دل

ما هیچ وقت مساله مان را با این قضیه «دل» حل نکردیم. در دوران بچگی یا در لج بازی هایمان می‌گفتیم: «دلم میخواد!» ولی انگار این دلی است که نباید بخواهد. البته طرف دیگر ماجرا هم هست. هر وقتی کسی قرار است به ما «دل» گرمی بدهد و ما را در مسیر انتخاب هایمان تشویق کند میگوید « هر جور که دلت میخواد زندگی کن!» بالاخره ماجرا از چه قرار است؟ هر جور که دلمان می‌خواهد زندگی کنیم یا اساسا دل را خواستن مسیری است خودخواهانه و چه بسا غیر متمدنانه!؟ پاسخ هر چه هست یک چیزی واضح است و آن اینکه انگار آنچه وجه تمایز ما با دیگران، هستی و طبیعت است گویی همین دل است؛ انگار همین ماجرای دل است، خاصه وقتی آس آن رخ نمایی میکند که دیگر هیچ کارتی حریفش نیست. گویی این دل است که «می‌برد» و متمایز میکند و وقتی کسی یا چیزی آن را میبرد ما دیگر خودمان نیستیم. انگار دل وجود ماست، از طرفی میخواهد و از طرفی اگر ببرندش، کل وجود میشود مال آن کس که برده اش! وای بر زمانی که کسی یا چیزی دل را ببرد که این انگار بزرگترین سرقت تاریخ است! منطقی هم هست، چون دل فرمانرواست! فرمانروایی که هیچ قانونی را نمی‌شناسد؛ دل تنها فرمانروایی است که متهم است حتی به شکستن تک تک قانونهایی که خودش وضع کرده؛ دل فرمانرواست چون اساسا طاقت ایستادگی در برابر آن نیست. ندیدیم کسی که بین دل و قانون دل را انتخاب نکرده باشد، اگر هم نکرده حتما انتخابی نداشته و در یک سطحی مجبور بوده و بدی ماجرا میدانی که چیست؟ دل همیشه درست میگوید حتی در یاوه گویی هایش. ما همه محکومیم به دنباله روی از دل، برای همین هست که همه گنهکاریم؛ برای همین هم هست که غایت سوژگی ما در گرو «دل» بری ماست. برای همین است که وقتی ناراحتیم یعنی دل را از دست داده‌ایم‌، کسی را میخواهیم که به ما دل بدهد! ما را «دل داری» بدهد. آری تاریخ عرصه دل داری و دل بری است، دلی که میخواهد، دلی که علیه همه چیز عصیان میکند، دلی که دستور میدهد، دلی که لامصب مزخرف هم که میگوید درست میگوید، دلی که حتی وقتی خسران به بار می آورد پشیمانی به بار نمی آورد. و البته شنیدن دل، خودش یک هنر است، مبادا که سنگ دل شده باشیم؛ یا گوشمان، گوش دلمان سنگین شده باشد. آنکه گوش دلش سنگین است یا دلش سنگ است برده است و تشنه تایید. ندای دل را در فریادش شنوا باشیم که محمد (ص) میگوید: «از دلت فتوا بخواه...طاعت آن چيزى است كه دل به آن آرام گيرد ...و گناه آن چيزى است كه در جان آرام نگيرد...هرچند مردم [جواز آن را] به تو حكم كنند و فتوا دهند.» و این پیچیدگی محمد است. محمد به شدت اهل دل است‌. اهل دلی؟ یا چی؟ سنگ دلی؟

متن از: میلاد دخانچی