کارشناس تولید محتوا و مشارکتهای بینالملل/ مترجم
رویکرد جدید تجارت داده: درآمدزایی کاربران از دادههای شخصی
خبرها حاکی از این است که در شهر نئوم[1] (شهر جدید در حال ساخت در عربستان)، به شهروندان امکان داده میشود که نحوه استفاده از دادههای شخصی خود را کنترل و مدیریت کنند که از آنجمله میتوان به دریافت امتیاز و پاداش در قبال داد و ستد دادهها اشاره کرد.
شرکت فناوریمحور نئوم که مسئول توسعه زیرساخت فناوری اطلاعات در این شهر آیندهنگر است، یک پلتفرم مدیریت رضایت[2] با نام M3LD راهاندازی کرده است که این قابلیت را دارد که مالک دادهی کاربر را شناسایی کند، چگونگی استفاده از آن را پایش کند و توصیههایی را در مورد تنظیمات حریم خصوصی در اکانتهای دیجیتالی اشخاص را ارایه دهد. با استفاده از هوش مصنوعی سعی میشود تا ابهامات مربوط به شرایط و ضوابط حریم خصوصی برطرف شود و سیستم نیز در شرایط استفاده دادهها بدون رضایت کاربر، فعالیتهای مشکوک یا افشای غیرقانونی دادهها، به کابر هشدار میدهد.
به اعلام جوزف برادلی[3]، مدیرعامل شرکت نئوم، «پلتفرم M3LD مالکیت دادهها را به کابران بازمیگرداند که باعث جلب رضایت عمومی در حوزه اقتصاد داده میشود. امروزه، اعتماد، پایه و اساس هر اقدامی است، در حالیکه این اعتماد در زمینه دادهها وجود ندارد. این در حالی است که بدون داده نیز هبچ ارزشی ایجاد نمیشود. پلتفرم M3LD، مزیت افزایش شفافیت را برای کاربران در پی دارد و اگر کاربر رضایت داشته باشد، روشی برای کسب درآمد از دادههای شخصی نیز ارایه میدهد.
پروژه 500 میلیاردی نئوم، بازتابی از چشمانداز تمام حوزههای یک شهر آیندهنگر از انرژی تا خردهفروشی و آموزش را شامل میشود. همچنین، یکی از ویژگیهای این شهر، توسعه منطقهای با نام The Line است که هیچ خیابانی در آن وجود نخواهد داشت و استفاد ه از خودرو در آن ممنوع است.
دادهها جزیی کلیدی از اجرا و توسعه این شهر 26500 کیلومتر مربعی است. برادلی مدیرعامل این شرکت مدعی است که «اگر در حال حاضر در شهرهای هوشمند فقط 1 درصد دادهها در دسترس هستند، در سامانه عملیاتی نئوم، در حدود 90 درصد دادهها استفاده خواهد شد.»
تجارت داده
پلتفرم M3LD که فعلا از طریق کنترلکنندههای داده ناشناس در حال توسعه است، قرار است که در سه ماه نخست سال 2023، به صورت عمومی راهاندازی شود. کاربران میتوانند از طریق کسب اکانت اشتراک M3LD، بر چگونگی استفاده دادههای خود توسط نهادها و شرکتهای تجاری و همچنین، شخصیسازی پروفایلهای مربوط به حریم خصوصی، متناسب با دادهها و انواع کاربری آنها، کنترل داشته باشند.
پس از اینکه پلتفرم M3LD در زیرساخت نئوم ادغام شود، در خارج از این شهر نیز راهاندازی خواهد شد و برای کاربران بازارهای جهانی نیز در دسترس قرار خواهد گرفت. به اعلام سو لی[4]، مدیر استراتژی دیجیتال نئوم، «پروفایلها در یک مکان ذخیره میشوند، به صورت عمومی اجرا میشوند و از طریق یک اکانت واحد مدیریت میشوند. همچنین، این پلتفرم، امکان جذب و ترغیب کاربران به استفاده از دادههای آنها، از طریق شبکه تشویقی M3LD[5] را فراهم میکند.»
در این بازار جدید تجارت داده، کاربران میتوانند در قبال داد و ستد دادههای شخصی خود با طرفهای سوم، امتیازهایی را دریافت کنند و درآمدزایی داشته باشند و کل روند نیز بر اساس رضایت کاربر انجام میشود. برای مثال، دادههای مربوط به مکان کاربر، گرچه دادههایی حساس است اما بسیار ارزشمند نیز هستند که استفاده از آنها میتواند به ارایه طیف گستردهای از خدمات جدید همانند خدمات حملونقل، راهنمای گردشگری، تمهیدات مربوط به کنترل همهگیریها و غیره منجر شود. البته رویکرد و اولویتهای کاربران در مورد به اشتراک گذاشتن این دادهها بسیار متفاوت است و پلتفرم M3LD به کاربران امکان خواهد داد تا متناسب با اولویتهای خود مشخص کنند که تمایل دارند دادههای مکانی آنها با چه خدماتی به اشتراک گذاشته شود و شرایط استفاده از دادهها و مدت زمان مجاز استفاده از این دادهها را نیز تعیین کنند.
شرکت نئوم اعلام کرده است که امسال در حدود 1 میلیارد دلار برای توسعه محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی و شبکه متصل سرمایهگذاری میکند و پلتفرم متاورس مبتنی بر دوقلوی دیجیتال خود با نام XVRS را نیز معرفی کرده است.
[1]. Neom
[2]. Consent management platform (CMP)
[3]. Joseph Bradley
[4]. Su Le
[5]. M3LD Incentive Network
منبع: https://www.neom.com/en-us
مطلبی دیگر از این انتشارات
از دولت الکترونیک تا دولت دیجیتال؛ اقدامات لازم و تجربههای موفق تحول دیجیتال در نهادهای خدماترسان عمومی
مطلبی دیگر از این انتشارات
شش نقش اصلی شهروند هوشمند در شهر
مطلبی دیگر از این انتشارات
7 مشخصه کسبوکارهای دادهمحور در سال 2025