موتور ویبره چیست؟

موتور ویبره دستگاهی است که تولید ارتعاش می کند. این لرزش به کمک وزنه هایی که به شکل لنگ در دو طرف شافت موتور ویبره هستند ایجاد می شوند. در صنعت گاهی نیاز به ارتعاش های خود خواسته است که برای ایجاد این لرزش ها از موتورهای ویبره استفاده می شود.

موتور ویبره
موتور ویبره


موتورهای ویبره در بازار با نام های ویبراتور , ویبره بدنه , الکترو ویبره و موتور ارتعاشی نیز شناخته می شوند. از موتورهای ویبره در صنایع مختلفی مانند صنعت سیمان و بتن , صنعت ساختمان , صنعت کشاورزی , صنعت پلیمر و پلاستیک و کارخانه های مواد غذایی بهره می برند.

نحوه ی کار موتور ویبره

موتورهای ویبره دارای یک موتور چرخشی الکتریکی هستند که به محور آن وزنه ای با چگالی بالا متصل شده است. این وزنه حدود 25 تا 50 درجه (بسته به نوع ویبراتور) از360 درجه محور را پر می کند.

حرکت و چرخش موتور باعث جابه جایی نقطه ی ثقل ویبراتور با سرعت زیاد می شود که ارتعاش را در دستگاه ایجاد می کند. تعداد این لرزش ها با تغییر سرعت تغییر می کنند به عنوان مثال اگر سرعت موتور ویبره 3000 دور بر دقیقه باشد تعداد لرزش ها 3000 مرتبه در یک دقیقه است.

معرفی محصولات پلیسا موتور

شرکت پلیسا موتور در زمینه تولید انواع موتور ویبره بدنه فعالیت دارد. موتور ویبره های این شرکت در دورهای متفاوت و گسترده ای تولید می شوند و شما می توانید موتور ویبره مورد نیاز خود را با توجه به صنعتی که در آن فعالیت دارد از این شرکت تهیه نمایید. از ویژگی های موتور ویبره های تولید شرکت پلیسا موتور می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- ایجاد نیروی گریز از مرکز از 800 تا 3000 کیلوگرم در ویبره های 1000 دور

- ایجاد نیروی گریز از مرکز از 70 تا 5000 کیلوگرم در ویبره های 1500 دور

- ایجاد نیروی گریز از مرکز از 100 تا 2300 کیلوگرم در ویبره های 3000 دور

- بدنه و درب های بلبرینگ از جنس چدن نشکن GGG40 و شفت آن از جنس فولاد است. لنگ ها نیز از جنس آهن و آبکاری شده اند.

- موتورهای ویبره در این شرکت طبق استانداردهای جهانی طراحی و تولید می شوند . در کاربردهایی با شدت بالا به دلیل استفاده از آلیاژهای چدن و فولاد با کیفیت مقاومت می کنند و عملکردی ایمن دارند.

- سیم پیچی دستگاه نیز دوام و طول عمر بالایی دارد چون از سیمی استفاده می شود که دارای درجه حرارتی 200 درجه سانتی گراد با عایق پلی استر و پلی ستر آمید است که در نهایت کل سیم پیچی در دو مرحله به صورت جداگانه عایق کاری می شود. جعبه برق با رزین , خود کابل با گلند و درپوش ها با اورینگ آب بندی می شوند.

- دارای ضریب حفاظت یا آی پی 65 در برابر گرد و غبار و رطوبت

- با تنظیم لنگ ها می توان نیروی گریز از مرکز را از صفر تا صد تنظیم کرد.

- دامنه ارتعاش قابل کنترل

- در موتورهای ویبره این شرکت جای بلبرینگ ها طوری طراحی شده اند که در هنگام لرزش از ضربه در امان باشند و به همین دلیل در کار طولانی مدت دچار مشکل نمی شوند.

- این موتورهای ویبره در مقایسه با موتور ویبره های الکترومغناطیسی صدای کم تری تولید می کنند و از محل گریس خور که روی بدنه آن قرار دارد به راحتی می توان آن ها را گریس کاری کرد.

- به دلیل نبود تسمه و قرقره در این موتورهای ویبره نیاز به تعمیر و رسیدگی در آن ها بسیار کاهش پیدا کرده است.

- در این شرکت موتورهای ویبره سبک را در کارتن و موتورویبره های سنگین را در پالت های چوبی بسته بندی می کنند.

- از مزیت خرید از شرکت پلیسا موتور این است که شما محصول را به طور مستقیم از تولید کننده خریداری می کنید که این موضوع باعث می شود که شما بتوانید محصول مورد نظر خود را با قیمت مناسب تهیه کنید.

اجزای موتور ویبره

موتورهای ویبره موجود در بازار ممکن است در جزییات تفاوت هایی با هم داشته باشند اما به طور کلی از اجزای زیر تشکیل شده اند :

- موتور الکتریکی

- دو یا سه محافظ عایق

- یک یا چند شفت نیم دایره

- میله و پیچ و مهره

مهم ترین بخش موتورهای ویبره همان موتور الکتریکی است که نقش تامین انرژی برای حرکت و تولید ارتعاش را به عهده دارد.

انواع موتور ویبره

همان طور که در ابتدا اشاره کردیم موتورهای ویبره در طیف های گسترده ای از صنایع کاربرد دارد و با توجه به محل کاربردشان دارای انواع مختلف هستند. انواع موتورهای ویبره براساس شرایط مختلفی دسته بندی می شوند که ما در ادامه هر کدام از این شرایط را بررسی می کنیم :

دسته بندی براساس نوع تامین انرژی

- موتور ویبره بدنه برقی : این نوع موتور ویبره در صنایع مختلف بسیار پرکاربرد است. موتورهای ویبره برقی در اندازه های متفاوت, به شکل تک فاز و سه فاز,در دورهای 750 -1000-1500-3000 و با قدرت ضربه 10 تا 10000 کیلوگرم در بازار موجودند. استفاده از این موتورهای ویبره به مراتب آسان تر از استفاده از موتور ویبره بادی است. موتورهای ویبره بدنه برقی خود دارای انواع زیر هستند:

موتور ویبره بدنه پایه دار: موتور ویبره بدنه پایه دار رایج ترین موتورویبره موجود در بازارند که از لحاظ ظاهری بسیار شبیه به الکتروموتورها هستند. تنها تفاوت آن ها با الکتروموتورها تفاوت در عملکرد آن ها است به طوری که این ویبراتورها علاوه بر چرخیدن به ماشین و یا صفحه ضربه نیز وارد می کنند.

موتور ویبره بدنه فلنجی : در ویبره فلنجی فقط یک سر آن به دستگاه متصل می شود . از این نوع ویبره برای ایجاد لرزش های دایره ای استفاده می شود. البته با نصب ویبراتور پایه دار روی صفحه ی عمودی نیز می توان لرزش های دایره ای ایجاد کرد.

- موتور ویبره بادی : در شرایطی که امکان استفاده از موتورهای ویبره برقی نباشد و یا امکان بروز آتش سوزی و برق گرفتگی باشد از موتور های ویبره بادی استفاده می شود.

دسته بندی براساس دور و کاربرد

- موتور ویبره 3000 دور: ویبراتور های 3000 دور به خاطر داشتن دور بالا ضربات خیلی ریزی را وارد می کنند. کاربرد این نوع از موتور ویبره برای کارهای بتن، تولید سنگ های مصنوعی، میزهای ویبره و محصولات مشابه مورد استفاده قرار می گیرد.

- موتور ویبره 1500 دور: موتور ویبره های 1500 دور به خاطر دور پایینتر که دارند ضربات با دامنه جابه جایی متوسط تولید می کنند. از این موتور ویبره ها در شن شویی , ماسه شویی , سرندها و غیره استفاده می کنند. موتورهای ویبره 1500 دور از ویبره های 1000 دور پرکاربردترند.

- موتور ویبره 1000 دور: از موتور ویبره 1000دور زمانی استفاده می شود که نیاز به ارتعاش بالا با فرکانس کم باشد. دامنه حرکت این نوع ویبراتور بزرگتر است و برای جابه جایی قطعات بزرگ با سایزهای بیشتر از 3 سانت کاربرد دارند. در این ویبره تعداد ضربات کم اما شدت و دامنه جابه جایی آن ها بیش تر است. این موتورهای ویبره برای هدایت پودر زغال سنگ می توانند بهترین گزینه باشند.

تفاوت اصلی موتور ویبره 3000 دور با ویبره های 1000 و 1500 دور در میزان جابه جایی و یا همان دامنه حرکت است. اگر یک صفحه فلزی داشته باشیم که روی چهار فنر قرار داشته باشد و به ان موتور ویبره 3000 دور وصل کنیم دامنه ی حرکت صفحه فلزی حدود نیم تا یک میلی متر خواهد بود. اگر موتور ویبره 1500 دور وصل کنیم دامنه حرکت 3 تا 4 برابر افزایش پیدا می کند. حالا با اتصال موتور ویبره 1000 دور دامنه حرکت 6 تا 10 میلی متر می شود.

دوری که دامنه حرکت را مشخص می کند به نیروی گریز از مرکز ارتباطی ندارد. به طوری که یک ویبره 100 کیلوگرمی با دور 3000 نیروی گریز از مرکز یکسان با ویبره ای 100 کیلوگرمی با دور 1500 یا 1000 دور دارد. تنها تفاوت آن ها ریز و یا درشت بودن ضربه ها است.

دسته بندی براساس محل ایجاد لرزش

- موتور ویبره داخلی : این نوع موتور ویبره یک موتور و یک شیلنگ انعطاف پذیر به شکل لوله ای دارد که به آن میله ای متصل است . این میله را در داخل موادی مانند بتن فرو می کنند که این کار باعث می شود که لرزش های تولید ی به داخل بتن انتقال پیدا کند.

- موتور ویبره خارجی : این نوع موتورهای ویبره به قسمت خارجی قالب های بتن متصل می شود و در سطح خارجی بتن ایجاد لرزش و ارتعاش می کنند. از ویبره های خارجی به طور معمول برای بتن های از پیش ساخته استفاده می کنند.

علاوه بر موارد بالا موتورهای ویبره براساس اندازه نیز دسته بندی می شوند که به موتورهای ویبره بسیار کوچک میکرو ویبره می گویند.

کاربرد موتورهای ویبره

موتورهای ویبره کاربرد وسیعی در صنایع مختلف دارند که ما در این جا به برخی ازماشین آلاتی که موتور های ویبره در آن ها به کار می روند اشاره می کنیم:

- دستگاه بوجاری

- دستگاه سرند و الک های صنعتی

- فیدرها

- سورترها و یا جدا کننده ها

- میز ویبره

- دستگاه توزین

- دستگاه ساخت موازاییک

- دستگاه های سنگ شکن

- نوارهای نقاله

- قیف ها

- کانوایرها

نکاتی که هنگام خرید موتورهای ویبره باید به آن ها توجه داشت چیست؟

در زمان خرید موتور ویبره باید ابتدا به نوع کاری که از آن می خواهیم را مشخص کنیم و سپس با در نظر گرفتن نکات زیر اقدام به خرید موتور ویبره کنیم.

- نیروی گریز از مرکز: یکی از مهم ترین نکاتی که هنگام خرید موتور ویبره باید به آن توجه کرد نیروی گریز از مرکز و یا ضربه ای که موتور ایجاد می کند است. این نیرو را به کمک لنگ های دو سر موتور ویبره تولید می شود که در صنعت با واحد کیلوگرم نشان داده می شود.

- دور و یا سرعت : سرعت چرخش موتور و یا دور موتور هم از مواردی است که هنگام خرید باید دقت کرد تا متناسب با نیازی که داریم انتخاب شود. دورهای 1500,1000,3000

دورهایی هستند که کاربرد بیش تری نسبت به سایر دورها دارند.

- توان : توان موتور ویبره ای که خریداری می کنید باید با دور و ضربه موتور ویبره متناسب باشد . اگر توان متناسب با دور و ضربه موتور نباشد استهلاک موتور افزایش پیدا می کند و عمر آن کاهش می یابد.

- آمپراژ: هرچه موتور توان بیش تری داشته باشد از آمپر کم تری استفاده می کند و از کیفیت بالاتری برخوردار است. هر چقدر آمپر مصرفی پایین تر باشد میزان مصرف برق کاهش و بازده بیش تر می شود.

- مقدار مقاومت در برابر دما : زمانی که موتور ویبره شروع به کار می کند بر اثر اصطکاکی که در دستگاه وجود دارد مقداری از انرژی صرف تولید گرما می شود. بنابراین دستگاه ویبره باید در برابر گرما مقاوم باشد تا در زمانی که دستگاه ساعات طولانی کار می کند دچار مشکل نشود.

- تعداد موتور ویبره مورد نیاز: برای این که بدانیم تعداد موتور ویبره مناسب برای یک دستگاه صنعتی چیست باید به عوامل زیادی توجه کنیم که مهم ترین آن ها عبارت اند از :

نوع حرکت مورد نیاز : اگر نیاز به حرکت رفت و برگشتی باشد از دو موتور ویبره باید استفاده کنیم . اگر نیاز به حرکت 360 درجه باشد از یک موتور ویبره استفاده کنیم.

نوع دستگاه : دستگاهی که ویبره در آن استفاده می شود اگر دستگاهی بزرگ مانند سرندها و یا هاپرهای سنگین صنعتی باشند از دو موتور ویبره استفاده می شود. برای میزهای ویبره از یک عدد موتور ویبره و برای نصب مستقیم روی قالب های بتن از چند عدد موتور ویبره استفاده می کنند.

- گارانتی و خدمات پس از فروش : در انتخاب موتور ویبره باید توجه داشته باشیم که موتور ویبره ای را انتخاب کنیم که از برند شناخته شده و معتبری باشد که به طور معمول موتور ویبره هایی که برند معتبر هستند دارای خدمات پس از فروش و گارانتی هستند. این ویژگی باعث می شود در تامین قطعات فرسوده و تعمیر موتور دچار مشکل نشویم.

- قیمت : قیمت همواره نکته مهمی در هر خریدی است قیمت موتورهای ویبره براساس اندازه , توان , سرعت , دور , میزان ضربه و برند با هم دیگر متفاوت است.

نصب موتور ویبره

بعد از خرید موتور ویبره مناسب باید اقدام به نصب موتور ویبره کنیم. در این مرحله نیز باید به نکاتی توجه کنیم تا موتور ویبره در بهترین شرایط کار خود انجام بدهد. مهم ترین نکاتی که باید به آن ها توجه کرد عبارت اند از:

- ابتدا قبل از نصب خوب موتور ویبره را بررسی می کنیم تا مطمئن شویم هنگام حمل آسیبی به آن وارد نشده است.

- اگر موتور ویبره ای که خریداری کرده اید مدتی در انبار بوده قبل از راه اندازی آن بررسی کنید که شفت به صورت آزاد می چرخد . برای تست عایق بودن از لحاظ الکتریکی یک جریان 2200 ولتی را اعمال می کنیم که زمان آن بین فاز ها 5 ثانیه و بین فاز و زمین با تستر عایق الکترونیکی 10 ثانیه باشد. بلبرینگ ها را نیز چک می کنیم و به خوبی گریس کاری می کنیم و اگر بیش تر از سه سال در انبار بوده نیاز است که آن ها را تعویض کنیم. بعد از تعویض بلبرینگ ها نیز هر 15 روز یک بار باید گریس کاری انجام شود.

- کابل های برق موتور را خوب چک می کنیم تا اتصال آن ها به سر فیش ها به طور کامل و محکم باشد چون در غیر این صورت با قطع اتصال موتور به صورت دو فاز کار می کند.

- اتصالات الکتریکی دستگاه را به فردی بسپارید که در این زمینه مهارت و دانش کافی را داشته باشد .

- مقدار فرکانس و ولتاژ تغذیه باید با مقداری که روی برچسب دستگاه نوشته شده هم خوان باشد.

- نیروی گریز از مرکز را براساس مقادیری برحسب درصد که بروی برچسب های مرجع قرار دارد تنظیم می کنیم .

- در مونتاژ موتور ویبره از ترکمتر برای پیچ ها استفاده کنید و پیچ ها طبق استاندارد سفت کنید و از پیچ هایی با کلاس کیفی 8.8 استفاده کنید.

- سطحی که موتور ویبره روی آن قرار می گیرد باید تمیز , صاف و بدون رنگ باشد.

- هنگامی که از دو موتور ویبره استفاده می شود باید جهت چرخش موتورها خلاف هم دیگر باشد. برای این کار جای دو کابل تغذیه کننده را تغییر می دهیم.

- بعد از این که 15 تا 20 دقیقه از کار کردن موتور ویبره گذشت پیچ ها را مطابق گشتاور مشخص شده سفت می کنیم و این کار را دو الی سه ساعت بعد تکرار می کنیم.

- به صورت منظم باید موتور ویبره را آچارکشی کرد و پیچ های آن را به صورت دوره ای سفت کرد تا اجزای آن شل نشوند و هنگام کار تولید سرو صدا نکنند.

معایب سیستم های قدیمی ارتعاش مانند لنگ , الکتروموتور و تسمه چیست؟

در گذشته برای تولید لرزش و ارتعاش از یک الکتروموتور که خود برای آن لنگ می ساختند استفاده می کردند. البته در برخی موارد امروزه هم از این سیستم استفاده می شود. در این سیستم برای ایجاد نیروی محرکه از یک الکتروموتور معمولی استفاده می کنند که این نیرو و چرخش توسط تسمه یا گاردان به لنگ منتقل می شود . در این سیستم چرخش و دوران تسمه و لنگ کاملا دیده می شود و ممکن است حین کار دست کارگران با آن ها تماس پیدا کنند و دچار آسیب بشوند. از دیگر معایب این سیستم ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- پاره شدن مداوم تسمه و خرابی گاردان

- خرابی مداوم بلبرینگ و جای بلبرینگ به دلیل جنس آلیاژ نامرغوب

- هزینه های زیاد تعمیر ونگهداری آنها

- تولید صدای زیاد هنگام کار

- ظاهر نامناسب