آلزایمر در خیابان ولی عصر



از بازدید سه گالری به خانه برگشته‌ام، به پدر می‌گویم برایم بگو، چگونه از روستای کوچکت به شهر آمدی؟ آیا با قطار نیامده بودی؟ از همان پایانه‌ای که سال‌هاست مبدأ ورود مهاجران است، در ابتدای یک مسیر بلند ۱۷ کیلومتری برای رسیدن به رفاه و خوشبختی آنانی که در شمال‌شهر زندگی‌می‌کردند. پدر اما به نقطه‌ای دور خیره می‌ماند، پدر مدت‌هاست نام خیابان‌ها را فراموش کرده است.

بلندترین خیابان شهر تهران و خاورمیانه، موضوعی شده است برای نمایشگاهی در سه گالری که ۱۷ هنرمند (شامل ۹ مرد و ۸ زن) این خیابان قدیمی را (به همت دوره‌ای آموزشی در گالری آریا و گردانندگی رامیار منوچهرزاده) بالا و پایین کرده‌اند، دیده‌اند، آموخته‌اند و ثمره این آموزش و پژوهش را در قالب مجموعه‌های تصویری در سه گالری آریا، آتبین و اِی‌جی (که هر سه به نوعی با خیابان ولی‌عصر در ارتباط‌اند) به نمایش در آورده‌اند.

این نمایشگاه‌ها روایت‌های شخصی افراد آموزش دیده در این دوره هستند که در شکل «مجموعه عکس» بازدیدکننده را به رویارویی دوباره خود با خیابان ولی‌عصر فرامی‌خوانند. غالب مجموعه عکس‌های به نمایش درآمده به جز دو مورد، در فرم‌های کوچک خود را به نمایش گذاشته‌ و از فرم‌های ارائه متنوعی از لایت باکس گرفته تا چاپ ساده و کولاژ برای ارائه استفاده کرده‌اند. موضوعات این مجموعه طیف متنوعی از عناصر شهری شامل نقاشی‌های دیواری، ساختمان‌های جدید و قدیمی، درها، پنجره‌ها، درون خودروهای گذری، اتوبوس‌های بی‌آرتی، سر در قدیمی و مدرن مغازه‌ها، رد نورهای کشیده شده روی آسفالت، ویترین مغازه‌ها، هواپیماها، رهگذران و حیوانات را در بر می‌گیرد، منظری که مختص و ویژه هر کدام از این افراد است، یگانه و منحصربه‌فرد و روایتی جذاب در پشت هر کدام از آن‌ها است که می‌تواند هر مخاطبی را مدت ها به خود جذب کند.

عکس‌های مجموعه «ولی‌عصر، پوشه اول» روایت‌ عکاسانی است که نزدیک یک سال در خیابان ولی‌عصر رفت‌وآمد کرده‌اند تا خود را، خاطره را، آینده را ببیند، ثبت، خلق و زندگی کنند. آن‌ها بار دیگر این خیابان را زیسته‌اند تا روزی روزگاری آن‌هایی که در این زمانه زندگی نکرده‌اند، بتوانند خاطره‌هایی، اسنادی، روایت‌هایی، تصاویری از تهران، خیابان ولی‌عصرِ سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ داشته باشند. مهم ترین تمایز این پروژه دیداری که آن را از سایر پروژه‌های مشابه آن جدا می‌کند، علاوه بر ابعاد کار و تعداد مشارکت‌کنندگان، داشتن یک رویه طولانی مدت، کار گروهی و پشتوانه پژوهشی آن است، کاری که توانسته روحی تازه در قالب عکس هنری-مستند بدمد. عکس‌هایی که می‌توانند بیننده را با خود به دنیای درونی خودشان بکشند...به پدر دوباره نگاه می‌کنم، شاید ببرمش به تماشای نمایشگاه‌های ولی‌عصر، می‌گویند تماشای عکس، مشاهده و یادآوریِ فضاهای آشنا برای آلزایمر خوب است، شاید یادش بیاید چه بر او رفته، شاید یادمان بیاید چه بر سر ما آمده، شاید، شاید یادمان بیاید.

پی‌نوشت:

نمایشگاه «ولی‌عصر، پوشه اول» تا ۷ آبان ماه در سه گالری ذکر شده برقرار است.