چگونه با خودم مهربان باشم؟

در روابط اجتماعی یکی از پندهای اخلاقی این است که: با دیگران چنان رفتار کن که دوست داری با تو رفتار کنند! چنانچه این را به عنوان یکی از اصول اخلاقی خود در نظر بگیریم رفتار و ارتباط ما با دیگران توام با احترام و مهربانی خواهد بود و رفتار آسیب‌رسان و به دور از شفقت با اطرافیان و سایر انسان‌ها نخواهیم داشت.

از طرفی دیگر، همه ما به طور مکرر، ناکامی، ناامیدی، شکست، طرد شدن، بیماری، آسیب، تعارض، خصومت، ترس، سوگ، اضطراب، فقدان، افسردگی، مشکلاتی در زمینه های اقتصادی، سلامتی و ... تجربه می‌کنیم.

زمانی که یکی از بهترین دوستان‌مان دچار این نوع مشکلات می‌شود (در بهترین حالت خود هستیم) ما به خوبی در کنار او هستیم و همه تلاش خود را برای درک و تسکین درد وی خواهیم داشت. تبدیل به فردی ملایم، اطمینان‌بخش، دلگرم کننده، صبور و ... می‌شویم.

متاسفانه وقتی خودمان همین تجربه‌های طبیعی زندگی را از سر می‌گذرانیم، رفتار متفاوتی با خود به صورت ناآگاهانه و فوری در پیش می‌گیریم:

• - خود را مورد سخت‌ترین سرزنش‌ها و قضاوت‌ها قرار می‌دهیم!
• - خود را تنها کسی می‌بینیم که در این دنیا چنین دردی را تجربه می‌کند!

چه می‌شود همان گونه که با بهترین دوست خود رفتار می‌کنیم، با خودمان نیز چنین رفتاری همراه با شفقت و مهربانی داشته باشیم:

• - با خود مهربان باشیم و نسبت به افکار و هیجانات خود آگاه و پذیرا باشیم.
• - به خود یادآوری کنیم که انسان هستیم، خطاپذیر هستیم،هر کسی اشتباه می‌کند و هیچ کسی کامل نیست.
• - من تنها کسی نیستم که در این دنیا چنین دردی را تجربه می‌کند.
• - دردی که تجربه می‌کنیم را به عنوان یک واقعیت گریز ناپذیر زندگی بپذیرم.

برای رسیدن به شفقت و مهربانی با خود تمرین زیر را انجام دهید: قبل از انجام هر گام، به سرعت به گام بعدی نروید و با خودتان مهربان باشید: گام اول را همان گونه که گفته شده، انجام بدهید و بعد به سراغ گام بعدی بروید:

✅ تمرین شفقت به خود:

بر روی یک برگه کاغذ پاسخ خود را به پرسش‌ها و گام‌های زیر بنویسید:

۱- گام اول: ابتدا به زمانی فکر کنید که یکی از دوستان صمیمی شما، احساس بسیار بدی نسبت به خودش دارد و به خاطر آن رنج می‌کشد.

در این شرایط چطور با دوست خود رفتار می‌کنید ( شما در بهترین وضعیت خود هستید)؟

آنچه انجام می‌هید یا می‌گویید را نوشته و حتما به لحن صدای خود هنگام صحبت با او توجه کنید و آن را نیز بنویسید.

۲- گام دوم: اکنون به آن زمان‌هايی فکر کنید که در مورد خودتان احساس بدی داشتید یا در حال کشمکش با خودتان بودید.

در این شرایط چطور با خودتان رفتار می‌کنید؟ آن‌چه انجام می‌دهید یا می‌گویید را نوشته و حتما به لحن صدای خود هنگام صحبت با خود، توجه کنید.

۳- گام سوم: آیا متوجه تفاوتی بین این دو شدید؟

اگر بله، از خودتان بپرسید که چرا این تفاوت وجود دارد؟ چه عواملی سبب می‌شود که با خودتان و دوست‌تان، این‌ قدر متفاوت رفتار کنید؟

۴- گام چهارم: بر روی برگه بنویسید که اگر با خودتان هم به هنگام رنج کشیدن همانند دوست صمیمی‌تان رفتار کنید، اوضاع (احساس) شما چه تغییری می‌کرد؟

در پایان این مهم را یادآوری می‌کنم که:

❇️ با دیگران چنان رفتار کن که دوست داری با تو رفتار کنند!

و

❇️ با خودت چنان رفتار کن که با دوست صمیمی‌ات، رفتار می‌کنی!

✍️ سهراب دلشاد @sdpsy