سرخوردگی مهره کمر یا اسپوندیلولیستزیس یک مشکل ستون فقرات است که میتواند باعث کمردرد شود و در ۵ تا ۱۰ درصد بیمارانی که برای کمردرد به پزشک مراجعه میکنند دیده میشود. زمانی اتفاق میافتد که یکی از مهرههای ستون فقرات، از جای خود بر روی مهره زیرین خود میلغزد. اغلب اوقات، درمان غیرجراحی با کمک فیزیوتراپی میتواند علائم را تسکین داد. اما اگر اسپوندیلولیستزیس شدید باشد، جراحی در بیشتر موارد موفقیت آمیز است.
سرخوردگی مهره کمر وضعیتی است که در آن ستون فقرات دچار بیثباتی میشود، به این معنی که مهرهها بیش از آنچه که باید حرکت میکنند و یک مهره از جای خود روی مهره زیرین میلغزد. این حالت ممکن است به عصب فشار بیاورد و باعث ایجاد درد در ناحیه کمر یا پا شود.
علائم سرخوردگی مهره کمر در همه افرادی که دچار این وضعیت هستند دیده نمیشود، برخی از افراد این بیماری را دارند اما خودشان نمیدانند. اما در افرادی که علائم دارند، کمردرد به طور معمول درد اصلی است. گاهی درد به باسن و پایین ران گسترش مییابد. اسپاسم عضلانی در عضلات پشت ران، سفتی پشت، مشکل در راه رفتن یا ایستادن برای مدت طولانی، درد هنگام خم شدن و بیحسی، ضعف یا گزگز در پا نیز میتواند احساس شود.
کشیدگی بیش از حد ستون فقرات یکی از دلایل اصلی سرخوردگی مهره کمر در ورزشکاران جوان است. ژنتیک نیز ممکن است نقش داشته باشد یه صورتی که برخی از افراد دارای استخوان مهره نازکتری نسبت به بقیه، از بدو تولد هستند. در افراد مسن، ساییدگی روی ستون فقرات و یا پارگی دیست ها (بالشتک های بین مهره ها) میتواند باعث این وضعیت شود.
سرخوردگی مهره های کمر انواع مختلفی دارد که شامل:
نحوه درمان بستگی به میزان سرخوردگی،شدت علائم، سن و سلامت کلی شما دارد. پزشک شما گزینههای درمانی را با شما در میان می گذارد. اگر فقط از کمردرد شکایت دارید، مشکل مهرههای شما جدی نیست و پزشک فشار عصبی یا درگیری عصب را در نظر نگرفته است، روشهای درمانی غیرجراحی اولین انتخاب هستند.
درمان های غیر جراحی سرخوردگی مهره کمر در افراد متفاوت است و با توجه به شرایط فرد درمان لازم توسط پزشک متخصص تعیین می گردد. برخی از درمان های غیر جراحی شامل:
اگر سرخوردگی مهره با درجه بالا دارید، درد شدید است یا درمانهای غیرجراحی برای شما موثر نبوده است، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید. در طی یک جراحی رفع فشار، جراح استخوان و دیسک فشار را از ستون فقرات خارج میکند. این روش به اعصاب داخل کانال نخاعی فضا میدهد و درد را تسکین میدهد و در نتیجه باعث میشود درد ناشی از عصب تحریک شده تسکین پیدا کند، ستون فقرات در جایی که مهره لیز خورده است تثبیت شود و عملکرد فرد به حالت اولیه برگردد.
فیزیوتراپیست شما ممکن است از شما بخواهد که فعالیتهای خود را محدود کنید. این کار به کاهش التهاب و آرام کردن اسپاسم عضلانی کمک میکند. اولین هدف درمان کنترل علائم است. فیزیوتراپ شما با شما همکاری می کند تا موقعیت ها و حرکاتی را پیدا کند که درد را کاهش دهد. گرما، سرما، اولتراسوند و تحریک الکتریکی ممکن است برای آرام کردن درد و اسپاسم عضلانی استفاده شود.
به شما آموزش داده میشود که چگونه عضلات سفت، به خصوص عضلات همسترینگ پشت ران را کشش دهید. فیزیوتراپیست شما تمریناتی را برای کاهش علائم شما تعیین میکند که برای شما شخصی سازی میشود. استفاده از دوچرخه ثابت میتواند حالت هوازی را تقویت کند و شما را در موقعیت بهینه برای باز کردن فضاهایی که ریشههای عصبی خارج میشوند قرار دهد. این نوع برنامه ورزشی میتواند به کاهش علائم دردناک کمک کند. با روند بهبودی، فیزیوتراپیست به تدریج شما را در یک سری تمرینات تقویتی برای عضلات شکم و کمر پیش خواهد برد. کار کردن با این عضلات مرکزی به بیماران کمک میکند تا راحتتر حرکت کنند و احتمال درد و مشکلات آینده را کاهش میدهد.
آب درمانی فعالیت مناسبی برای افرادی است که دچار درد مفاصل، از جمله آرتریت، کمردرد یا عوارض پس از جراحی ارتوپدی و ستون فقرات هستند. آب گرم ماهیچهها را شل میکند، درد را کاهش میدهد و در نتیجه ورزش کردن را راحتتر میکند. شناوری آب از وزن بدن شما میکاهد و فشاری که به ستون فقرات و مفاصل وارد میشود را کاهش میدهد. ورزش باعث کاهش سفتی و بهبود حرکت ستون فقرات میشود. آب درمانی با کاهش درد مفاصل و آسانتر کردن انجام دادن ورزش، میتواند به تاثیر بیشتر و سریعتر توانبخشی کمک کند.
پیاده روی به حرکت عضلات و مفاصل شما بدون وارد کردن فشار اضافی به کمر کمک میکند، بنابراین اغلب برای بیماران اسپوندیلولیستزیس توصیه می شود. با پیاده روی روزانه ۵ یا ۱۰ دقیقه ای شروع کنید، ستون فقرات و شانه های خود را آرام نگه دارید. فقط به یاد داشته باشید که آرام قدم بردارید و اگر راه رفتن علائم شما را تشدید کرد، توقف کنید یا سرعت خود را کاهش دهید.