کوچ نویسندگی و یادگیری http://zibamaghrebi.ir/
بیانیه هنری و استفاده بیهوده از ژیل دلوز!
چرا استیتمنت مهم است؟
نوشتن درباره هنر کار بسیار سختی است. بسیاری از هنرمندان می‌گویند که اگر می‌توانستم درباره کارم سخن‌سرایی کنم یا بنویسم، سخنران یا نویسنده می‌شدم و نه هنرمند؛ اگرچه این حرف پر بیراه نیست اما در زمانه ما یکی از ملزومات حضور در محافل هنری نوشتن درباره هنر خویشتن یا همان نوشتن استیتمنت، گزاره یا بیانیه هنری (Statement) است. اینجا نکات خلاصه شده‌ای در این باره را خواهید خواند و اگر می‌خواهید مطالب بیشتری را درباره نوشتن استیتمنت بدانید، نوشته کامل را اینجا بخوانید:
۱ . استیتمنت، خلق اثر هنری نیست
یکی از وسوسه‌های مهم هنگام نوشتن استیتمنت، رفتن به سمت شاعرانه نویسی، خلق و ساختارشکنی درباره «ساختار استیتمنت نویسی» است! ما می‌دانیم شما هنرمند هستید پس دیگر نیازی نیست اینجا هم آن را دوباره تکرار کنید.
۲. نگویید از کودکی عاشق هنر بودید
بدترین روشی که می‌توانید بیانیه یا استیتمنت هنری خود را شروع کنید: «از زمانی که دختربچه کوچکی بودم، عاشق خلق هنر بودم.» خوبه که با صداقت دراین‌باره نوشته باشید اما این اطلاعات به‌هیچ‌وجه برای دیگران جذاب نیست.
۳. لطفاً از کلی‌گویی و لغات پرطمطراق پرهیز کنید
به قول یکی از معاصران، «کلی‌گویی آفت شعر است» همین عبارت درباره استیتمنت نویسی هم می‌تواند مصداق داشته باشد. استفاده از کلماتی چون «شرایط امروز جامعه بشری»، «دغدغه‌های هنر معاصر»، «مفاهیم»، «ساختارشکنی»، «واکاوی»، «مکاشفه گری»، «مفهومی مناقشه آمیز»، «بشریت» و مانند آن هیچ سمت‌وسوی مشخصی ندارند.
۴. اگر هنر شما درباره شماست، چرا باید برای من مهم باشد؟
اگر هنر شما درباره تجربیات شخصی شما است، بسیار هم خوب است اما سؤالی که باید از خودتان بپرسید این است که چرا تجربیات شخصی شما باید برای دیگری هم مهم باشد؟ تجربیات شخصی شما از جهانی که در آن زندگی می‌کنید چه می‌گوید؟ چرا تجربیات شخصی شما باید برای دیگری هم حرفی برای گفتن داشته باشد؟
۵. جذابیت‌های کارتان را تبلیغ نکنید!
اشعار کتاب‌های درسی یادتان است؟ «مشک آن است که خود ببوید»، پس لزومی ندارد شما درباره رنگ و بوی کارتان داستان‌سرایی کنید.
۶. استفاده بی‌جا از ژیل دلوز ممنوع!
بهتر است به‌طورکلی از ارجاع دادن به اندیشه‌های دیگران برای ترویج کارهایتان پرهیز کنید. بااین‌حال اگر شما واقعاً باید به یک فیلسوف، منتقد یا نظریه‌پرداز ارجاع دهید، حتماً توضیح کوتاهی درباره شخصیت او بدهید. گمان نکنید هر فردی که استیتمنت شما را می‌خواند همان سابقه تحصیلی یا معلومات شما را دارد.
۷. از زیاده‌گویی بپرهیزید
اگر استیتمنت می‌نویسید تا بتوانید از فرصت‌های پذیرش دانشگاه یا به دست آوردن بورسیه هنری استفاده کنید، پس رقبای بسیاری دارید و استیتمنت شما یکی در میان هزاران استیتمنت دیگر است. بنابراین در ذهن داشته باشید فردی که استیتمنت شما را می‌خواند، ممکن است اولین خطوط نوشته شما را بخواند و درباره آن نتیجه‌گیری کند.
کسی که استیتمنت شما را می‌خواند، ممکن است اولین خطوط نوشته شما را بخواند و درباره آن نتیجه‌گیری کند، پس با دقت زیاد اصل موضوع را در حدود چهار جمله اول بیاورید.
۸. عشق و علاقه شما به خلق اثر هنری، ارزش آن را تعیین نمی‌کند
لطفاً، لطفاً و لطفاً درباره عشق و علاقه خود به خلق اثر هنری و لحظات لذت بخشی که در آتلیه یا هنگام خلق اثر هنری تجربه می‌کنید و اینکه این کار برای شما نوعی تراپی و درمان است، صحبت نکنید. استیتمنت درباره شما نیست، استیتمنت درباره اثر و هنر شماست.
این پرسش‌ها را پیش از نوشتن استیتمنت از خودتان بپرسید:
- چرا این اثر را خلق کرده‌اید؟
- این اثر چه حرفی برای گفتن در جهان ما دارد؟
- این اثر یا آثار کمک می‌کند مردم چه چیزی بفهمند؟
- کارهایتان شبیه چه چیزهایی هستند؟
- روند و مسیر خلق هنر شما چگونه بوده است؟
- کار شما چه ارتباطی با تاریخ رسانه آن دارد؟
- چه موضوعات، مسائل و فرهنگی در کار شما بازتاب دارد؟
- انتظار دارید مخاطب شما از دیدن کارهای شما چه چیزی به دست آورد؟
درنهایت اینکه نوشتن درباره اثر هنری، به‌خصوص اثر هنری که خودتان به وجود آورده‌اید، کار ساده‌ای نیست، اگر نوشتن استیتمنت در حوزه تخصص شما نیست حتماً از دوست نویسنده‌ای کمک بگیرید یا دست‌کم استیتمنت را پیش از انتشار با دوستان خود به اشتراک بگذارید و اجازه دهید آن‌ها برای ویرایش به شما کمک کنند تا استیتمنت شما، به نوشته‌ای تبدیل شود که خواندن آن برای بازدیدکننده لذت‌بخش، خواندنی و به یادماندنی باشد.
مطلبی دیگر از این انتشارات
هنرمندان موفق چگونه افرادی هستند؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
تهران نوستالژیک خوشگل
مطلبی دیگر از این انتشارات
چهاردیواریهای خلاقانه