در جلسه ی قبل در مورد ماهیت پیرنگ، ساختار علت معلولی آن و اهمیت پدیده ها در پیرنگ صحبت کردیم و در این جلسه می خواهیم ابتدا سیر تکاملی اکثر داستان ها را بررسی کنیم و از این طریق به راه های پیشبرد پیرنگ اشاره کنیم.
در قرن نوزدهم رمان نویسی آلمانی به نام گوستاو فریتگ با بررسی ساختار داستان های شکسپیر و سایرین هرمی را ارائه کرد تا به کمک آن کارکرد یک داستان را آشکار سازد.
زمینه سازی (Exposition): در این قسمت نویسنده اطالاعاتی در باره ی پیش زمینه های ابتدایی و مهم داستان ارائه می کند. این اطلاعات شامل فضاسازی و اتفاقات قبل از شروع پیرنگ می باشد. در این قسمت می باشد که نویسنده اطلاعاتی درباره ی گذشته ی کاراکترها و یا هرچیزی را که قبل از ورود به داستان نیاز می باشد در اختیار خواننده قرار می دهد.
عمل آغازین (Inciting Action): اتفاقیست که باعث کلید خوردن عکس العمل در داستان می شود. این اتفاق همچنین به خواننده این اطلاع را می دهد که کشکمکش اصلی در داستان چه خواهد بود. در این قسمت است که خواننده با قهرمان داستان آشنا می شود.
عمل پیشرو (Rising Action): به مجموعه ای از اتفاقات گفته می شود که درست پس از عمل آغازین شروع می شوند و به نقطه ی اوج ختم می شوند. در این قسمت است که ضدقهرمان به عنوان شخصیت مقابل قهرمان وارد داستان می شود. ضد قهرمان تلاش می کند تا هرچه بیشتر موانعی را در سر راه قهرمان داستان قرار دهد.
نقطه اوج (Climax): از آن به عنوان پرتنش ترین قسمت داستان یاد می شود، جایی که هیجان انگیز ترین اتفاقات در آنجا رخ می دهد.
عمل افول (Falling Action): قهرمان به موانعی که ضدقهرمان در مسیر راهش گذاشته است آگاه می شود.
گره گشایی (Resolution): قهرمان داستان کشکمکش و مشکل اصلی را حل می کند.
پایان (Denouement): رازها و سوالات باقی مانده در این قسمت یا به وسیله ی کاراکتر یا راوی پاسخی پیدا می کنند.
