حسین محمدی
حسین محمدی
خواندن ۲ دقیقه·۵ سال پیش

ساختار تشکیلاتی سیال، چرا و چگونه؟

تشکیلات زمانی شروع به کار می کند که هدفی در ذهن شکل می گیرد و انگیزه ای در پی آن می آید. گروهی حول هدفی مجتمع می شوند و آماده حرکت به سوی آن. اما این تنها آغاز ماجراست؛ آغازی بر یک کار جمعی. کار جمعی، توزیع وظایف و اختیارات می طلبد و توزیع وظایف و اختیارات، ایجاد نقش هایی که منجر به ایجاد تشکل می شوند را مطالبه می کند.

ماهیت جهان هستی ماهیت مبتنی بر رشد است. گیاهان، حیوانات و انسان ها همه و همه در پی رشد اند و چنانچه مرگ و ایستگاه آخری برای موجودات وجود نداشته باشد این ماهیت رشد فضای رشد بی نهایت را می طلبد که از عهده ی دنیای مادی خارج است. اما در پس پرده ی وجود این ایستگاه آخر واقعیت بسیار مهمی وجود دارد به نام جایگزینی.

در ساختار تشکیلاتی چنانچه رویه ای برای جایگزینی وجود نداشته باشد بنابر محدودیت نقش ها، عناصر شایسته رشد و ارتقا جایگاه، در ساختار سازمانی رو به پایین فشار داده می شوند زیرا جایگاه بالاتر از قبل توسط فردی دیگر پر شده است.

نیروی انسانی موتور پیشران یک مجموعه است وچنانچه جلوی رشد وی گرفته شود درواقع با سرکوب کردن ذات و فطرت پیشرفت خواه وی با ذات آفرینش انسانی مخالفت شده است. در واقع چنین فردی که مجموعه علیه فطرت او به پا خاسته در مواردی بی انگیزه می شود و در مواردی رفتار تهاجمی برای کسب جایگاه مورد نظر پیدا میکند که اولی در واقع و در پس پرده به معنای نبود چنین نیروی کاری برای تشکلیلات و دومی به معنای به وجود آمدن یک عنصر داخلی مخل تشکیلات خواهد بود.

برای جلوگیری از چنین مشکلی باید در هر تشکلی مکانیزم های منطقی و ثابتی برای رشد جایگاهی افراد وجود داشته باشد. تشکیلاتی که مکانیزمی برای تغییر راس هرم خود ندارد به وسیله مخالفت با ذات طبیعت، موقتی و محکوم به شکست است. و این گونه است که حکومت ها به عنوان بزرگترین ساختار های تشکیلاتی از این قاعده مستثنی نیستند و به همین دلیل است که حکومت های دیکتاتوری محکوم به شکست هستند.

اگر ساختار تشکیلات شما مکانیزم جایگزینی درستی ندارد به دنبال ایجاد آن باشید. مکانیزم های جایگزینی باید افراد در حال رشد را به سمت بالا و جایگاه های شایسته ی آن ها سوق دهند و افراد بدون شایستگی جایگاه را به سمت پایین و یا حذف از مجموعه.

در نهایت باید توجه کرد که فردی که شایستگی اش فرا تر از تشکیلات است در صورت امکان باید به سمت جایگاه هایی متناسب، در خارج از تشکیلات و یا حتی تشکل های دیگر بگردد و یا آن را به وجود آورد. چرا که این رشد فرا تشکیلاتی برای چنین شخصی احتمالا بیشتر بر طریق تکلیف مداری خواهد بود تا خدمت در راس جایگاه تشکیلات ذکر شده. از طرفی رعایت این امر به داشتن ساختار تشکیلاتی سیال کمک خواهد کرد.



این نوشته قبلاً در اینجا منتشر شده است. برای ارتباط بیشتر، به وبلاگ شخصی من مراجعه کنید.

از توجه تون متشکرم.

ساختار سازمانیساختارسازمان
مکلف به گام دوم انقلاب اسلامی
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید