آنالیز مقاومت بیوالکتریک (BIA) یا آنالیز بدن - Bioelectrical Impedance Analysis
آنالیز بدن یا بادی کامپوزیشن دستگاهی است که با استفاده از امپدانس الکتریکی، بدن فرد را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد و یک تجزیه و تحلیل منحصر به فرد برای هر شخص ارائه می کند که براساس این بررسی انجام شده می توان بهترین رژیم برای کاهش وزن و اصولی ترین برنامه ورزشی که خاص هر فرد است را برای او تنظیم کرد.
گزارشی که این دستگاه به ما ارائه می دهد بر اساس پاسخ دهی بافت های بدن به جریان الکتریکی است. این جریان الکتریکی بی ضرر توسط اکترودی که دست ها و پاها آن را لمس می کند وارد بدن می شود و از میان بافت های عضلانی نسبت به بافت چربی سریع تر عبور می کند چرا که بافت عضلانی درصد آب بالایی دارد و باعث عبور بهتر جریان الکتریکی می شود و با همین روش، بررسی دقیقی از میزان آب، توده عضلانی، توده چربی، پروتئین ها و املاح بدن به ما اراِئه می کند. این گزارش در ۵ بخش مهم به ما اطلاعات می دهد:
ارائه ترکیبات بدن شامل میزان کل آب بدن، پروتئین، مینرال یا املاح بدن، توده چربی و وزن بدن. همانگونه که در تصویر مشاهده می کنید رنج طبیعی هر کدام از این موارد بر حسب شرایط بدنی هر فرد، توسط دستگاه ارائه می شود و مشاور تغذیه شما با بررسی این شاخص ها می تواند علت کم یا زیاد بودن هر کدام را مورد ارزیابی قرار دهد تا نسبت به اصلاح آن اقدام نمایید.
اگر به تصویر زیر دقت نمایید، یک نمودار خطی را ملاحظه می کنید که به ترتیب، وزن، توده عضلانی و توده ی چربی را نشان می دهد. اگر انتهای هر نمودار را به هم وصل کنیم به یکی از سه شکل C، I یا D می رسیم.
نمودار C در افراد با اضافه وزن دیده می شود و به این معنی است که توده چربی بدن بالاست و فرد باید توده چربی را کاهش دهد. هر چقدر میزان فرورفتگی این نمودار C بیشتر باشد یعنی میزان توده ی چربی بالاتر و میزان توده مفید عضلانی کمتر است و این نمودار C می تواند زمینه ساز بیماری های قلبی عروقی، فشار خون و دیابت باشد.
هر چقدر نمودار به حالت I نزدیک تر شود، شرایط سلامتی فرد بهتر می شود و بدین معنی است که میزان توده ی چربی و عضلانی تفاوت فاحشی با هم ندارند.
و اما نمودار D بهترین نمودار ممکن است و معمولا در ورزشکاران حرفه ای دیده می شود و نشان می دهد که میزان توده مفید عضلانی از توده چربی بیشتر است.
نمودار شاخص توده بدنی (BMI) و درصد توده چربی را به ما نشان می دهد. شاخص توده بدنی از نسبت وزن به مجذور قد به دست می آید و اگر در افراد معمولی (غیر ورزشکار) کمتر از ۱۸/۵ و بیشتر از ۲۴/۹ باشد، فرد دچار کاهش وزن و افزایش وزن می باشد و باید با رعایت برنامه غذایی زیر نظر مشاور تغذیه و فعالیت بدنی زیر نظر مربی ورزش نسبت به اصلاح وضعیت بدنی خود اقدام نماید.
توزیع هر کدام از توده های چربی و عضلانی در بخش های مختلف بدن: دست ها، میان تنه و پاها را مورد ارزیابی قرار می دهد. لازم به ذکر است در کودکان و نوجوانان به جای نمودار توزیع چربی و عضله، نمودارهای رشد را به ما می دهد.
امتیاز آنالیز، میزان وزن هدف، میزان کیلوگرم پیشنهادی برای کاهش یا افزایش توده چربی و عضلانی، میزان سوخت و ساز پایه یا متابولیسم بدن، چربی احشایی، نسبت دور کمر به دور باسن و میزان کالری مصرفی در ورزش های مختلف را به ما ارائه می کند که با استفاده از این اطلاعات و بررسی دقیق آنها می توانیم برنامه غذایی و ورزشی مناسب را با توجه به شرایط اختصاصی هر فرد تنظیم نماییم.
فاطمه احمدیان - مشاور ارشد تغذیه و رژیم درمانی