نام کتاب: تنگسیر
موضوع: داستانهای فارسی– قرن 14
نویسنده: صادق چوبک
ناشر: انتشارات معین
تعداد صفحات: 215
قیمت: 45000 تومان
محمد اهل تنگسیر است. او برای گذران زندگی خود، مغازهای در بوشهر دست و پا کرده است. او سالها برای خارجیها کار کرده، و پولی را به عنوان سرمایه برای آینده خود و فرزندانش ذخیره کرده است. محمد شخصی کاملاً مردمی و مورد اعتماد است، به گونهای که حل مسائل روستا و ریش سفیدی او از کدخدا هم بیشتر است. هرجا که مشکلی پیش میآید و کسی قادر به حل آن نباشد، محمد تنها کسی است که فراخوانده میشود. چند تن از افراد ریاکار که متوجه ذخیره پول محمد میشوند، برای آن نقشه میکشند. آنها با فریبی که به خورد محمد میدهند، پول را با عنوان سرمایهگذاری بالا میکشند. آنها به دلیل جایگاهی که نزد مردم دارند، از پس دادن پول امتناع میکنند. حتی کار تا جایی پیش میرود که محمد برای دریافت پول خود از آنها، خفت و خواری بیشتری تحمل میکند. او که سالها در تنگسیر زندگی کرده است، آبرو و غیرت خود را در خطر میبیند و دیگر تحمل چنین وضعیتی را ندارد. او تصمیم میگیرد که از این افراد انتقام بگیرد و بجای پول، خون آنها را بریزد. به این ترتیب داستان شروع میشود. از محاسن این رمان میتوان به غیرقابل پیشبینی بودن آن اشاره کرد. چیزی که تا آخر داستان مبهم باقی میماند.
نکته دیگر درمورد این داستان زیر پا گذاشتن قانون است. جایی که غیرت و آبرو از هرچیزی بالاتر به حساب میآید. چیزی که در گذشته دامان افراد بسیاری را گرفته و حتی امروزه هم این اتفاق میافتد. همین غیرت و آبرو است که منجر به قتل میشود. در همین داستان هم انتقام دزدی با قتل داده میشود. این حرکت به خودی خود محکوم است ولی داستان بگونهای روایت میشود که خواننده به راحتی با این مسئله کنار میآید و حتی دو فرد بیگناهی هم که در این میان آسیب میبینند هم نادیده گرفته میشود. این حرکت او از نظر عامه مردم و حتی خواننده صحیح به نظر میآید و حتی به آن افتخار هم میکنند. از این زاویه واقعاً این کتاب مورد انتقاد است. با این وجود دارای متنی فوقالعاده و بیانی شیرین هست.