علی ایمانی
علی ایمانی
خواندن ۳ دقیقه·۹ ماه پیش

تعاریف و اصطلاحات روانشناسی تربیتی(استخدامی اموزش پرورش)


روش‌های کاهش و حذف رفتارهای نامطلوب دانش اموزان

به طور کلی رفتارهای نامطلوب دانش آموزان را از دو راه می‌توان کاهش داد یکی جانشین کردن رفتارهای مطلوب به جای آنها و کاهش دادن غیر مستقیم رفتارهای نامطلوب و دیگری کاهش دادن مستقیم رفتارهای نامطلوب به روش‌هایی که در مورد اول به کار می‌رود .روش‌های مثبت کاهش رفتار می‌گویند و روش دوم هم روش‌های منفی کاهش رفتار نام دارد

روش مثبت کاهش :

  • تقویت تفکیکی رفتارها با نرخ کم
  • تقویت تفکیکی رفتارهای دیگر
  • تقویت تفکیکی رفتار ناهمساز


روش‌های منفی کاهش رفتار عبارتند از :

  • خاموشی
  • محروم کردن از تقویت مثبت
  • جریمه کردن
  • جبران کردن
  • تنبیه


روش‌های ایجاد رفتارهای مطلوب تازه در دانش اموزان

1) شکل دهی : در این روش معلم یکی از اجزای ساده رفتار دانش آموز را انتخاب و به تدریج بر پیچیدگی آن افزایش می‌دهد تا به رفتار مورد نظرش برسد

2) زنجیره سازی : روش زنجیره سازی شبیه به روش شکل دهیست با این تفاوت که در شکل دهی معلم با گذاشتن یک رشته تقریب‌های متوالی رفتار ساده‌ای را به رفتار پیچیده تغییر می‌دهد اما در زنجیره سازی تعدادی رفتار ساده را که معمولا یادگیرنده آنها را از قبل آموخته است به هم وصل می‌کند و مجموعه‌ای از آنها رفتار پیچیده تولید می‌شود

3) زنجیره سازی وارونه : بهترین روش ابتدا آخرین رفتار را تقویت می‌کنیم سپس رفتار نهایی را وقتی که رفتار قبل از آن نیز انجام گرفت تقویت می‌کنیم و به همین طریق ادامه می‌دهیم تا زمانی که همه حلقه‌های زنجیره رفتار از آغاز تا به انجام صورت پذیرد آن وقت یا گیرنده را تغییر می‌کند

4) محو کردن محرک: به روشی که توسط آن محرک‌های کنترل کننده رفتار تدریجا با محرک های کنترل کننده دیگر جانشین می‌شوند روش محو کردن می‌گویند.


روش‌های نگهداری رفتارهای مطلوب کدامند؟

این روش‌ها به شش روش تقسیم می‌شوند که عبارتند از یک تقویت پیاپی ۲ تقویت ناپیاپی ۳ برنامه نسبت حساب ۴ برنامه نسبت متغیر ۵ برنامه فاصله ثابت ۶ برنامه فاصله متغیر

آموزش یاد گیرنده محور

آموزشی است که در آن یادگیرنده به کمک معلم مسئولیت درک و فهم مطالب خود را بر عهده می‌گیرد و نام دیگر آن آموزش غیر مستقیم است .

ویژگی یا اصول مشترک همه روش‌های آموزشی یادگیرنده محور عبارتند از :

  • به جای هدف‌های دقیق از هدف‌های کلی آموزش استفاده می‌شود
  • یادگیری هرچه بیشتر متنوع‌تر استفاده می‌شود
  • ممکن است تکلیف یادگیری را معلم تعیین کند اما دانش آموز اجازه دارد که درباره چگونگی انجام آن خودشان هم تصمیم بگیرند
  • وقتی که دانش آموزان محتاج کمک می‌شوند معلم نقش تسهیل کننده یا هدایت دانش آموزان را بر عهده می‌گیرد
  • به دانش آموزان زمان کافی داده می‌شود تا تکالیف را یاد بگیرند و به ارزش آن پی ببرند .
  • تفاوت‌ها بیشتر شناخته و رعایت می‌شوند

جنبه‌های انعطاف پذیری آنها بیشتر از روش‌های آموزشی معلم محور می‌باشد انواع روش‌های یادگیرنده محور را می‌توان به یک آموزش به کمک بحث گروهی ۲ آموزش به یاد برای یادگیری اکتشافی ۳ آموزش به کمک یادگیری مشارکتی نام برد

آموزش به کمک بحث گروهی و فراهم آوردن موقعیتی گفته می‌شود که در آن یادگیرندگان با یکدیگر یا با معلم خود به گفتگو می‌پردازند تا اطلاعات و اندیشه‌ها و عقاید خود را با یکدیگر مبادله کنند یا به کمک هم به حل مسائل بپردازند بنابراین بحث گروهی روشی است برای تحریک اندیشیدن و به چالش کشیدن نگرش‌ها و باورها و پرورش مهارت‌های بین فردی

در روش بحث گروهی مراحل اجرای کار به صورت زیر می‌باشد :

  • انتخاب موضوع بحث
  • یافتن زمینه مشترک برای بحث
  • بیان اهداف آموزشی و محدوده زمانی
  • ترتیب دادن چگونگی نشستن افراد در بحث گروهی
  • هدایت جریان بحث


آموزش یادگیری اکتشافی رویکرد برونر است که در آن یادگیرندگان به تنهایی فعالیت می‌کنند تا اصول اساسی موضوع مورد یادگیری را کشف کنند

دانش آموزاندرسنامه روانشناسی تربیتینمونه سوالات روانشناسی تربیتیقسمت های مهم روانشناسی رشد
علی ایمانی.بعد از 3 سال تلاش معلم شدم . اینجا واست ریزه کاری های معلم شدن میزارم . برای #مشاوره ایمیل بزن : jaanmaonk@gmail.com
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید