ویژگی های یک روانشناس خوب

مقدمه

-این پست از طریق برداشت وتجربه شخصی وجمع آوری مطالب نوشته شده وچون این متن مستند(دارای منبع ومأخذ نمیباشد) نیست قطعاً اشتباهاتی در متن وجود دارد ولی حداقلش اینکه برای خود من مفید بوده و هست.

- خوشحال میشم عزیزانی که تجربه شخصی یا تخصصی در این زمینه دارند نظرشان را برای استفاده خوانندگان دیگر و بنده بفرمایند.

- متاسفانه یک کلمه هم از مزایای مراجعه به روانشناس در این پست ننوشته ام به دلیل اینکه برای نوشتنش پست مجزایی لازم است بنابراین برای اینکه ضعف پست بنده را پوشش دهید مزایای مراجعه به روانشناس را اگر به خوبی نمیدانید مطالعه بفرمایید

معیارهای انتخاب روانشناس:

1.داشتن مجوز و پروانه‌ی اشتغال از سازمان روانشناسی

2.افزون بر تعرفه‌های مصوب سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره از مراجعان خود مطالبه‌ای نداشته باشد.

3.روان‌شناس خوب هرگز قضاوت و داوری نمی‌کند.

و اما مورد چهارم وپنجم که مفصل تر است

4.روان‌شناس خوب در زمینه توانایی(حیطه تخصصی) خودش کار می‌‌کند:

انواع زمینه های کاری روانشناس:

کودک،نوجوان،زوج درمانی،خانواده درمانی،اعتیاد، فردی بزرگسال،تحصیلی،صنعتی وسازمانی

همانطور که در همه مشاغل از جمله پزشکی تخصص های مختلف وجود دارد همچنین در رشته های مهندسی گرایش های مختلف وجود دارد هر روان‌شناس نیز در زمینه‌ای مهارت و توانمندی ویژه‌ای دارد. نمی‌توانیم بگوییم که روان‌شناس در درمان همه‌ی اختلال‌های روان‌شناختی مهارت و توانمندی بسیار بالا دارد. روان‌شناسی که در زمینه‌ی درمان اختلال‌های افسردگی، استرس و اضطراب مهارت بیش‌تری داشته باشد هنگامی که با یک فرد دچار اختلال اتیسم برخورد می‌کند او را پیش همکاری می‌فرستد که در زمینه‌ی درمان اختلال اتیسم مهارت دارد همچنین هیچ روان‌درمانگری در تمام حیطه ها خوب نیست.روانشناس بزرگسال ممکن است آنقدر که در درمان افسردگی و وسواس و... بزرگسالان تخصص دارد در کار با کودکان،نوجوانان یا زوج درمانی یا اعتیاد تخصص نداشته باشد و قابل ذکر است در موارد مذکور نیز میزان تخصص ایشان در هرکدام متفاوت است.بنابراین بهتر است متوجه شویم دو حیطه اولی که روانشناسمان در آنها کارایی ا‌ش بالاتر است کدام است وسپس تصمیم بگیریم(میتوانیم از طریق دسترسی به رزومه یا پرسیدن محترمانه در جلسه اول از زمینه هایی که روانشناس در آنها بیشتر تخصص دارد آگاه شویم)

زمینه کاری را با رویکرد درمانی اشتباه نگیریم:

-انواع زمینه های کاری روانشناس:

کودک،نوجوان،زوج درمانی،خانواده درمانی،اعتیاد، فردی بزرگسال و...

-انواع رویکرد های درمانگر:

درمانگر شناختی رفتاری(cbt)،طرحواره درمانگر،درمانگرهیجانمدار(eft)،روانکاو،روان‌درمانگر وجودی و درمانگر مبتنی بر پذیرش وتعهد(Act) و...( اینا موردهایی بود که به گوش من خورده)

نکته:روانشناس لازم است مراجع را در جریان زمینه هایی که توانایی بیشتری در آنها دارد قرار دهد ومراجع این موضوع را معیار انتخاب روانشناس قرار دهد اما هیچ لزومی ندارد مراجع براساس رویکرد و روش درمان، روانشناس خود را انتخاب کند.

(اگر میخواهید بدانید چرا لزومی ندارد مراجع براساس رویکرد و روش درمان،روانشناس خود انتخاب کند به موارد تکمیلی در انتهای پست مراجعه بفرمایید)

5.هزینه به عنوان معیار(مشاوره یا رواندرمانی؟):

تعداد جلسات موردنیاز شما هزینه ها را مشخص خواهد کرد برای دانستن تعداد جلسات مراجعه باید دانست در چه قالب وچارچوبی به روانشناس مراجعه کرده ایم.

خدماتی که روانشناس به ما ارائه میدهد میتواند در قالب مشاوره یا رواندرمانی یا روانکاوی باشد

مشاوره:اگر درخواست مشاوره داشته باشیم روانشناس یا مشاور تعداد جلسات کمتری برای ما در نظر میگیرند وبه شدت جلسات رواندرمانی تاکیدی روی شرکت منظم در جلسات ندارند(تعداد جلسات میتواند از یک جلسه تا...باشد)

رواندرمانی کوتاه ومیان مدت:اگر درخواست رواندرمانی داشته باشیم روانشناس تعداد جلسات بیشتر را برای ما در نظر میگیرد وباید به صورت منظم در جلسات رواندرمانی شرکت کرد(هیچ پشتوانه علمی ندارد ولی از حداقل یکی دوماه تا نهایتا یکی دو سال)

روانکاوی:فقط میدانم در ایران زیاد شایع نیست و به تعداد جلسات بیشتر و مدت طولانی تری نسبت به رواندرمانی نیاز دارد

نکته ای کوچک:ممکن است این مورد اشتباه باشد اما فکر میکنم بهتر است چند جلسه اول مراجعه به روانشناس در قالب مشاوره باشد سپس با توجه به تمامی موارد انتخاب کنیم میخواهیم ادامه جلسات در قالب خدمات رواندرمانی استفاده کنیم یاخیر

خلاصه معیار پنجم اینکه هزینه یک جلسه مراجعه به روانشناس چقدر است؟معادل مزد یک روز کار یک شاغل با حداقل حقوق اداره کار که به شرطی که بتوانیم از خدمات روانشناسی بهره مناسب را ببریم قطعا هزینه مناسبی است و در درآمد وهزینه های میان مدت وطولانی مدت گم میشود(اگر نیاز به توضیحات بیشتر دارید پاراگراف زیر را بخوانید اگر نه که به تیتر بعدی سئوالاتی برای ارزیابی روانشناسمان مراجعه کنید)

هم اکنون که مینویسم هزینه هر جلسه مراجعه به روانشناس با سابقه بیش از 15سال وبا مدرک فوق لیسانس برای جلسه ای با مدت45 دقیقه 200،000تومان واگر روانشناس سابقه کمتر از 15سال داشته باشد176،000تومان میباشد که تقریباً معادل مزد یک روز کار یک نفر با حداقل حقوق ماهانه اداره کار 5،600،000تومان میباشد(اگر نیاز باشد ماهی دو بار به روان‌درمانگر مراجعه کنیم یعنی ما از سی روز کاری و تعطیل در ماه دو روز را برای دریافت خدمات روان درمانی کار میکنیم) اگر بعد از 4یا5جلسه حس کنیم حالمان مقداری بهتر شده و روند روبه رشد است یعنی روانشناس کارکردی مناسب داشته ومیتوانیم با خیال راحت آنرا ادامه دهیم

سئوالاتی برای ارزیابی روانشناسمان(به ترتیب اولویت):

•زمینه هایی که روانشناس در آنها تخصص بیشتری دارد؟

•زمان تقریبی که درمان طول خواهد کشید؟

• اینکه با روانپزشکی همکاری دارد تا در صورت نیاز،دارو درمانی شما را بر عهده بگیرد؟

•اینکه روانشناس با رده سنی خاص، اقلیت های نژادی و جنسیت مراجع راحت است یا نه؟

• موضوع پژوهشهای روانشناس؟

• دانشگاهی که روانشناس مدرک خود را گرفته؟

بعد از انتخاب روانشناس، لازم است که به حقوق خود نیز به عنوان مراجع آگاه باشید .

برخی از حقوق مراجعین:

1- درباره توانایی های حرفه ای که شامل وضعیت پروانه کار، تحصیلات، دوره های تخصصی گوناگون، تجربیات، عضویت در انجمن های حرفه ای، تخصص و صلاحیت های ویژه روانشناس منتخب خود درخواست و دریافت اطلاعات کنید

2- ضبط الکترونیکی جلسات خود را می توانید در خواست کنید و یا رد کنید

3- شما میتوانید تشخیص، برنامه درمان، و پیشرفت و نوع معالجه در نظر گرفته برای خودتان را از روانشناس بپرسید.

4-در هر زمان که بخواهید در مورد معالجه و یا متدهای درمانی روانشناس خود از روانشناس دیگری نظریه دوم بگیرید، این حق شماست .

5- در زمانی که نیاز باشد درمان شما به شخص دیگری واگذار شود،وظیفه روانشناس شماست که نامهای متخصصین را به همراه شماره تلفن و آدرس آنها را در اختیار شما بگذارد و از او بخواهید یک کپی از مدارک شما را به روانشناس و یا محل جدید ارسال کند

موارد تکمیلی:

مطلب کامل دکتر فرنودی:

https://bit.ly/2NDETWt

دکتر هلاکویی هم در مورد این موضوع مختصر صحبتی کرده اند:

https://m.youtube.com/watch?v=GRuJ2RWnzNo

موارد تکمیلی معیار چهارم برای انتخاب روانشناس

مطلب زیر برای کسانی که میخواهند بدانند چرا لزومی ندارد مراجع براساس رویکرد و روش درمان روانشناس خود انتخاب کند میباشد

چرا رویکرد رواندرمانگر معیار خوبی برای انتخاب روانشناس نیست:

1.دکتر رفیعی اینکه چرا رویکرد و روش رواندرمانگر معیار خوبی برای انتخاب روانشناسمان نیست را به خوبی توضیح داده اند:

دکتر محمود رفیعی، استاد دانشگاه آزاد که سال‌ها تجربه درمان کلینیکال را دارد، در این مورد به خبرگزاری ایسنا می‌گوید: «این حق مراجع است که هر سوالی که دارد مطرح کند و حق اوست که پاسخ روشن دریافت کند اما اینکه بپرسید روش درمان شما چیست و بعد تصمیم بگیرد، چندان مفید نیست چون درمانگران بر اساس آن چیزی که در مراجع تشخیص می‌دهند، ترکیبی از درمان‌های مختلف را به کار می‌گیرند و برای این تشخیص هم زمان لازم است، بنابراین در این مورد باید صبور بود. اما قطعاً مراجع حق دارد هر سوالی که دارد را مطرح کند و پاسخ آن را بگیرد.»

ولی آدم‌ها می‌توانند و حق دارند که بفهمند چه مشکلی دارند و قرار است در جلسات درمان چه اتفاقی بیفتد. اصولاً درمانگر موظف است که چارچوب‌ها را بگوید، حقوق فرد را یادآوری کند و هر سوالی که مراجع مطرح می‌کند را بدون ابهام پاسخ دهد.»

2.ما در خوشبینانه ترین حالت به دلیل اینکه وقت و سوادش رو نداریم نمیتوانیم رویکردها که کاملاً تخصصی ومربوط به دانش آموخته های روانشناسی هستند رو بشناسیم(فارغ التحصیلان روانشناسی گاهی برای شناخت نسبی ویادگیری فقط یک رویکرد لازم است در دوره ها وکارآموزی های مربوط به آن رویکرد شرکت کنند) و کارایی هر رویکرد رو در مسائل مختلف بسنجیم و تشخیص بدیم کدام رویکرد باتوجه به خودشناسی و نوع مسائل روانیمان برامون مناسب تره تا در نهایت روانشناسی که مسلط به اون رویکرد هست رو جستجو و انتخاب کنیم پس باید دنبال معیار دیگری برای انتخاب روانشناس باشیم(خیلی خوب بود اگر روانشناسانی بودند با چند جلسه مراجعه به آنها رویکرد مناسب ما را معرفی میکردند وچند روانشناس که به این رویکرد ها مسلط هستن را پیشنهاد میدادند که متأسفانه وجود چنین اشخاصی را من تاکنون نشنیده وندیده ام) پس فهمیدن وانتخاب رویکرد مناسب خودمان را کنار میگذاریم