نوشتن رهایی است.
گردا تارو، اولین زن عکاس جنگ که کشته شد
گوگل لوگوش رو (Google Doodle) امروز و به مناسبت صد و هشتمین سال تولد « گردا تارو» عکاس جنگ آلمانی و به عبارتی اولین عکاس زن کشته شده در جنگ، به او اختصاص داده. چیزهایی از زندگی تارو (مثل ناشناخته بودنش و در رابطه بودنش با رابرت کاپا) برام جذابه که مینویسم.
گردا تارو یهودی،ساکن آلمان و از مخالفان دولت در حال شناخته شدن نازی بود و به سبب فعالیتهای ضدحکومتیش دستگیر شد و با پاسپورت تقلبی به پاریس رفت و برای همیشه از خانواده جدا شد. از اون طرف رابرت کاپای عکاس هنوز مشهور نشده و اصالتا مجارستانی ساکن آلمان هم در پاریس عکاسی میکرد.
طبق مستندات، کاپا که برای امرار معاش عکاسی تبلیغاتی میکرد به دنبال یه مدل سوییسی بود و این مدل سوییسی چون نمیخواسته تنها سر قرار بیاد (انگار عکاسها همیشه و در طول تاریخ شیطنت داشتند!) با دوستش (گردا تارو) سر قرار میاد. از اینجا رابطهای بین تارو و کاپا شکل میگیره.
هر دو یهودی،در تبعید بوده و افکار ضدنازی داشتند و جالبه هر دو بعدها این اسامی مستعار رو برای خودشون انتخاب کردند (اسامی اصلیشون چیز دیگهایه). کمکم رابطه عاشقانه بینشون شکل گرفت و کاپا عکاسی رو به تارو یاد داد. نزدیکان کاپا میگن اون دوران از مصرف الکل زیاد و قمار رنج میبرده و یه جورایی حضور و وجود گردا تارو باعث شده تا کاپا در مسیر درستی قرار بگیره.
دقت کنید در زمان ملاقاتشون در پاریس در سال ۱۹۳۴ رابرت کاپا ۲۱ ساله و گردا تارو ۲۴ ساله بودند. اونها کمی بعد و سال ۱۹۳۶ تصمیم میگیرند به اسپانیا برند تا از جنگ داخلی اسپانیا و تلاش جمهوریخواهان در مقابله با دولت دیکتاتور فرانکو عکاسی کنند.اتفاقی که بیشتر یه تلاش شخصی بوده در جهت آزادی در تمام دنیا، نه صرفا یک منبع درآمد. هر دو عکس میگیرند و جالبه عکسها رو به اسم عکاس آمریکایی که هیچ وقت وجود نداشته (رابرت کاپا) به آژانسهای عکس دنیا میفروشند چون عکسهای یه عکاس ناشناس آمریکایی ۳ برابر گرونتر خریده میشده!
خیلی مشخص نیست که کدوم عکس توسط تارو گرفته شده و کدوم توسط کاپا.مرگ تارو یک سال بعد و زندهموندن کاپا تا دو دهه بعد و حضور و عکاسیش در جنگجهانی دوم باعث شد تا همیشه اسم گردا تارو در حاشیه باشه و رابرت کاپا بسیار مشهور بشه. در همون اوان،کاپا از تارو خواستگاری میکنه ولی گردا تارو قبول نمیکنه این پیشنهاد رو.
پنج ماه قبل از مرگ تارو، این رابطه عاشقانه تا حدی افول میکنه (نیاز به مستندات بیشتر) و گردا تارو تنهایی در اسپانیا عکاسی میکنه و در سال ۳۷ و در خط نبرد جنگ وقتی همراه تد آلن خبرنگار کانادایی (دوست و عشق جدیدش) بوده به اشتباه توسط تانکهای جمهوریخواهان صدمه میبینه و میمیره.
مراسم باشکوهی در پاریس با حضور کاپا و آلن و خیلیهای دیگه برگزار میشه. گردا تارو لعنتی موقع مرگش فقط ۲۷ سال داشته! و همین برام عجیبه. تارو،کاپا، همینگوی و خیلیهای دیگه نماد روشنفکران،هنرمندان و افرادی بودند که بدون ترس در خط اول جنگ حضور داشتند،مستندش کردند و جنگیدند و پای آرمانشون ایستادند. بهقول کاپا در جمله مشهورش « اگر عکست به اندازه کافی خوب نیست یعنی به اندازه کافی نزدیک نیستی» و سادهانگاریه این نزدیکی رو فقط در اندازه فیزیکی ببینیم. تارو بعدتر در گمنامی موند و سالها بعد تلاشهای زیادی شد تا به این عکاس به اندازهای که حقش بوده، پرداخته بشه و از زیر سایه شهرت رابرت کاپا بیرون بیاد. یادش گرامی، روباه سرخ کوچک (لقبی که بخاطر موهای جینجرش بهش داده بودند)
اسامی انگلیسی برای جستجوی بیشتر و دیدن عکسها
Gerda Taro. Robert Capa. Ted Allan
این مقاله گاردین هم خیلی خوبه
https://www.theguardian.com/artanddesign/2012/may/13/robert-capa-gerda-taro-relationship
مطلبی دیگر از این انتشارات
این زندگی توعه !
مطلبی دیگر از این انتشارات
شگفت انگیز (یا من معمولی نیستم)
مطلبی دیگر از این انتشارات
قیژ قیژ مفصل های آدم آهنی