برای فراهم شدن آمادگی ذهنی در مورد موضوعی که این جلسه می خواهم در موردش صحبت کنم، یک کلیپ برای شما در نظر گرفتم.
در کلیپ صحنه یک اتاق را خواهید دید که خانوم آزمایشگر به ترتیب تعدادی از بچه ها را داخل اتاق می آورد و یک عدد مارشمالو ( خوراکی ای شبیه پاستیل) داخل یک پیش دستی روی میز جلو آن ها قرار می دهد.
خانم آزمایشگر به بچه ها می گوید اگر بتوانید درطی زمانی که در اتاق تنها هستید این مارشمالو را نخورید من وقتی که برگردم، به شما یک دونه دیگه هم خواهم داد.
یعنی علاوه بر این مارشمالو که الان دارید، یکی دیگه هم خواهید داشت و اون وقت می توانید هر دو را بخورید.
برای مشاهده این کلیپ لطفا به آپارات مراجعه کرده و کلیپ را با دقت مشاهده نمایید.
در این کلیپ به خوبی شاهد عکس العمل بچه های مختلف برای مقاومت در مقابل خوردن مارشمالو بودیم.
مفهومی به نام مهار پاسخ (Response Inhibition) در این کلیپ نمایش داده شد.
در کلیپ مشاهده کردید که بعضی بچه ها در مقابل محرک مارشمالو (خوراکی مورد علاقه اکثر بچه ها) که آن ها را تحریک به خوردن می کرد با همه سختی مقاومت می کردند و جلوی پاسخ خوردن رو می گرفتند. همچنین دیدیم که بین بچه های مختلف، در مهار پاسخ تفاوت وجود داشت ...( به دلیل تفاوت های فردی هر کودک با کودک دیگر، جلسه آینده درباره این موضوع بیشتر صحبت خواهم کرد).
مهار پاسخ (Response Inhibition):
به معنی سرکوب اعمالی ست که نامناسب با موقعیت هستند و یا سرکوب رفتارهایی است که با اهداف فرد متناقض هستند....
این مفهوم به نوعی ترمز اشاره دارد... "ترمز مغزی"
که جز عملکردهای پیچیده مغزاست. برای اینکه این عملکرد خوب کار کند نیاز است که یکسری عملکردهای مغزی پایه خوب کارکند..
عملکردهای مغزی پایه، که در مهار پاسخ مهم هستند عبارتند از:
1. توجه منعطف ( که از توجه انتخابی و توجه تقسیم شده تشکیل شده) و
2. حافظه کاری
در جلسات گذشته بطور کامل در مورد توجه منعطف و نحوه تقویت آن صحبت کرده ایم ... و طی جلسات آینده به موضوع حافظه کاری هم خواهیم پرداخت.
اگر آماده هستید، کارمون رو با انجام یک سری تمرین برای بررسی مفهوم مهار پاسخ ادامه می دیم.
که ضمن انجام این تمرین ها، به تدریج مفهوم "مهارپاسخ" یا "ترمز مغزی" برای شما بیشتر روشن خواهد شد.
تمرین اول:
در این تمرین یک فایل صوتی خواهیم داشت... می خوام همزمان که به فایل گوش می دهید مطالبی که در فایل خوانده می شود را روی برگه خودتون با خودکار آبی یادداشت کنید.
دقیقا مشابه اینکه یک نفر داره به شما دیکته می گه، همزمان که می شنوید در برگه خودتون شروع به نوشتن کنید. (لطفا کل متن رو بنویسید)
فقط یکبار می توانید این فایل صوتی را گوش بدهید.
و ضمن نوشتن اگر خطایی در نگارش داشتید خط نزنید و اصلاح نکید... همراه با فایل صوتی شما بنویسید ...
متنی که در این فایل صوتی خوانده می شود، مربوط به روانشناسی رنگ هاست... و در آن اسامی یکسری رنگ ها گفته می شود.
دقت کنید که وقتی اسامی هر رنگی غیر از آبی ( مثل: زرد، بنفش، صورتی و قرمز) را می شنوید در یادداشت خود موقع نوشتن اون رنگ، نقطه های آنرا نگذارید ( یعنی به این صورت بنویسید: ررد بدون نقطه- مثلا در نوشتن "قرمز" نقطه های "ق" و "ز" را نگذارید.) فقط وقتی رنگ آبی را می شنوید نقطه حرف "ب" را بگذارید.
در فایل صوتی ، متن با سرعت تقریبا نرمال خوانده می شود ... کلمات شمرده ادا می شود ولی نه با سرعت کم... بنابراین کاملا آماده باشید برای نوشتن که همراه با فایل صوتی به محض اینکه فایل را دانلود کردید شروع به نوشتن کنید.
فقط یکبار می توانید فایل را بشنوید و همزمان هم باید بنویسید.
لطفا با دقت مطالب بالا رو مجدد مرور کنید و وقتی کاملا آماده شدید، فایل صوتی را از آپارات دانلود کنید و تمرین را انجام دهید.
در تصویر زیر می توانید عکس متن های نوشته شده توسط تعدادی از اعضای گروه تلگرامی Brain Gym را مشاهده کنید و تعداد اشتباه های خودتان را با متن نوشته شده این عزیزان مقایسه کنید..
دو سناریوی زیر را در نظر بگیرید:
1. تصمیم گرفته اید یک رژیم غذایی جدید را شروع کنید که در آن مصرف هرگونه غذای حاضری ممنوع است. به یک مهمانی دعوت می شوید که در آن انواع مختلفی از غذاها تهیه شده است. یک سمت میز غذاهای حاضری (مانند: پیتزا، همبرگر، سیب زمینی سرخ شده، لازانیا) و در سمت دیگر میز غذاهای کم کالری و غذاهایی که با سبزیجات درست شده اند، چیده شده است.
کدام یک از غذاها را انتخاب می کنید؟
2. تصمیم گرفته اید هر روز مبلغ ده هزار تومان کنار بگذارید تا بتوانید در پایان ماه، برنامه ی کامپیوتری که برای کارتان لازم است، بخرید. در روز هفتم این برنامه پس انداز هستید که از مقابل مغازه ای عبور می کنید و لباس بسیار زیبایی توجه تان را جلب می کند که قیمت آن در حراج هفتاد هزار تومان شده است. روبروی ویترین مغازه می ایستید و خودتان را در حالی که ان لباس را پوشیده اید، تجسم می کنید که بسیار هم به شما می آید.
چه تصمیمی می گیرید؟ آیا لباس را می خرید؟
این دو سناریو جز سناریوهای رایج برای نشون دادن مهار پاسخ هستند.
پاسخ به سوال های مربوط به هر کدام از سناریوها، نشون می ده که ما چقدر می توانیم روی اهدافی که برای خودمان تعیین کرده ایم متعهد باشیم و جلوی پاسخ به محرک را بگیریم.
تمرین دوم:
در تصویر زیرچهره یک دختر را با هیجان های متفاوت ( ناراحت، عصبانی، ترسیده، خوشحال) خواهید دید.
همزمان با نگاه کردن به تصویر، شروع کنید به بیان هیجانی که در صورت دختر می بینید و کاری با اسم هیجانی که در زیر هر چهره آمده نداشته باشید، همزمان صدای خودتان را هم ضبط کنید.
برای خواندن، از سطر اول شروع کنید . از راست به چپ
و بعد خط دوم مجدد راست به چپ
و همین طور سایر خطوط
دقت کنید فقط عنوان هیجانی (ناراحت، عصبانی، ترسیده، خوشحال ) را که در چهره می بینید بیان کنید و اسم هیجان زیر هر چهره را نخوانید.
در صورت تمایل می توانید با مراجعه به گروه تلگرامی Brain Gym به فایل های صوتی ارسال شده توسط دوستانی که زمان تدریس آنلاین این مبحث من را همراهی کردند، دسترسی داشته باشید ... و مقایسه بین خودتان و آن ها در اجرای این تمرین داشته باشید...
تمرین سوم:
در تصویر زیر شما یک جدول 5*4 خواهید دید که در هر خانه تصویر یک شی دیده می شود.
لطفا ضمن نگاه کردن به تصویر بلافاصله در برگه خودتان شروع به نوشتن نام اشیا کنید، اما به این روش که اسم اون وسیله رو با حذف حرف دوم اون کلمه یادداشت کنید.
برای مثال : تصویر اول یک سطل را نشان می دهد شما باید روی برگه خودتان بنویسید: "سل" یعنی حرف دوم را حذف کنید.
در کلمه سطل حرف دوم "ط" است که شما حذف می کنید و روی برگه خودتون می نویسید "سل"
در تصویر زیر می توانید عکس های ارسالی دوستان گروه تلگرامی رو مشاهده کنید و با برگه خودتون مقایسه نمایید.
در صورت تمایل می توانید، با پیوستن به گروه تلگرامی Brain Gym، مطالب رو در زمان تدریس آنلاین، همراه من و دوستان عزیز گروه دنبال کنید..
با تشکر از توجه شما
دکتر سمیه پورمحمدی
