انسانها به دنبال فرافکنی سایه های خود بر دیگران هستند و این قضیه در سطح فرهنگ هم توسعه پیدا میکند. چند واژه را تعریف میکنم و بعد ادامه مطلب:
سایه : سایه آن بخش از شخصیت انسان است که خودش نمی بیند اما سایرین قادر به تشخیص آن هستند. سایه چیزی است که در ما وجود دارد. ما آنرا می شناسیم و به هردلیلی (ممکنه سابقه در کودکی یا نوجوانی داشته باشد) از آن بدمان می آید یا زشت می دانیم و سعی در انکار آن داریم. انکاری غلیظ که همه می فهمند! جالب اینجاست که انسان از چیزی که شناختی ندارد، احساس خوب یا بد ندارد. وقتی احساس بد یا تنفر دارد یعنی آن رفتار را می شناسد و هر اندازه این احساس شدیدتر است یعنی بیشتر آن رفتار را می شناسد! سایه یکی از عوامل اضطراب است زیرا که بین من واقعی و من ایده آل فاصله زیادی است!
فرافکنی : آدم ها یک سیستم دفاعی دارند که برای کاهش اضطراب و احساس گناه استفاده میکنند. این مکانیزم اینطور عمل میکند که به جای اینکه کاستی های خود را بپذیریم که همرا با ناحوشی و ناراحتی است؛ آنرا به دیگران نسبت می دهیم. فرافکنی شامل نقص ها و آرزوهای محقق نشده میشود. در فرافکنی شخص با بزرگ نمایی صفات منفی در دیگران سعی میکند اضطراب خود را کاهش دهد.
فرهنگ : مجموعه از باورها و آیین ها که توسط جمعی پذیرفته شده است. جوامع سعی دارند فرهنگ خود را در جمع خود تقویت کنند و معیاری برای خوب و بد و برتری نسبت به یکدیگر ایجاد کنند. وقتی جمعی سایه های زیادی دارند با ساخت آداب و رسومی سعی در حفاظت خود به صورت جمعی هم میکنند.
حالا به جای قضاوت دیگران، کلاه خود را قاضی کنید. ببینید در برابر کسانی که بر خلاف ساختارهای پذیرفته شده فعلی اقدام میکنند(هنرمندان و روشنفکران و گاها سیاستمداران) چه واکنشی دارید.
پی نوشت یک. مباحث فوق را بسیار ساده مطرح کردم. از مکتب یونگ و فرید استفاده کردم . آدلر هم که شاگرد فروید بوده مکتب خاص خودش را دارد و در روانشناسی پیروانی دارد. برای مطالعه بیشتر به این سه مکتب رجوع کنید.
پی نوشت دو. خبر خوش اینکه فرافکنی منفی و مثبت دارد.اگر از دیدن رفتاری اشک شوق در چشمانتان جمع میشود این یعنی فرافکنی مثبت و یعنی پتانسیل آن ویژگی را دارید!
پی نوشت سه. برای شناخت بیشتر خود ببینید از چه شخصیت ها یا رفتارهایی تنفر داردید! میتونید از تست های آرکتایپ یونگ (کهن الگو اسطوره ای مردان و زنان و آرکتایپ یونگ) استفاده کنید و ببینید چه ویژگیها و کهن الگوهایی را در سایه دارید!