رو دسته تشکیر میداده (بعضی اوقات کم و بیش میشده ، تا جایی که تفاوت اندکی با کاتانا یا ناگیناتا پیدا میکرده) و برای جابجایی دست و تکنیک هایی از این قبیل مناسب بوده و امکان کنترل بیشتری رو به استفاده کننده میداده

طول تیغه کاتانا معمولا 80 سانت و طول تیغه اوداچی/نوداچی به 220 سانت میرسیده !

قبل پرداختن به مثال های شمشیر خاطر نشان کردن این نکته ضروریست که سامورایی ها اکثرا با کاتانا راحت تر بودند ولی برخی از اساتید و صاحبان فن به بعضی از سلاح های علاقه بیشتری داشتند و در کار با آن ها راحت تر بودند و توانایی بیشتری داشتند ، از این رو انتخاب این سلاح ها و یادگیریشون اجباری نبوده و بسته به علاقه و کاربرد هایی که در فواصل زمانی یا شرایط اون زمان ایجاب میکرده فراگیری میشده

چند مثل در باب شمشیر وجود داره :

سامورایی ها شمشیر خود را مقدس و با ارز میدونستن ولی نینجاها اینطوری نبودن !

• با یک دست میشود گوشت را برید, اما برای بریدن استخوان باید شمشیر را با دو دست گرفت
• سامورایی ها از سپر استفاده نمیکردند ، زیرا شمشیر رو با دو دست نگه میداشتن و معتقد بودند استفاده از سپر در آنها باعث احساس ضعف میشود ، اونها با شمشیر خود عمل دفاع رو انجام میدادند !
• اگر قدرتت واقعی باشد بی درنگ شمشیر نخواهی کشید
• یک سامورایی پیش از راه رفتن باید شمشیر را بشناسد
• گفته شده سامورایی به نام شیزو سانادا معتقد بود سامورایی به جای دو شمشیر باید یکی حمل کند.
  چراکه در هنگامه خشم دست ها مفید تر از هر شمشیر دیگری هستند
• سامورایی از جنگ بیهوده پرهیز می کند ، بیهوده شمشیر کشیدن به معنای زندگی چون حیوان است
• پاسخ سه چیز شمشیر است : گستاخی ، خیانت به مردم و دروغ در حق سرزمین
• بعد هر بار ریختن خون با شمشیر ، خون اون رو تمیز میکردن چون در سرمای ژاپن اگر خون در غلاف بماند مانع عملکرد صحیح اون میشود
• وقتی تامشیگیری رو رو اصول تمرین کنی میتونی بگی شمشیر زنی در غیر اینصورت فقط با شمشیر ادا در آوردی

تامشی گری بر روی تاتامي اوموته از نوعي حصير سنتي و دست بافت ژاپني ساخته شده است كه بصورت پيچيده
شده (لوله شده ) ميباشد و از شب قبل در آب خيسانده مي شود تا كاملا" براي اجراي تامشي گيري مناسب باشه
و اگر فکر میکنید تامشی گری خیلی راحته گیف پایین رو تا انتها ببینید

برای دیدن ویدیو روی این لینک کلیک کنید :

رونین کیست؟

رونین ها سامورایی هایی بودند که به دلایل گوناگون دیگر در خدمت کسی نبودند ، این دلایل میتوانست سیاسی باشد ، یا بخاطر مرگ امیر و نبود وارث باشد ، یا خود امیر سامورایی را از خدمت عفو کند

رونین ها معمولا برای گذران زندگی به عنوان سامورایی های اجاره ای و بعضا مربی دوجو ها استخدام می شدند و در مواردی هم در ازای غذا و سرپناه و گاه گداری مقداری پول از دهکده ها در مقابل راهزنان دفاع می کردند.

نکته : یکی از نشانه های رونین ها نوع خاص کلاه گاسایی بود که به سر می گذاشتند که معمولا تا مقابل چشمانشان می آمد و دلیل اصلی استفاده از این نوع کلاه این بود که در هنگامه ی نبرد سامورایی حریف از حرکات چشمان او نتواند حرکاتش را پیش بینی کند و همیشه دستشان روی دسته شمشیر و آماده حمله بود

معروفترین رونین میاموتو موساشی بود که درمورد آن در انتهای مطلب صحبت میکنم

زره و نقاب سامورایی :

زره و نقاب سامورایی مثل بقیه ارتش ها برای محافظت در مقابل ضربات بوده ، زره سامورایی یوری نام داره ، این زره پیشرفته ترین نوع زره استفاده شده در بین جنگاوران باستانی بوده و این نوع زره بجای استفاده از قطعات سنگین برای مقاومت بیشتر بر این پایه ساخته شده بود که بتواند ضربات را دفع و به قولی از روی خود رد کند.
از این رو سامورایی ها نسبت به دیگر جنگاوران هم دوره خود بسیار سریعتر بودند

این نقاب و کلاه برای این بوده که دشمن چشم سامورایی را نبیند و از نقاب اون بترسد ، و ضربات به صورت رو دفع کند

چند مثل در این باب:

• گاه تنها سلاح سامورایی همان زره اوست
• خوب است سامورایی حتی در زمان صلح هم زره و شمشیر خود را تمیز و آماده نگاه دارد

آیا همچنان سامورایی ها وجود دارند؟!

دیگر کسی به نام سامورایی یا حتی نینجا در جهان وجود ندارد, تنها چیزی که از آنها مانده سلوک و راه و روششان است.

سپوکه و هاراکیری :

آیین سپوکه یا هاراکیری یا اویبارا و جونشی (جوشین) که همگی. با دریدن شکم همراه بود تنها مختص به خاندان های سامورایی و طبقات بالاتر بود و مردم عادی اجازه ی آن را نداشتند. در زنان این امر به نام جیگایی نام دارد

چراکه سپوکه برای دفاع از شرافت بود نه یک خودکشی ساده

تفاوت این دو اینه که سپوکه برای موقعیه که امیری به اون ها دستور بده و هاراکیری زمانیه که خودشون به این عمل دست بزنن

مثل هایی در این باب :

• هاراکیری بالاترین و دشوارترین بخش از طریقت سامورایی ها بود ، سلوک سامورایی اگر هزار بار زخم بر می داشت باز ترمیم میشد اما شرم و خیانت تنها با هاراکیری ترمیم میشد
• هاراکیری طریقتی است که شرم شکست را به افتخار و احترام همه را برای سامورایی ایجاد میکند
• جالبه بدونید در تاریخ ژاپن بیشتر اونابوگیشا هایی (زنان سامورایی) که در جنگ شکست خورده بودند بجای پیروی از طریقت سپوکه با ازدواج به یک سامورایی از این عمل منع شدند
• زمانیکه یک سامورایی قصد به سپوکه (خودکشی آیینی) می کند یا از طرف امیر به او دستور سپوکه داده می شود, سامورایی حق دارد فردی را که وی هم سامورایی است به یاری گیرد تا پس از دریدن شکم به دست خود سامورایی دیگر که در این لحظه کایشاکو خطاب می شود گردن او را بزند
• نکته: اسم این کار هاراکیری است نه هاراگیری ، به لطف صدا و سیما این کلمه غلط تلفظ میشود و شما اگر خواستید تلفظ کنید ، شکل درستش "ک" هست

میاموتو موساشی یا موساشی دیوانه :

رسیدیم به بهترین سامورایی تاریخ ، کسی که به دیوانگی معروف بود و در جنگ ها وقتی دشمن رجز میخواند ، سر او را قبل از اتمام رجزش قطع میکرد ، کسی بود که هرگز کشته نشد (کسی موفق به کشتنش نشد) و در هر جنگ پیروز بود و جزو کنسی ها (شمشیرزن های افسانه ای) بود

برای شناخت موساشی از تعریف دست میکشیم و چندین جمله ازش اینجا مینویسم تا با روش زیستنش آشنا بشید :

• غلبه بر یک مرد یا ده میلیون مرد روحیه ی یکسانی می طلبد
• تدبیر را به اندام خویش بیاموزید
• تنها یک زن می تواند جنگجو را به ضعف بکشاند
• نقل شده است آنکه در پیکار با شمشیر مرگ را فراروی خویش ببیند, به ادراکی رفیع دست خواهد یافت
• آن کلام که پیروزی از آن زور آورترین دستان است. سخنی گزاف است
• برای کاری که انجام شده افسوس خوردن بیهوده است
• ممکن است در ابتدا سخت بنظر آید اما هرچیزی در آغاز سخت است
• حمله کنید، پیش از أنکه حریف شما بخواهد تصمیم بگیرد که می خواهد چه انجام دهد
• خودت را سطحی بنگر و جهان را عمیق
• هدف تمرینات امروز این است که چیزی که دیروز یادگرفتیم را شکست دهیم
• به خدایان احترام بگذار بدون آنکه روی کمک آنها حساب کنی
• همیشه بیشتر از یک راه برای رسیدن به بالای کوه وجود دارد
• بالاترین هدف هنر های رزمی این است که ازش استفاده نکنیم

و در آخر موساشی دوکتاب داره به نام دانش سامورایی و پنج حلقه که کتاب اول برای کسای است که میخوان راه و روش سامورایی را کامل بشناسن و کتاب دوم برای همه افراد مناسب است ، این کتاب به عنوان معجزه موساشی شناخته شده و غیر ممکن است که اون رو بخونید و ازش درس نگیرید و زندگیتون رو متحول نکنه

و در آخر تشکر ویژه دارم از اساتید این حوزه به ویژه آقای مهدی آزاد و کانال مفیدشون در تلگرام که مربوط به حوزه سامویی هست

نویسنده : محمد حسن پزشکیان