در بخش پیشین این مقاله با عنوان «همهچیز دربارۀ سرطان پستان» به اطلاعات عمومی در باب سرطان پستان (سینه) پرداختیم. در این بخش دربارۀ انواع درمان این نوع از سرطان خواهیم گفت. بخش سوم و پایانی به «غذاهای مفید برای پیشگیری یا کاهش خطر سرطان پستان» خواهد پرداخت.
پزشک اغلب سرطان پستان را در نتیجۀ غربالگری معمول یا زمانی که فرد علائم را گزارش میکند، تشخیص میدهد. در زیر، آزمایشها و روشهایی را توضیح میدهیم که میتوانند به پزشک در تشخیص و تأیید آن کمک کنند.
1. معاینۀ سینه: شامل بررسی سینهها برای وجود تودهها و سایر نشانههای احتمالی سرطان است. در طول معاینه، ممکن است فرد نیاز داشته باشد که بنشیند یا بایستد و بازوهای خود را در موقعیتهای مختلف، مانند بالای سر یا کنارهها قرار دهد.
2. تستهای تصویربرداری: چندین نوع اسکن میتواند به تشخیص سرطان سینه کمک کند، از جمله:
- ماموگرافی: این نوعی اشعه ایکس است که پزشکان معمولاً در غربالگری اولیۀ سرطان سینه از آن استفاده میکنند. تصاویری تولید میکند که میتواند تودهها یا ناهنجاریها را نشان دهد. اگر نشانهای از مشکل بالقوه وجود داشته باشد، پزشک معمولاً آزمایشات بیشتری را انجام میدهد.
- اولتراسوند: این اسکن از امواج صوتی برای کمک به پزشک در تشخیص تودۀ جامد و کیستِ پر از مایع استفاده میکند.
- امآرآی: این تصاویر مختلف از پستان را ترکیب میکند تا به پزشک کمک کند سرطان یا سایر ناهنجاریها را شناسایی کند. پزشک ممکن است امآرآی (MRI) را بهعنوان پیگیری ماموگرافی یا سونوگرافی توصیه کند. پزشکان همچنین ممکن است از امآرآی برای غربالگری افراد با خطر بالاتر سرطان سینه استفاده کنند.
3. بیوپسی: این شامل استخراج نمونهای از بافت و ارسال آن به آزمایشگاه برای تجزیهوتحلیل است. نتایج نشان میدهد که آیا سلولها سرطانی هستند یا خیر، و اگر سرطانی هستند، کدام نوع سرطان ایجاد شده است. نتایج حتی میتواند نشان دهد که آیا سرطان به هورمون حساس است یا خیر. سپس پزشک سرطان را مرحلهبندی میکند تا مشخص شود:
- اندازۀ تومور
- چقدر گسترش یافته است
- تهاجمی است یا غیرتهاجمی
این کار میتواند اطلاعاتی در مورد چشمانداز و بهترین دورۀ درمان ارائه دهد.
موثرترین رویکرد به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نوع و مرحلۀ سرطان
- حساسیت به هورمونها
- سن، سلامت کلی و ترجیحات فرد
گزینههای اصلی درمان عبارتاند از:
- پرتودرمانی
- عمل جراحی
- درمان بیولوژیکی یا دارو درمانی هدفمند
- هورموندرمانی
- شیمیدرمانی
اگر جراحی لازم باشد، نوع آن به تشخیص و ترجیحات فرد بستگی دارد. انواع جراحی عبارتاند از:
- لامپکتومی: شامل برداشتن تومور و مقدار کمی از بافت سالم اطراف آن است. لامپکتومی میتواند به جلوگیری از گسترش سرطان کمک کند. اگر تومور کوچک باشد و بهراحتی از بافت اطراف جدا شود، این ممکن است یک گزینه باشد.
- ماستکتومی: ماستکتومی ساده شامل برداشتن لوبولها، مجاری، بافت چربی، نوک پستان، آرئول و مقداری پوست است. در برخی از انواع، جراح غدد لنفاوی و ماهیچههای دیواره قفسۀ سینه را نیز برمیدارد.
- بیوپسی گره نگهبان: اگر سرطان سینه به غدد لنفاوی نگهبان برسد، اولین گرههایی که میتواند به آن گسترش یابد، میتواند از طریق سیستم لنفاوی به سایر قسمتهای بدن برود. اگر پزشک سرطان را در گرههای نگهبان پیدا نکرد، معمولاً نیازی به برداشتن سایر گرهها نیست.
- تشریح غدد لنفاوی زیر بغل: اگر پزشک سلولهای سرطانی را در غدد نگهبان پیدا کند، ممکن است برداشتن چندین غدد لنفاوی زیر بغل را توصیه کند. این کار میتواند از گسترش سرطان جلوگیری کند.
- بازسازی: پس از ماستکتومی، جراح میتواند سینه را بازسازی کند تا طبیعیتر به نظر برسد. این کار میتواند به فرد کمک کند تا با اثرات روانی برداشتن سینه کنار بیاید.
جراح میتواند سینه را در طول ماستکتومی یا در تاریخ بعدی بازسازی کند. آنها ممکن است از ایمپلنت سینه یا بافتی از قسمت دیگری از بدن استفاده کنند.
فرد ممکن است حدود یک ماه پس از جراحی تحت پرتودرمانی قرار گیرد. این درمان شامل هدف قرار دادن تومور با دوزهای کنترلشدۀ تابش است که سلولهای سرطانی باقیمانده را از بین میبرد.
در صورت وجود خطر بالای عود یا گسترش، پزشک ممکن است داروهای شیمیدرمانی سیتوتوکسیک را برای از بین بردن سلولهای سرطانی تجویز کند. هنگامی که فردی پس از جراحی شیمیدرمانی میکند، پزشکان به آن «شیمیدرمانی کمکی» میگویند. گاهی اوقات، پزشک ممکن است شیمیدرمانی را قبل از جراحی توصیه کند تا تومور را کوچک کند و برداشتن آن آسانتر شود. به این شیمیدرمانی نئوادجوانت میگویند.
پزشکان برای جلوگیری از بازگشت سرطان پستان حساس به هورمون پس از درمان، از درمان مسدودکنندۀ هورمون استفاده میکنند. این درمان ممکن است به درمان سرطانهای گیرندۀ استروژن مثبت و گیرندۀ پروژسترون مثبت کمک کند. متخصصان مراقبتهای بهداشتی معمولاً آن را پس از عمل جراحی تجویز میکنند، اگرچه ممکن است این کار را از قبل برای کوچک کردن تومور انجام دهند. درمان مسدودکنندۀ هورمون ممکن است تنها گزینه برای افرادی باشد که کاندیدای مناسبی برای جراحی، شیمیدرمانی یا رادیوتراپی نیستند. نمونههایی از داروهای مسدودکنندۀ هورمون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تاموکسیفن
- مهارکنندههای آروماتاز
- فرسایش یا سرکوب تخمدان
- گوسرلین
این نوع درمان ممکن است بر باروری تأثیر بگذارد.
داروهای هدفمند میتوانند انواع خاصی از سرطان سینه را از بین ببرند. مثالها عبارتاند از:
- تراستوزوماب (هرسپتین)
- لاپاتینیب (Tykerb)
- بواسیزوماب (آواستین)
درمان سرطان سینه و سایر سرطانها میتواند عوارض جانبی شدیدی داشته باشد. هنگام تصمیمگیری در مورد درمان، خطرات احتمالی را با پزشک در میان بگذارید و بهدنبال راههایی برای به حداقل رساندن عوارض جانبی باشید.
«سرطان سینه و اصول تغذیه»، وبلاگ پرفیرو، ۱۴ بهمن ۱۴۰۳
