همۀ ما گاهی در حال انکار مسائل و مشکلات زندگی‌مون هستیم. خودفریبی، دروغ و هر نوع کلکی که به خودمون می‌زنیم در حقیقت یک نوع مکانیسم جالب و کاربردیه تا کمی از اضطراب و ترس‌هامون رو بکاهیم.
در این نوشته قصد دارم 6 تا از این مکانیسم‌ها رو براتون بگم:
دلیل شکست‌ها رو دو گونه تعبیر می‌کنیم. اشتباه تو دلیلش اینه که تلاش کافی نکردی. اشتباه من ولی به خاطر سردردی بود که از دیشب داشتم و خسته بودم و …
انکار، یک دفاع روانیه در برابر واقعیت‌های بیرون از دسترس ما است. ما برای تحمل اتفاقات ناگوار خیلی وقت‌ها خودمونو ناگزیر می‌یابیم که واقعیت‌هارو نادیده بگیریم. یکی از اولین واکنش‌ها در برابر از دست دادن عزیزان یا حتی خبر شنیدن ابتلا به سرطان، اینه که نمی‌خوایم واقعیت موجودو بپذیریم.
همه از من خوش‌شون میاد. من همیشه از پس مشکات بر میام. برای مثال ۹۰ درصد رانندگان فکر می‌کنند از بقیه بهتر هستند. حتی ۹۴ درصد استادان دانشگاه‌های بزرگ معتقدند که از بقیه اساتید بهتر هستند. خوشبینی مفرط دربارۀ قدرت و اراده شخصی، معمولا برای افراد مضر خواهد بود.
تحقیقات نشان داده آدم‌هایی که با اطمینان بیشتری از قدرت ترک سیگار حرف می‌زنند، قادر به حل این مشکل نیستند.
این رو هم بخونید: چطور خودمان باشیم؟
به اخبار و ایده‌هایی بها میدیم که پیشبینی‌های ما رو حمایت می‌کنه. اگه آدم بدبینی هستیم مدام نشانه‌های بدتر شدن اوضاع به چشم‌مون میاد و برعکس اگه خوشبین هستیم در جستجوی اخبار خوب هستیم.
در داستان‌های قدیمی یونانی اومده که روباهی تلاش می‌کنه دستش به انگور برسه اما به خاطر موانع سر راه، بالاخره قید اون انگورو می‌زنه. تنها واکنش خودفریبانه روباه وقتی از داشتن انگور مایوس می‌شه اینه که انگور اصلا نرسیده و ترشه و به زخمتش نمی‌ارزه.
ضرب‌المثل ایرانیش همون ادعای گربه هست که دستش به گوشت نمی‌رسید و می‌گه بو می‌ده.
یکی از بزرگترین مشکلات برای دستیابی به اهداف زندگی اینه که در مقابل نظرات منفی دیگران سست می‌شیم. برای همین سعی می‌کنیم از اطلاعات منفی پرهیز کنیم و چشم خودمونو بر واقعیت‌ها ببندیم.
مثلاً وقتی که در سر سفره عقد قول میدیم تا زنده هستیم تعهدمونو حفظ می‌کنیم، خیلی ساده داریم درصد طلاق‌ها رو پشت گوش میندازیم.
خطاهای شناختی و مکانیسم‌های دفاعی ما خیلی بیشتر از اینها است. در این نوشته تنها به چندتا از پرکاربردترین‌هاش پرداختم.
محمدجعفر زاهدپور
یک روانشناس
دستور سرآشپز:
2 دقیقه وقت بذار و خودتو چک‌آپ کن!
این موسیقی رو گوش بدید: بگو به باران
