در کشور ما، متن، حاشیهای بر شخصیت نویسنده است. درواقع این نویسنده است که به متن معنا و شخصیت میدهد نه خود متن. توجه به جایگاه مولف در نظریه و نقد ادبی سابقهای طولانی داشته و یک معضل به شمار میرود. حال آنکه در بررسی متن باید به محتوا و فرم توجه شود نه نویسنده.
ویرگول نیز از این قاعده مستثنی نیست. متنهای متفاوت و جذاب بسیاری هستند که کمتر دیده میشوند و در عوض بسیاری از متنها که حرفی برای گفتن ندارند، صرفا به خاطر نویسنده مورد اقبال قرار میگیرند. اگرچه در این نقد به برخی مسائل باید توجه شود:
1- سلیقه: اختلاف سلیقه امری است که نباید نادیده گرفته شود اما بعضی از نوشتهها حقیقتا هیچ سلیقهای را جذب نمیکند. پس علت آن همه توجه به متن خود نویسنده است نه نوشته. این نگاه مغرضانه میتواند باعث دلسردی برخی نویسندگان شود.
2- تعامل: ارتباط و تعامل با دیگران نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. طبیعتا شخصی که نویسندگان بیشماری را دنبال میکند، از شانس بیشتری در دیده شدن برخوردار خواهد بود. فرض کنیم دو نویسنده یک متن کاملا یکسان را منتشر کنند. بدون شک متنِ نویسندهای که ارتباطات بیشتری دارد، بیشتر دیده خواهد شد.
3- آغاز خوب: کسی که برای اولین بار نوشتهای را منتشر میکند، اگر آغازی جذاب داشته باشد، احتمال اینکه متون بعدی وی نیز مورد توجه قرار گیرد بسیار بالاست. زیرا در دید ما او به شکل یک نویسنده توانمند ظاهر شده است. اما اگر نوشته اول او خوب نباشد، احتمال دیده نشدن نوشتههای بعدی بالا میرود؛ حتی اگر بسیار جذاب باشد. او شانس خود را از دست داده است. به هر حال برای دیده شدن باید صبور بود.
حال چرا بعضی نوشتهها را لایک میکنیم؟ آیا واقعا مطلبی که لایک میشود، مورد پسند واقع شده است؟
در خوشبینانهترین حالت، بله! یک متن خوانده شده و جذاب به نظر آمده است. پس آن را لایک میکنیم. اما همیشه داستان به این شکل نیست. گاهی متنی را لایک میکنیم تا نویسنده آن اثر نیز ما را لایک کند. گاهی نیز برعکس، شخصی ما را لایک کرده و حال این وظیفه ماست که لطف وی را جبران کنیم. گاهی اوقات نیز نویسنده لایک میشود نه نوشتهاش! یا حتی ممکن است یک متن را بخوانیم و چیزی از آن دستگیرمان نشود؛ اما چون لایک بالایی خورده ما نیز لایک میکنیم تا از قافله عقب نمانیم!!
به امید رسیدن روزی که ارزش مفهوم و نوشته و محتوا از نویسنده بیشتر شود، به گونهای که نه شاهد مرگ محتوا باشیم و نه مرگ مولف؛ و به امید رسیدن روزی که جوانمردانه و بدون چشمداشت لایک کنیم.
اخیرا در ویرگول بسیار شاهد آن هستیم که برخی دوستان، کامنتهایی که برای نویسندهای دیگر گذاشته شده را پاسخ میدهند یا کامنتبازیهایی نامربوط با موضوعِ نوشته شده آغاز میشود. گاها این کامنتها به قدری طولانی و زیاد میشود که نه تنها باعث بیاحترامی به نویسنده شده که حتی ممکن است هدف اصلی نویسنده از نگارش آن متن را به حاشیه بکشاند. چنانچه علاقه به گفتمان با دوستان خود داریم در صفحه مربوط به خود این کار را انجام دهیم.