مقدمه
مدیریت منابع انسانی شامل برنامه‌ریزی استراتژیک و مدیریت کارمندان برای تربیت نیروی کار مولد و با انگیزه است. بخش منابع انسانی در صنعت خرده فروشی با چالش‌های خاصی روبروست. چرا که کارمندان اغلب با مشتریان ارتباط مستقیم دارند. هنگام بررسی این چالش‌ها لازم است اهداف کوتاه مدت و بلند مدت مدیریت منابع انسانی مدنظر قرار گیرد. در ادامه به برخی از مهمترین چالش‌ها میپردازیم.
استخدام
استخدام کارمندان یکی از مهمترین وظایف واحد منابع انسانی است. آنها باید اطمینان حاصل کنند روند استخدام با قوانین مطابقت دارد و همه جزئیات روند استخدام به دقت برنامه‌ریزی شده است. اگرچه استخدام کارمندان مناسب با ویژگی‌های مطلوب برای موفقیت یک تجارت خرده‌فروشی ضروری است، اما تحقق آن با توجه به عدم تعادل عرضه و تقاضای نیروی کار دشوار است. فرآیند استخدام در خرده‌فروشی و بخصوص استخدام برای شغل فروشندگی اغلب مورد استقبال واقع نمی‌شود چرا که آگاهی کافی در خصوص شغل و مزایای آن وجود ندارد. از این رو واحد منابع انسانی می‌بایست از میان افراد معدود متقاضی شغل بهترین انتخاب را داشته باشد. از طرف دیگر افراد متقاضی تمایل چندانی ندارند به صورت بلندمدت به فعالیت بپردازند. به همین دلیل ترک خدمت و نرخ ریزش در سطح خرده‌فروشی‌ها بالاست و لزوم استخدام افراد جدید را به جای کارمندان سابق ایجاب میکند.
حفظ کارمندان
کارکنان ناراضی می‌توانند زمینه ساز بروز مشکلات بسیاری باشند. از این رو و درنتیجه‌ی کناره گیری کارکنان ناراضی از شغل، قرار گرفتن کارمند جدید به جای کارمند ترک خدمت کرده مولد هزینه‌های اضافی برای سازمان خواهد بود. خرده فروشی صنعتی است که به داشتن تعداد کارکنان بالا شهرت دارد. برای پیشگیری از این وضعیت ضروری است اداره منابع انسانی با برنامه ریزی انواع خدمات رفاهی و سیاست‌های انگیزشی برای کارمندان بهمراه ایجاد محیطی شاد و رضایت بخش، آنها را برای حضور مداوم و پایدار در محل کار متقاعد کند.
انگیزه
انگیزه کافی درمیان کارمندان یک کسب و کار صرف نظر از اندازه سازمان بر موفقیت و بهره وری آن تأثیر خواهد داشت. یکی از وظایف مهم اداره منابع انسانی ایجاد انگیزه کافی در کارمندان است. طراحی سیستم حقوق و دستمزد مبتی بر شایستگی صرف نظر از سابقه کاری کارمندان، فراهم کردن شرایط لازم جهت ارتقای شغلی کارمندان متناسب با عملکرد و دانش توسعه یافته‌ی آنها و همچنین استفاده از طرح‌های پاداش یا اعطای جوایز به مناسبت‌های مختلف یکی از راه حل‌های ایجاد انگیزه در کارمندان است.
تعهد شغلی
تعهد کارمندان به کاری که انجام می‌دهند در همه مشاغل تأثیرگذار است. اما این امر در صنعت خرده فروشی داری اثرات عمیق تری است. اگرچه تصوراتی که از یک صنعت در ذهن شکل می‌گیرد وابستگی زیادی به نوع کالاها یا خدمات ارائه شده به مشتریان دارد، اما نیروی کار نیز که در ارتباط مستقیم با مشتریان هستند تأثیر بسزایی بر کم و کیف صنعت دارند. یک تجربه ضعیف در برقراری ارتباط با مشتری نه تنها بر ایجاد وفاداری و رشد برند تأثیر منفی می‌گذارد بلکه در شرایطی که بازار دارای خلأ رقابتی باشد بر کلیت صنعت اثرگذار خواهد بود.
برای نشان دادن اهمیت این موضوع به کارمندان، نسبت به جمع‌آوری اطلاعات از افراد حساس اقدام کنید. پاسخ‌های آنها را با کارمندان در میان بگذارید تا متوجه نگرانی‌ها و دغدغه‌های مشتریان شوند و اهمیت ارتباط و تعامل سازنده را بیش از پیش درک کنند.
سرقت
متأسفانه ماهیت صنعت خرده فروشی احتمال سرقت را افزایش می‌دهد. این سرقت ممکن است توسط کارمندان یا مشتریان اتفاق بیفتد. منابع انسانی مسئولیت خطیری در این زمینه دارد و باید در هنگام رخ دادن این اتفاق پاسخگوی مدیران رده بالا باشد. از این رو می‌بایست با استخدام کارمندان امانت دار و متعهد و آموزش های لازم جهت استقرار مناسب در فروشگاه و همچنین ایجاد انگیزه کافی در کارمندان با استفاده از طراحی سیستم‌های حقوق و دستمزد منصفانه و اعطای پاداش برای انجام صحیح وظایفشان احتمال سرقت را کاهش دهند.
امنیت
خرده فروشی‌ها یک محیط پر رفت و آمد هستند. جمعیت و شلوغی همیشه می‌تواند منشأ اتفاقات عدیده‌ای شود که ممکن است برای کارمندان و مشتریان خطر آفرین باشد. چالش منابع انسانی در اینجا پیشگیری از بروز خطرات احتمالی و فراهم کردن ابزارهای مناسب برای مواجهه با این خطرات است. علاوه بر ضرورت وجود کپسول‌های آتش نشانی به میزان کافی، کیت‌های کمک‌های اولیه، پوشش‌های بیمه‌ای و سایراقدامات و ابزارهای مورد نیاز، آموزش‌های مداوم و به روز کارکنان از دیگر اقدامات مهم است که احتمال این خطرات و آسیب‌های ناشی از آنها را به حداقل می‌رساند. چنین اقدامات پیشگیرانه ای نه تنها به ایمن نگه داشتن کارمندان و مشتریان کمک میکند، بلکه درصورت طرح دعوی، از واحد منابع انسانی سلب مسئولیت خواهد شد و احتمال جبران خسارت مالی توسط سازمان را کاهش می‌دهد.
جابجایی کارمندان
از خرده فروشی‌ها به دلیل جابجایی زیاد کارمندان اغلب بد یاد می‌شود. این بدان معناست که کارمندان دائما می آیند و می‌روند و به صورت طولانی مدت در محل کار حضور ندارند. همین امر منشأ چالش‌های متعددی خواهد بود. جذب و استخدام افراد جدید به طور دائم موجب می‌شود آموزش و توسعه دشوار، وقت گیر و هزینه بر شود. همچنین اگر مشتریان هربار با چهره‌ی جدیدی مواجه شوند ایجاد وفاداری در آنها نسبت به برند دشوار می‌شود. شما می‌توانید این مشکل را با جذب افراد مناسب و توافق اولیه با آنها برطرف کنید. وقتی با مردم صحبت می‌کنید سؤالاتی درمورد نوع کاری که کارمندانتان انجام می‌دهند بپرسید. برنامه‌های غیررسمی اجتماعی و بازی‌های سرگرم کننده به شکل گیری روابط بهتر در محل کار کمک میکند.
تنوع نیروی کار
نیروی کار متنوع به طور معمول چیز خوبی محسوب می‌شود. این تنوع کمک میکند یک خرده فروش بهتر با بازارش ارتباط برقرار کند و منشأ ایده‌ها و نتایج بهتر و بیشتری می‌شود. با اینحال وجود طیف وسیعی از افراد با پیشینه‌ی جغرافیایی و فرهنگی متفاوت ممکن است در شکل گیری یک تیم کاری منسجم مشکل ایجاد کند. چالش مدیریت منابع انسانی در خصوص کارکنان با اقشار مختلف ایجاد روحیه همکاری، صبر و انسجام تیمی است. در جلسات کاری درخصوص تفاوت‌های موجود صحبت کنید و کارمندان را تشویق کنید درمورد اختلافاتشان حرف بزنند. این کار تکنیکی مؤثر در تشکیل تیم‌های کاری منسجم است.
باورهای اشتباه
برای داشتن کارکنان صالح،متعهد و با انگیزه خرده فروشان باید تلاش کنند تا با برخی تصورات و باورهای رایج درخصوص محیط کاری خرده فروشی مقابله کنند و آنها را تغییر دهند. این باورهای اشتباه عبارتند از ساعات کاری طولانی، مزایای کم نسبت به شغل، درآمد کم و نبود فرصت رشد. برای غلبه بر این چالش به طور منظم برای نامزدهای شغلی بر شیف کاری هشت ساعته در خرده فروشی خود تأکید کنید. برای کارمندان تمام وقت حقوق و مزایای رقابتی در نظر بگیرید. تمام تلاش خود را کنید تا با ارتقای سطح خرده فروشی خود امکان ارتقای کارمندان و افزایش درآمد آنها را فراهم کنید.
تقاضای دوره‌ای
خرده فروشان اغلب نوسان تقاضای دوره‌ای را تجربه می‌کنند. "جمعه سیاه" عنوانی است که امروزه برخی از برندها جهت حراج محصولاتشان استفاده می‌کنند و شلوغ ترین روزهای کاری شان محسوب می‌شود. خرده فروشان اغلب در این موارد کارمندانی را بصورت موقت اضافه می‌کنند. برای جذب کارمندان موقت در دوره‌ی افزایش تقاضا طرحی داشته باشید و به خوبی توافقات اولیه را با آنها انجام دهید تا در زمان کاهش تقاضا بتوانید آنها را متقاعد کنید شغلشان را کنار بگذارند.
